Mặt trời, gió và rác thải được xác định là 3 nguồn năng lượng sạch dồi dào nhất mà TPHCM đang sở hữu. Nếu tận dụng tốt những nguồn năng lượng này, thành phố không những giải quyết tốt bài toán an ninh năng lượng mà còn góp phần đáng kể trong việc thực hiện thành công chương trình mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
Về năng lượng mặt trời, trung bình mỗi năm thành phố có hơn 1.500 kWh/m² với số giờ nắng dao động khoảng từ 100 - 300 giờ. Còn về năng lượng gió, thành phố nằm trong khu vực nhiệt đới gió mùa. Hai hướng gió chính là Tây - Tây Nam và Bắc - Đông Bắc. Tốc độ gió trung bình từ 2,2m/s - 4,82m/s. Và huyện có tiềm năng gió lớn nhất là huyện Cần Giờ. Riêng về nguồn năng lượng từ rác thải thì được đánh giá là dồi dào nhất vì trung bình mỗi ngày thành phố tiếp nhận ra môi trường khoảng hơn 7.000 tấn rác. Điều đáng nói là 90% lượng rác thải này đang phải xử lý bằng biện pháp chôn lấp. Biện pháp xử lý này đang làm phát sinh lượng lớn khí thải mêtan (CH4) chiếm 50% - 60%, dyoxit cacbon (CO2) chiếm 30% - 35%. Thành phần các khí này khá ổn định theo thời gian chôn lấp hoặc ủ kỵ khí. Thực tế chứng minh trong dự án “Tái sinh năng lượng từ bãi chôn lấp rác Đông Thạnh và Phước Hiệp 1” thì trung bình 1 tấn rác thải sinh hoạt của thành phố có thể sinh sản khoảng 60m³ khí trong cả đời dự án là 15 năm. Một nguồn năng lượng khác cũng không kém phần quan trọng chính là nguồn năng lượng sinh khối phát sinh từ hoạt động chăn nuôi của các hộ gia đình và các trang trại chăn nuôi tập trung. Theo số liệu mà Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, số hầm biogas của hộ gia đình trên địa bàn thành phố là gần 10.000 hầm tương ứng với khoảng 85.000m³/năm.
Lợi ích của việc sử dụng nguồn năng lượng sạch thì không cần phải bàn cãi khi ít gây ảnh hưởng xấu về mặt xã hội, có khả năng tái tạo, chi phí nhiên liệu thấp, an toàn cho người sử dụng, giúp giảm nhẹ áp lực về an ninh năng lượng, giảm thiểu phát thải khí nhà kính, giảm nhẹ tác động của biến đổi khí hậu. Như vậy, với những con số tính toán chi tiết trên cho thấy thành phố đang sở hữu nguồn năng lượng sạch khá dồi dào và ổn định đủ để có thể sản xuất điện phục vụ nhu cầu sinh hoạt, chiếu sáng và một phần cho hoạt động sản xuất… Vấn đề còn lại là Việt Nam nói chung và TPHCM nói riêng cần đặc biệt quan tâm đến việc phát triển sử dụng nguồn năng lượng tái tạo như thế nào. Riêng TPHCM để có thể tận dụng tối đa lợi thế tiềm năng nguồn năng lượng sạch thay thế một phần nguồn năng lượng truyền thống, cần thiết đẩy mạnh phát triển ngành công nghiệp sản xuất pin mặt trời. Ngoài ra, với nguồn năng lượng tái tạo được sản xuất từ gió và sinh khối cần có chính sách ứng dụng đúng đắn, thúc đẩy sự đổi mới trong hệ thống năng lượng. Đặc biệt, phải nâng được tỷ trọng năng lượng tái tạo trong cơ cấu nguồn cung cấp năng lượng.
MINH XUÂN
