Thung lũng tình yêu đang bị tàn phá

Hơn một tháng nay, nạn khai thác thiếc trái phép tại Khu du lịch (KDL) Thung lũng Tình yêu (phường 8, thành phố Đà Lạt) đang trở thành một vấn đề nhức nhối. Hàng trăm người tổ chức đào, đãi thiếc một cách công khai tại đây suốt 24/24 giờ bất chấp luật pháp, thậm chí chúng còn đe doạ cả chính quyền sở tại.

• Thắng cảnh quốc gia bị “xẻ thịt”

Con đường từ cổng phụ KDL trở vào trong hiện nay rất tấp nập nhưng không chỉ có du khách, người dân làm vườn mà còn có những người vác xẻng, cuốc, xà beng… phóng xe máy vèo vèo.

Qua trung tâm KDL khoảng 2km, theo đường mòn chúng tôi rẽ vào một ngọn đồi nơi hàng chục người đang hì hục đào bới. Nhiều cây thông đã bị đốn hạ, thay vào đó là những ụn đất đỏ được đào lên từ các hầm ngầm trong lòng đất.

Đến cách nơi có người đang đào kia khoảng 50m thì chúng tôi bị 2 người mặc đồng phục màu xanh, trang bị gậy và máy bộ đàm chặn lại. Bằng vẻ mặt và thái độ không được nhã nhặn cho lắm, một người “cảnh báo” với chúng tôi rằng: “Tốt nhất là ra khỏi chỗ này đi, đây là nơi “làm ăn” của người ta, vào làm gì!”. Người còn lại cũng tỏ vẻ khó chịu: “Vào đây có vấn đề gì về an ninh thì chúng tôi không chịu trách nhiệm đâu đấy!”.

Theo quan sát của chúng tôi, không chỉ nhóm người nói trên mà còn nhiều nhóm khác nữa đang tấp nập vào ra khu vực này. Những kẻ khai thác thiếc trái phép này ngang nhiên cắm chòi, dựng trại để hoạt động từ ngày này sang ngày khác. Được biết, nạn khai thác thiếc trái phép này đã âm ỉ từ nhiều năm nay nhưng đến dịp trước tết Bính Tuất 2006 thì bùng phát. “Thiếc tặc” có nhiều nhóm, chia ca để khai thác cả ngày lẫn đêm… Quả vậy, men theo con đường nhỏ giữa đồi thông, chúng tôi bắt gặp hàng chục người đang nằm la liệt “nghỉ ca”, trên mình họ là những bộ quần áo lấm đất đỏ.

Ngoài ra, chúng tôi còn thấy có rất nhiều đối tượng ăn mặc rất “bụi”, đi ra đi vào làm “tai mắt” để báo tin khi có cơ quan chức năng. Khi chúng tôi xuất hiện, nhiều đối tượng đi xe gắn máy bám theo để dò la. Nếu thấy có chốt chặn thì ẩn nấp, khi lực lượng công an rút lui thì chúng lại báo hiệu cho đồng bọn tiếp tục khai thác.

Ngày hôm sau, được sự yểm trợ của bảo vệ KDL, chúng tôi đến hiện trường và chứng kiến cảnh tượng có thể gọi là hãi hùng nơi đây. Do có lực lượng công an và quân đội chốt giữ nên những đối tượng đào thiếc đã rút lui, để lại một “bãi chiến trường”. Hàng chục cái hang đào sâu 4-8m kề nhau chi chít với màu đất đỏ tươi mới. Những chiếc hang này được đào thông với nhau theo kiểu hang ếch, tạo thành một mạng lưới địa đạo. Các đối tượng đào thiếc còn đốn hạ những cây thông to bằng bắp chân để làm kè chống lở đất. Một số hầm bị sập hoặc bị lấp, gây lở từng mảng đất lớn giữa đồi thông.

