
Mấy lần làm việc với các đồng nghiệp ở Hiệp hội Du lịch Vương quốc Campuchia, khi giới thiệu về tiềm năng du lịch vùng Kratie - Đông Bắc, phía bạn cứ nhắc đi nhắc lại: “Sông Mê Công vùng này có nhiều cá heo nước ngọt”. Xem “Mê Công ký sự” thấy cảnh cá heo nhảy, nhiều người tưởng là kỹ xảo của phim tư liệu. Nửa tin, nửa ngờ nên chúng tôi quyết chí đi tìm hư thực.

Từ TPHCM, đoàn chúng tôi thẳng hướng Tây Ninh rồi lên Xa Mát bởi đây là đoạn đường tốt và ngắn nhất để đến Siêm Riệp. Từ Xa Mát theo Quốc lộ 7 đi khoảng 150km là đến thị xã Kratie - một trong bốn tỉnh của Campuchia nép mình bên dòng Mê Công kiêu hãnh (3 tỉnh còn lại là StungTreng, Kampong Cham, PhnomPenh). Sông Mê Công ở đây đoạn hẹp cũng rộng vài cây số với những đồi cát khổng lồ trắng xóa, nhìn xa cứ ngỡ là biển. Từ thị xã Kratie ngược lên phía Bắc chừng 5km, đếm Phum Kampi là tới lãnh địa của cá heo nước ngọt. Thuê chiếc thuyền 6USD, nhẹ nhàng chèo xa bờ.
Trời nắng quái, hanh khô, dù đang lướt trên sông mà mồ hôi ướt áo. Mặt sông phẳng như gương, ai cũng hồi hộp, sợ trời nóng cá không lên hay chúng nghỉ trưa thì toi công. Thình lình lũ cá heo, như để chúng tôi khỏi thất vọng, nhảy lên khỏi mặt nước, lúc xa, lúc gần; khi bên phải, khi bên trái, ẩn hiện bất chợt chẳng theo quy luật nào.
Máy ảnh kỹ thuật số không chụp kịp, chỉ có camera mới lưu lại được những khoảnh khắc tuyệt vời ấy. Có bạn trong đoàn còn quả quyết thấy cá heo nhảy lên và nháy mắt với mình! Cũng có thể vì loài cá heo này nổi tiếng thông minh và thân thiện. Người Khmer tin rằng ai thấy càng nhiều cá heo càng gặp may mắn!
Sông Mê Công dài hơn 4.500km chảy qua Trung Quốc, Myanmar, Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam nhưng chỉ có 2 điểm có cá heo nước ngọt. Một ở Kratie và một ở Bắc StungTreng (gần biên giới Campuchia - Lào), cách nhau chừng 150km. Từ đây, đi thêm 1km nữa là tới bãi tắm Kampi. Đoạn sông này có vô vàn doi đất, đá như những hòn đảo nhỏ xẻ sông thành nhiều nhánh.
Mùa mưa, sông đục ngầu phù sa, hung dữ như chàng lực sĩ bẳn tính, dễ nổi nóng bất ngờ. Mùa nắng, nước xanh trong, dịu dàng và quyến rũ đến nao lòng. Đầu tháng giêng, đến hẹn lại lên, bà con Phum Kampi lại làm cầu và nhà sàn trên sông đón khách. Cầu và những dãy nhà tranh lộng gió, mát rượi, mấp mé nước. Nước chảy mạnh nhưng chỉ sâu chừng trên dưới 1m. Đáy sông phẳng được “lát” đá hoặc cát, tha hồ mà nghịch nước, mà vẫy vùng. Đã đời rồi thì lên nhà sàn đánh một giấc đẫy tới chiều. Đói bụng thì có đủ món nướng Khmer phục vụ: cá, ốc, cua, tôm… của dòng sông dâng tặng. Phí qua cầu là 500 riel, còn phí một căn nhà cho cả đoàn là 5.000 riel, ở bao lâu cũng được, tắm cả đêm cũng tùy.
Nghe đồn tắm trăng thì da không bao giờ bị ghẻ, nấm, mà phải tắm tiên cơ! Mùa cao điểm, bãi Kampi có thể đón trên 5.000 lượt khách mỗi ngày. Đến hết tháng 6, lũ về cuồn cuộn, dân Kampi lại dỡ cầu, nhà xếp kho, đợi nửa năm sau dựng lại.
NGUYỄN VĂN MỸ