Trước thềm Hội nghị thượng đỉnh ASEAN - Vấn đề biển Đông sẽ không được thảo luận tại hội nghị?

Ngày 30-3, Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đã bắt đầu chuyến thăm chính thức Campuchia. Chuyến thăm sẽ không thu hút sự chú ý của dư luận nếu như không diễn ra trước thềm Hội nghị thượng đỉnh ASEAN. Báo chí Campuchia cho rằng chuyến thăm vào thời điểm này nhằm gây áp lực với Campuchia để nước giữ ghế chủ tịch ASEAN không đưa vấn đề biển Đông ra thảo luận tại hội nghị. Tuy vậy, trước khi lên đường dự hội nghị, Tổng thống Philippines Benigno Aquino III khẳng định, ông vẫn sẽ đặt lên bàn các nhà lãnh đạo ASEAN vấn đề này.
Trước thềm Hội nghị thượng đỉnh ASEAN - Vấn đề biển Đông sẽ không được thảo luận tại hội nghị?

Ngày 30-3, Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào đã bắt đầu chuyến thăm chính thức Campuchia. Chuyến thăm sẽ không thu hút sự chú ý của dư luận nếu như không diễn ra trước thềm Hội nghị thượng đỉnh ASEAN. Báo chí Campuchia cho rằng chuyến thăm vào thời điểm này nhằm gây áp lực với Campuchia để nước giữ ghế chủ tịch ASEAN không đưa vấn đề biển Đông ra thảo luận tại hội nghị. Tuy vậy, trước khi lên đường dự hội nghị, Tổng thống Philippines Benigno Aquino III khẳng định, ông vẫn sẽ đặt lên bàn các nhà lãnh đạo ASEAN vấn đề này.

  • Việt Nam thúc đẩy lập trường chung trước khi đàm phán với Trung Quốc

Cùng ngày, Nhóm làm việc về vấn đề “các quy tắc ứng xử của các bên ở biển Đông” (COC) đã nhóm họp lần thứ 4 nhằm thúc đẩy việc soạn thảo COC. Đại diện các nước thành viên đã xem xét và thông qua báo cáo của cuộc họp lần thứ ba diễn ra tại Hà Nội hồi tháng trước.

Cuộc họp cũng thảo luận một cách toàn diện các yếu tố chủ chốt của COC ở biển Đông do các quốc gia thành viên ASEAN đề nghị đặt lên bàn đàm phán với Trung Quốc. Tại cuộc họp thứ 3 diễn ra ở Hà Nội, Việt Nam đã đề xuất các thành viên ASEAN cần thống nhất các quan điểm, đặc biệt là các yếu tố cơ bản của COC để có lập trường chung trước khi đàm phán với Trung Quốc.

Trưởng đoàn các nước trong Nhóm làm việc về COC.

Trưởng đoàn các nước trong Nhóm làm việc về COC.

Trước khi diễn ra cuộc họp thứ 4, giữa các thành viên ASEAN cũng có nhiều ý kiến khác nhau về vấn đề biển Đông. Các nước Campuchia, Myanmar, Lào và Thái Lan xem đây là vấn đề song phương giữa Trung Quốc và các nước thành viên ASEAN khác. Trong khi Philippines mong muốn giải quyết vấn đề tranh chấp biển Đông mà họ gọi là biển Tây Philippines theo cơ chế đa phương, đặc biệt họ muốn đồng minh Mỹ can thiệp vào tiến trình này cũng như có thể bảo vệ họ một khi có bất ổn xảy ra.

  • Nỗ lực để nhân dân ASEAN hưởng lợi từ tiến trình hội nhập

Đó là lời kiến nghị của Diễn đàn Nhân dân ASEAN sau khi kết thúc ba ngày làm việc gửi đến các nhà lãnh đạo tham dự Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 20 tại Phnom Penh, Campuchia. Diễn đàn đã đề cập đến nhiều vấn đề nhân dân các nước ASEAN quan tâm như hòa bình và an ninh khu vực, quyền phụ nữ, HIV/AIDS và sức khỏe trẻ em, tài nguyên thiên nhiên và biến đổi khí hậu, vấn đề dân chủ và nhân quyền, kế sinh nhai và an ninh lương thực, lao động di cư…

Về vấn đề người khuyết tật trong quá trình phát triển của đất nước, đại diện từ Việt Nam, ông Nguyễn Minh Y từ Hội nạn nhân chất độc da cam Việt Nam đã trình bày trước diễn đàn về những khó khăn của các nạn nhân da cam Việt Nam và cuộc đấu tranh giành công lý cho họ. Đặc biệt Diễn đàn nhân dân ASEAN đã kiến nghị các nhà lãnh đạo nỗ lực hơn nữa để nhân dân các nước thành viên được hưởng thụ những thành quả của tiến trình hội nhập khu vực.

Vấn đề Myanmar cũng là vấn đề nóng tại hội nghị, đặc biệt trong bối cảnh nước này đang tiến hành bầu cử bổ sung ghế quốc hội. Ngày 30-3, sau khi nghe báo cáo đầy đủ của nhóm quan sát viên bầu cử Myanmar của Ban thư ký ASEAN, Tổng thư ký ASEAN Surin Pitsuwan đã hoan nghênh động thái chủ động mời các nước láng giềng, các bên đối thoại và các tổ chức quốc tế đến quan sát cuộc bầu cử. Ông cũng bày tỏ sự ủng hộ của ASEAN đối với những thay đổi chính trị ở Myanmar. Việc Myanmar chủ động mời không chỉ các nước ASEAN mà mời cả các bên đối thoại và các tổ chức quốc tế đến quan sát cuộc bầu cử được đánh giá cao, mà theo TTK ASEAN là sự tiến bộ ngoài mong đợi.

VIỆT TRUNG
(Từ Phnom Penh)

Tin cùng chuyên mục