Vĩnh biệt Anh hùng đặc công Hai Cà

1. Chứng kiến cảnh người mẹ ruột của mình bị Tây bắn gãy tay vì nghi bà chèo thuyền chở cán bộ cách mạng qua sông, Hai Cà nung nấu ý định trả thù giặc. Một ngày nọ, thấy một tên Tây đi tuần ngang qua nhà, Hai Cà lấy một sợi dây thừng to, chắc, cột quanh bụng rồi bí mật theo tên Tây đến bến đò vắng. Nhanh như chớp, Hai Cà tung sợi dây cột quanh mình ra trói chặt và tước súng của hắn… Anh giải cả tên Tây và chiến lợi phẩm vào rừng, theo cách mạng.

Đầu năm 1948, ở miền Đông Nam bộ, giặc thực hiện chiến thuật Đờ La-tua, xây dựng hàng ngàn đồn bót, tháp canh trên các trục lộ nhằm cắt đứt đường giao thông của cách mạng, đồng thời dùng hệ thống tháp canh này như một phương tiện lấn chiếm, kiểm soát căn cứ của ta.

Lúc này, Hai Cà là Xã đội trưởng xã Thạnh Hội huyện Tân Uyên Biên Hòa (nay là tỉnh Bình Dương) được giao nhiệm vụ phải đánh thắng tháp canh cầu Bà Kiên để mở đầu cho các trận đánh tiếp theo. Để đánh thắng trận này, Hai Cà tìm hiểu thật kỹ cách bố trí, cấu trúc tháp canh, quy luật hoạt động của địch. Anh cho lập tháp canh giả trong chỗ đóng quân để luyện tập trước khi đánh.

Đêm 18 rạng sáng 19-3-1948, Hai Cà chỉ huy một tổ du kích gồm 3 người đánh tháp canh. Được cấp 9 trái lựu đạn dập và 1 trái OF (lựu đạn tấn công), ba chiến sĩ du kích hóa trang bằng bùn và tro, cầm thang bò vào tháp canh của địch. Áp thang vào thành tháp, mỗi người ném vào lỗ châu mai ba quả lựu đạn. Ném xong số lựu đạn của mình, Hai Cà chưa yên tâm nên leo tiếp lên tầng trên ném thêm một quả OF. Nhưng quả lựu đạn không nổ. Hai Cà nóng ruột trèo lên tường quan sát. Ngay lúc đó lựu đạn nổ khiến anh bị thương nhưng tháp canh bị tiêu diệt hoàn toàn. Đây là trận đánh mở đầu cho một lối đánh mới, bí mật, chớp nhoáng, sau này được gọi là đánh đặc công.

2. Chiến thuật Đờ La-tua của địch bị thất bại nặng nề bằng những trận đánh của ta ở Bà Rịa, Gia Định, Thủ Đức, Mỹ Tho với lối đánh đặc công của Hai Cà truyền lại cho đồng đội và người dân các địa phương. Năm 1954, Hai Cà tập kết ra Bắc. Năm 1961, anh trở về miền Nam ruột thịt. Anh được điều sang làm đoàn phó U50 - đơn vị chịu trách nhiệm sản xuất, đảm bảo hậu cần, bảo vệ chiến khu A (chiến khu Đ mở rộng). Anh quyết định đưa cả vợ con ra vùng kháng chiến theo cách mạng.

Sau một thời gian cùng U50 hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tổ chức sản xuất, bảo vệ và quản lý một khối lượng lương thực lớn, Hai Cà được phân công giữ nhiệm vụ thị đội trưởng Biên Hòa. Từ đây, các trận đánh do Hai Cà trực tiếp chỉ huy bằng lối đánh đặc công đã giáng cho địch những đòn nặng nề. Điển hình là trận đánh vào sân bay Mỹ- ngụy ở Biên Hòa, phá hủy 68 máy bay các loại, 8 giàn hỏa tiễn, 22 bồn xăng dầu, 30 xe và diệt 3.000 tên Mỹ - ngụy. Sau đó, anh đã trực tiếp chỉ huy hai đại đội đặc công, tự cải tiến và sử dụng mìn hẹn giờ đánh vào khu kho liên hợp Long Bình, phá hủy trên 40.000 tấn bom đạn của Mỹ - ngụy.

Cũng thời gian này, người con trai cả của Hai Cà là Trần Văn Cao bị thương mất một chân trong trận đánh sân bay Biên Hòa. Còn người con thứ 5 của ông là Trần Văn Mum hy sinh khi mới 16 tuổi, lúc trên đường thi hành nhiệm vụ…

3. Hòa bình lập lại, Hai Cà về làm ruộng, nuôi heo ở miền quê Tân Uyên tỉnh Bình Dương. Năm 1993, ông chuyển về ở tại căn nhà gần tượng đài Chiến Thắng (Biên Hòa) do Tỉnh ủy Đồng Nai cấp. Anh Trần Văn Khỉa, con trai của ông kể: “Ngày nào ông cũng lụi cụi bên cụm hoa, cây kiểng trong khu tượng đài. Mấy hôm trời mát, ông còn giăng mùng bên đó ngủ. Ông nói, chăm nom tượng đài là chăm nom những mộ phần của đồng đội hy sinh trong trận đánh sân bay năm ấy…”. 

Mười mấy năm sống ở TP Biên Hòa, ông thường tới các đơn vị nói chuyện với lớp trẻ về lịch sử dân tộc, lịch sử của bộ đội đặc công- binh chủng mà ông là người đặt những viên gạch đầu tiên xây dựng. Trung úy Nguyễn Đức Toàn, Trợ lý tuyên huấn BCHQS TP Biên Hòa, xúc động nói: “Tôi là thế hệ con cháu, tuy không được chứng kiến những chiến công của bác Hai Cà nhưng cuộc đời của bác khiến anh em chúng tôi vô cùng cảm phục”.

T.THẢO- H.HOA