Từ “truy tìm” xe container đến công tác quản lý vận tải

Tuần qua, Sở Giao thông Vận tải (GTVT) TPHCM đã mời đại diện các cảng biển, Hiệp hội Vận tải hàng hóa, Sở Kế hoạch - Đầu tư, Phòng Cảnh sát Giao thông đường bộ… đến sở họp để tìm hiểu về xe container hoạt động kinh doanh trên địa bàn thành phố.

Theo Sở GTVT, cuộc họp đã kết thúc không như kỳ vọng. Hầu hết câu trả lời của các đơn vị không thỏa mãn được mong muốn của sở bởi bản thân họ cũng không rõ về hoạt động của loại xe này trên địa bàn thành phố.

Đại diện Sở Kế hoạch - Đầu tư cho biết, trong thủ tục cấp phép kinh doanh vận tải chỉ có khái niệm: vận tải hàng hóa đường bộ mà không yêu cầu ghi rõ kinh doanh vận tải bằng container nên Sở Kế hoạch - Đầu tư chỉ có thể cung cấp cho Sở GTVT số liệu chung của tất cả doanh nghiệp kinh doanh vận tải hàng hóa. Các cảng thì chỉ có thể cho biết số lượng xe container hoạt động trong nội bộ cảng. Số liệu này, Sở GTVT lại không cần vì không phải xe kinh doanh. Phòng Cảnh sát Giao thông đường bộ, Cục Đăng kiểm Việt Nam được kỳ vọng là hai đơn vị nắm rõ nhất hoạt động của các xe container…

Thế nhưng, số liệu của các đơn vị đưa ra cũng mới chỉ căn cứ vào số lượng xe đăng ký và đăng kiểm. Thực sự chúng còn hoạt động hay đã nghỉ hoặc chuyển sang địa bàn khác, không xác định được. Mới có khoảng 15% doanh nghiệp kinh doanh vận tải tham gia vào Hiệp hội Vận tải hàng hóa TPHCM nên đơn vị này cũng không thể giúp Sở GTVT TPHCM…

Lý do để Sở GTVT TPHCM phải tổ chức cuộc họp này là do yêu cầu của Bộ GTVT. Bộ yêu cầu sở nắm rõ thông tin về số lượng container cũng như các đơn vị kinh doanh vận tải bằng container trên địa bàn thành phố để có thể triển khai thực hiện Thông tư 18 của bộ. Theo thông tư này, từ ngày 1-10-2013, các xe container khi hoạt động phải có phù hiệu. Phù hiệu sẽ do Bộ GTVT in ấn và sở GTVT các địa phương cấp cho đơn vị vận tải. Bộ GTVT hy vọng, với cách này, ngành giao thông sẽ nắm được hoạt động của xe container trên địa bàn cả nước.

Vì cuộc họp kết thúc không như mong muốn, Sở GTVT TPHCM đã phải tính đến việc đăng quảng cáo trên các báo nhằm thông tin cho các đơn vị vận tải bằng xe container các nội dung trong Thông tư 18. Tuy nhiên, đơn vị này e ngại, bận rộn với công việc kinh doanh, nhiều đơn vị vận tải sẽ không đọc quảng cáo trên báo… Sở GTVT TPHCM cũng đang tính đến một phương án in 15.000 bảng hướng dẫn thực hiện Thông tư 18 và cho nhân viên đến phát tại các khu vực có nhiều xe container hoạt động như bến cảng, các kho bãi…

Ghi nhận những nỗ lực của Sở GTVT TPHCM song không thể không băn khoăn. Tại sao ngành chức năng lại không thể nắm rõ hoạt động của các doanh nghiệp trong lĩnh vực của mình? Sở GTVT TPHCM cũng như nhiều sở GTVT các tỉnh, thành khác đã từng giải thích rằng, theo các quy định hiện hành, việc đăng ký kinh doanh thuộc thẩm quyền của Sở Kế hoạch - Đầu tư. Không có bất kỳ quy định nào buộc doanh nghiệp vận tải phải thông qua Sở GTVT. Không có công cụ pháp lý để quản lý, các sở GTVT không thể quản lý các đơn vị vận tải.

Tuy nhiên, sự phản ánh này chưa được ghi nhận đúng mức do có một số ý kiến lo lắng: các đơn vị vận tải sẽ bị làm khó. Những lo lắng này không phải không có cơ sở, thế nhưng… còn một thứ quyền khác lớn hơn: quyền được an toàn của người dân lưu thông trên đường. Tại sao người ta lại có thể quên điều đó?

NGUYỄN KHOA