Vừa qua, tại TPHCM một nhóm nhà thơ, người yêu thơ đã vận động tổ chức một cuộc thi thơ quy mô trên facebook, trang mạng xã hội lớn nhất hiện nay. Đây là cuộc thi thơ đầu tiên trên facebook được tổ chức chuyên nghiệp với ban giám khảo là các tác giả nổi tiếng trong lĩnh vực văn thơ.
Môi trường sáng tác bị lãng quên
Theo nhà thơ Lê Minh Quốc, một trong những người nối tiếp ý tưởng của ông Phạm Thanh Long chủ xướng cuộc thi thơ này, thì mạng xã hội hiện nay gần như đã trở thành một xã hội thứ hai. Nơi đây quy tập một số lượng lớn người và trong đó có không ít những tài năng sáng tác thuộc nhiều lĩnh vực, đặc biệt là thơ văn. Thực tế, đã có nhiều cuộc thi, nhiều tác phẩm xuất phát từ môi trường mạng xã hội nhưng hầu hết chỉ là tự phát, mang tính cá nhân. Chính vì thế, một nhóm nhà thơ, nhà văn đã tự liên kết với nhau để tổ chức một cuộc thi sáng tác nhằm tìm kiếm những tài năng văn chương, thơ ca. Do điều kiện tổ chức, thơ được chọn là mảng sáng tác đầu tiên. Đây có thể nói là một sân chơi thơ chuyên nghiệp, rộng rãi và nghiêm túc.
Facebook, mạng xã hội lớn nhất thế giới hiện nay được lựa chọn là nơi tổ chức cuộc thi do có nhiều người Việt Nam tham dự mạng này. Hình thức tham dự cũng khá đơn giản, tác giả tham dự chỉ cần kết bạn (add friend) với trang Loitotinh Dautien, sau đó tự đăng thơ mình lên trang này. Cuộc thi không giới hạn quốc tịch, chỉ cần thơ viết bằng tiếng Việt là đủ. Mỗi nhà thơ được gửi tối đa 5 bài thơ thuộc mọi thể loại trừ trường ca, mỗi bài thơ không quá 30 câu và tác phẩm dự thi phải chưa được phổ biến trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Chủ đề của cuộc thi thơ xoay quanh ý “Lời tỏ tình đầu tiên”, đây là một chủ đề được đánh giá là vừa hẹp lại vừa rộng. Hẹp vì giới hạn trong một thời điểm đặc thù của tình yêu nhưng lại rộng khi cảm xúc về thời điểm này trong mỗi người lại rất lớn. Ông Phạm Thanh Long, Giám đốc Công ty Sách Sài Gòn, người khởi xướng và tự bỏ tiền túi chi phí hoàn toàn cuộc thi, cho biết cuộc thi đề ra chủ đề có tính cụ thể như thế vì thời gian tổ chức ngắn, nếu chủ đề quá rộng sẽ dẫn đến các tác phẩm khó tập trung, ngoài ra do đặc thù sáng tác trên mạng thường rất đa dạng, nếu không có chủ đề cụ thể, các tác giả sẽ rất dễ để những sáng tác lan man qua nhiều lĩnh vực gây khó khăn cho việc chấm giải.
Vạn sự khởi đầu nan
Thi sáng tác bình thường đã vất vả, thi sáng tác trên mạng xã hội còn vất vả hơn, nhất là cuộc thi đầu tiên. Nhiều vấn đề được nêu ra như vấn đề bản quyền, vấn đề kiểm soát thông tin dự thi, vấn đề chấm giải, phổ biến tác phẩm…
Về bản quyền, do việc đưa tác phẩm lên trang chủ của cuộc thi là tự nguyện nên các tác giả hoàn toàn chịu trách nhiệm về tác phẩm của mình. Tác phẩm nào bị phát hiện vi phạm bản quyền, vi phạm nguyên tắc của cuộc thi, nội dung không phù hợp sẽ bị xóa bỏ ngay lập tức. Ở đây cũng có điểm đặc thù là facebook có nút “like” thể hiện sự yêu thích của bạn đọc nên ban tổ chức đã dành hẳn 1 giải riêng cho tác phẩm được bạn đọc “like” nhiều nhất.
Việc chấm giải cũng được ban tổ chức chú ý với thành phần là những nhà thơ, nhà văn tên tuổi gồm Văn Lê, Nguyễn Trọng Tạo, Hồng Thanh Quang, Lê Minh Quốc và đặc biệt là có sự tham gia của nhà thơ trẻ Nguyễn Phong Việt nhằm mang đến cái nhìn riêng cho các tác giả trẻ.
Điểm đặc biệt ở cuộc thi thơ này là ngoài giải thưởng bằng hiện vật, tiền, như giải nhất tương đương 20 triệu đồng, giải nhì 15 triệu đồng, giải ba 10 triệu đồng, các tác phẩm đoạt giải còn được in thành sách để xuất bản nhằm phổ biến ra công chúng, đưa sáng tác trên mạng xã hội ảo đến với xã hội thật.
Và cuối cùng, có lẽ hiếm có cuộc thi thơ nào diễn ra trong khoảng thời gian ngắn như thế, chỉ vỏn vẹn 1 tháng, từ 1-5 đến hết 1-6-2013. Theo ông Phạm Thanh Long, do đặc thù của cuộc thi diễn ra trên mạng, không bị hạn chế bởi vấn đề địa lý, tác phẩm có thể xuất hiện trực tiếp đến ban giám khảo nên thời gian như vậy là tạm đủ. Cuộc thi dự kiến tổng kết trao giải vào đầu tháng 7-2013.
Ngoài ra, cũng theo những người tổ chức giải thì với kinh nghiệm tổ chức sau giải thi thơ, dự kiến ban tổ chức sẽ tổ chức các giải thi khác với những chủ đề mới, thể loại cũng sẽ mở rộng ra nhiều lĩnh vực như văn xuôi, nhạc…
TƯỜNG VY