Thời trang Việt: Lấy bản sắc để vươn xa

Bứt phá, định vị bản sắc

Khép lại Tuần lễ Thời trang quốc tế Việt Nam xuân hè 2025 (AVIFW SS 2025) vừa qua tại TPHCM, 16 nhà thiết kế (NTK), thương hiệu thời trang trong và ngoài nước thổi bùng lên mùa thời trang rực rỡ, đậm đà bản sắc.

Giữa các NTK, thương hiệu đình đám quốc tế là Julien Fournié (Pháp), Alberto Zambelli (Italy), Frederick Lee (Singapore), thương hiệu Moral (Indonesia), Behati (Malaysia)…, các NTK Việt như Vũ Việt Hà, Đặng Trọng Minh Châu, Lê Thanh Hòa, Adrian Anh Tuấn, Thanh Hương Bùi, Ivan Trần, Cao Minh Tiến... mang đến những bộ sưu tập (BST) phản ánh rõ nét cá tính sáng tạo Việt.

Với chủ đề Bản sắc riêng tạo phong cách, “bữa tiệc” thời trang được họ thêu dệt từ những tinh hoa truyền thống song hành yếu tố hiện đại. Vũ Việt Hà là người đau đáu với cách làm mới những giá trị xưa cũ và kỹ càng trong thể hiện bản sắc riêng giữa dòng chảy thời trang thế giới.

Trở lại AVIFW SS 2025, anh mang những đặc sản truyền thống hòa lẫn nhịp sống vùng cao làm nên BST Mã đáo. Những mảnh ghép văn hóa được chắt lọc, chất chứa nhiều tầng ý nghĩa, bắt đầu từ những mảnh vải thổ cẩm được chế tác từ chiếc váy của bà con dân tộc thiểu số, cho đến công đoạn dệt, nhuộm, khâu tay… như một cách gìn giữ bản sắc. Anh còn thổi hồn cho chất liệu truyền thống mới mẻ hơn bằng hiệu ứng Op art - một hình thức nghệ thuật trừu tượng hình học, khám phá các cảm giác thị giác.

Với nguồn cảm hứng từ chất liệu dân gian truyền thống, NTK Cao Minh Tiến viết nên câu chuyện của các liền anh liền chị nơi miền Quan họ qua BST Thoải mộng. Anh khéo léo đưa tinh thần truyền thống vào từng tà áo yếm, áo tứ thân, áo dài, làm mới bằng chất liệu hiện đại như ren, lưới, cotton...

Dù lần đầu tham gia AVIFW, Thanh Hương Bùi khẳng định tiềm năng vô hạn của tà áo dài Việt Nam với BST Rose of the Dawn. Mỗi thiết kế là một tác phẩm thủ công cầu kỳ, có kỹ thuật đính kết 3D tinh xảo, bố cục thị giác táo bạo. Áo dài - một biểu tượng truyền thống - đi vào thời trang dạ hội mang hơi thở hiện đại. Mỗi thiết kế như một lát cắt văn hóa vừa tôn vinh vẻ đẹp nguyên bản của áo dài, vừa gợi mở những góc nhìn mới trong cách thể hiện.

Lần đầu tiên bước ra khỏi “vùng an toàn” áo dài, NTK Đặng Trọng Minh Châu chạm tới không gian sáng tạo mới - nơi đầm dạ hội, đầm cocktail lên ngôi bên cạnh những thiết kế áo dài mang tinh thần thị giác đương đại. BST Ảo ảnh gồm loạt thiết kế ứng dụng kỹ thuật hiện đại như in chuyển nhiệt, dựng phom 3D, cut-out, đính kết thủ công…

Định hình công nghiệp thời trang

Theo đánh giá của các chuyên gia thời trang, hơn 10 năm qua, thời trang Việt nỗ lực vươn ra thế giới và 10 năm tới đây sẽ là lúc thời trang Việt định hình vị thế riêng của mình trên bản đồ công nghiệp thời trang quốc tế; từ một điểm đến gia công trở thành quốc gia có ngành công nghiệp thời trang phát triển toàn diện, mang dấu ấn riêng biệt, đậm đà bản sắc văn hóa, đủ sức cạnh tranh toàn cầu.

Không chỉ AVIFW mà khá nhiều tuần lễ thời trang khác như Tuần lễ Thời trang Việt Nam, Tuần lễ Nhà thiết kế thời trang Việt Nam, Tuần lễ Thời trang trẻ em Việt Nam, The New Generation of models (Các thế hệ người mẫu Việt Nam)… cùng các dự án thời trang riêng của NTK đã và đang mở thêm “cánh cửa” cho thời trang Việt.

Để làm được điều đó, các NTK trong nước đang kiên định trong việc theo đuổi thời trang bền vững, từ việc sử dụng chất liệu tái chế như tơ sen, vỏ hàu, thân tre, đến gìn giữ yếu tố văn hóa trong từng thiết kế, nhấn mạnh bản sắc riêng. Theo bà Trang Lê - Chủ tịch Hiệp hội các nhà thiết kế thời trang Đông Nam Á, Chủ tịch Aquafina Tuần lễ thời trang quốc tế Việt Nam, thời điểm hiện tại là cơ hội lớn để các NTK, thương hiệu thời trang Việt cùng kể câu chuyện bản sắc.

“Tôi tin thời trang Việt hoàn toàn có thể vươn tầm quốc tế nếu dám nghĩ lớn, hành động bài bản. Một tuần lễ thời trang vận hành không chỉ là những màn trình diễn trên sàn catwalk, chuyện thảm đỏ, các ngôi sao mặc gì… mà giá trị sâu xa là tạo được hệ sinh thái thời trang. Có rất nhiều buổi hội thảo, tọa đàm, kết nối, trao đổi, xúc tiến thương mại… diễn ra trong các tuần lễ thời trang và sau đó, nhằm thúc đẩy ngành thời trang phát triển. Dĩ nhiên, mọi thứ đều cần những bước đi chiến lược, vững chắc, tăng kết nối”, bà Trang Lê khẳng định.

Có cơ sở để sản xuất gia công may mặc, nguồn nguyên liệu đa đạng, đội ngũ NTK tài năng nhưng thực tế Việt Nam vẫn đang thiếu nền công nghiệp thời trang đúng nghĩa. Công nghiệp thời trang là câu chuyện của thương hiệu thời trang, các tập đoàn dệt may… Làm sao để tạo thương hiệu Việt có thể đáp ứng nhu cầu, cạnh tranh nổi các thương hiệu trên thế giới vẫn là bài toán không dễ.

“Việt Nam đủ cơ sở vật chất để làm những sản phẩm tốt, cao cấp đi khắp thế giới nhưng hiện chỉ là làm thuê, gia công. So với thế giới, Việt Nam vẫn là một thị trường mới, non trẻ. Điều cần làm là phải đẩy mạnh công nghiệp sáng tạo”, bà Trang Lê cho biết.