Giai đoạn 1 của dự án kênh Tham Lương - Bến Cát - Rạch Nước Lên đi qua vùng đất rộng 14.900ha của 8 quận huyện TPHCM đến những ngày cuối năm 2011 này đã nạo vét được 19.653/32.725m kênh rạch, xây xong 77/138 cống điều tiết nước và đã đắp xong 60% các đoạn đê bao dọc theo các con kênh rạch.
Tất cả những công việc này đang có tác dụng chống ngập, ngăn triều và cải thiện môi trường cho khu vực. Đoạn kênh Nước Đen tiếp giáp với kênh Tham Lương cũng đang được các nhà thầu tiến hành nạo vét, tạo sự thông thoáng cho dòng chảy và để không còn bị ô nhiễm từ các sông rạch ở quận Tân Phú đổ về.
Những công việc còn lại như xây lắp, giải phóng mặt bằng, tái định cư hộ dân cũng đang được chủ đầu tư, nhà thầu và các quận, huyện tập trung khẩn trương giải quyết, phấn đấu trong năm 2012 cơ bản hoàn thành giai đoạn 1 của dự án. Dù còn nhiều việc phải làm như vậy, trong đó đến giờ chưa tổ chức đấu thầu 2 gói thầu số 8 và số 9 do chưa có mặt bằng nhưng theo chủ dự án là BQLĐTXDCT vẫn có thể khởi động các tiểu dự án thành phần giai đoạn 2 dự án song song đó trong năm 2012.
Bởi vì đây là giai đoạn hoàn thiện toàn bộ dự án và việc hoàn thành đúng tiến độ có tác dụng lớn cho vùng đất bị ô nhiễm có điều kiện thay da đổi thịt, trở thành một trong những khu vực của đô thị Sài Gòn - TPHCM có đời sống văn minh hiện đại. Nhiều người dân sinh sống lâu đời ở vùng đất này tin tưởng vào dự án và mong muốn giai đoạn 2 được xúc tiến nhanh để vùng đất này có bộ mặt mới.
Giai đoạn 2 của dự án có thêm ý nghĩa giải quyết môi trường, môi sinh, xử lý nước thải trước khi thải ra kênh và chỉnh trang đô thị kết hợp với giao thông thủy bằng 7 tiểu dự án thành phần. Đó là hạng mục nhà máy xử lý nước thải Tây Sài Gòn ở phường Sơn Kỳ quận Tân Phú, hệ thống thu gom nước mưa, nước thải, hệ thống thoát nước từ cầu Tham Lương - sông Chợ Đệm và từ cầu Tham Lương đến sông Sài Gòn, đặc biệt là xây dựng hoàn chỉnh đê bao trở thành con đường giao thông đô thị có hàng cây xanh rộng 7m, vỉa hè 2,5m và 2 cống điều tiết nước quan trọng ở đầu kênh Tham Lương và kênh Rạch Nước Lên, đó là cống Vàm Thuật và cống Rạch Nước Lên nhằm chủ động điều tiết nước mưa, triều cường giải quyết triệt để chống ngập cho vùng đất dọc 2 bờ kênh rạch.
UBND TP đã chấp thuận chủ trương cho Sở NN-PTNT đầu tư cống Vàm Thuật trước từ vốn ngân sách vì đây là cống quan trọng nằm trong 13 cống điều tiết nước ở TPHCM, Long An nằm trong quy hoạch thủy lợi 1547 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2008, sau đó đầu tư tiếp cống Rạch Nước Lên cho đồng bộ toàn tuyến kênh Tham Lương - Bến Cát - Rạch Nước Lên. Các hạng mục xây lắp khác sẽ sử dụng vốn từ nhiều nguồn dưới nhiều hình thức và cho đến nay 7 tiểu dự án thành phần đã lập xong thiết kế cơ sở đang trình cơ quan chức năng thẩm định và chờ đóng góp ý kiến của người dân, các ngành chức năng về tác động môi trường do biến đổi khí hậu, nếu thuận lợi thì trong năm 2012 khởi công các tiểu dự án thành phần để đến năm 2015 hoàn thiện toàn bộ dự án.
NGỌC XUÂN