Sau khi lấy đất, các đối tượng này cho đất vào bao và mang xuống khu vực thượng nguồn hồ Đa Thiện (hồ cảnh quan của KDL Thung lũng Tình yêu) cách nơi đào khoảng 300m để đãi lấy thiếc. Theo thông tin chúng tôi được biết, mỗi ngày một nhóm đào thiếc trái phép ở đây thu được trên 100kg quặng thiếc.

Lượng thiếc này được vận chuyển bằng xe gắn máy theo đường mòn băng rừng đến các khu vực Thánh Mẫu, Thái Phiên… để bán cho các đầu nậu với giá 45.000 đồng/kg. Với số tiền kiếm được không nhỏ này, các đối tượng đào đãi thiếc trái phép đã bất chấp sự nguy hiểm đang rình rập, bất chấp pháp luật để hành nghề.

• Chính quyền lực bất tòng tâm?

Trao đổi với chúng tôi, ông Phan Khắc Cử – Trưởng phòng Kế hoạch Công ty Du lịch Thanh Niên (đơn vị chủ quản KDL Thung lũng Tình yêu), cho biết: Công ty đã thực hiện nhiều biện pháp để ngăn chặn nhưng đến nay vẫn lực bất tòng tâm.

Cụ thể là công ty đã tiến hành san lấp các hố thiếc, trồng cây, lập chòi bảo vệ 24/24 nhưng vẫn không hiệu quả. Lực lượng đào thiếc rất đông, liều lĩnh và có trang bị vũ khí, gậy gộc để sẵn sàng chống lại nhân viên bảo vệ.

Rất nhiều lần các đối tượng này đã khống chế bảo vệ, ngang nhiên cắt hàng rào để vào đào, đãi thiếc, khi lực lượng công an đến thì chúng bỏ chạy vào rừng, thậm chí chúng còn dùng đá và gậy gộc để chống lại nếu lực lượng công an không đủ mạnh.

Công an thành phố Đà Lạt đã mai phục và bắt giữ một số đối tượng nhưng chỉ xử  phạt hành chính nên sau khi được thả ra, chúng lại tiếp tục hoạt động.

Một khó khăn nữa trong việc ngăn chặn tình trạng khai thác thiếc trái phép là con đường vào KDL Thung lũng Tình yêu đồng thời cũng là đường dân sinh của hơn 50 hộ dân sống ở khu vực phía bên trong hàng ngày, các đối tượng khai thác thiếc trà trộn với người dân để ra vào, rất khó quản lý. Ngoài con đường này, chúng còn mở thêm nhiều đường mòn băng rừng để vận chuyển thiếc, đồng thời để chạy trốn khi bị truy đuổi.

Trước tình hình phức tạp đó, ngày 06-02-2006, Công ty Du lịch Thanh Niên đã có công văn gửi UBND thành phố Đà Lạt đề nghị can thiệp. Ngày 14-02-2006, UBND thành phố Đà Lạt đã ra công văn số 472/UBND đề nghị các cơ quan ban ngành liên quan xử lý tình trạng coi thường pháp luật này.

Theo đó, các ngành công an, kiểm lâm, ban quản lý rừng của thành phố Đà Lạt sẽ vào cuộc tích cực hơn để trấn áp các đối tượng khai thác thiếc trái phép và coi thường pháp luật; điều tra và xử lý các đầu nậu thu mua quặng thiếc trái phép trên địa bàn. Về lâu dài, thành phố sẽ cho nổ mìn và san lấp các hầm thiếc…

Tuy nhiên, trong thời gian các ban, ngành của thành phố Đà Lạt đang “lập kế hoạch triển khai” thì những đối tượng khai thác thiếc trái phép kia vẫn không ngừng hoành hành, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường và tình hình an ninh trật tự tại KDL nổi tiếng Thung lũng Tình yêu – di tích danh lam thắng cảnh cấp quốc gia.

VŨ TỨ - NAM VIÊN