Các tỉnh phía Bắc khẩn trương chống rét cho cây trồng và gia súc

Rét đậm, rét hại kéo dài nhất trong lịch sử tại Bắc bộ và Bắc Trung bộ đã làm chết trên 50.000 ha lúa, 5.000 ha mạ; 8.328 con trâu bò... gây thiệt hại nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp. Trước tình hình đó, ngày 13-2, tại Hà Nội, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát đã chủ trì cuộc họp bất thường bàn giải pháp khắc phục những khó khăn trên.

Lúa mạ chết rét hàng loạt

Tuy nhiên, đến nay đã có 53.315 ha lúa bị chết. Đặc biệt lo ngại hơn là diện tích gieo mạ để cấy lúa vụ chiêm xuân cũng có tới 5.165 ha bị chết, hàng chục nghìn ha lúa khác cũng bị ảnh hưởng nặng nề. “Nếu tiếp tục cho cấy chắc chắn sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng về năng suất” - Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT) Nguyễn Trí Ngọc cho biết.

Các tỉnh Bắc Trung bộ, miền Bắc có diện tích lúa và mạ xuân cấy trước Tết Nguyên đán bị chết nhiều là Thanh Hóa (10.370 ha), Nghệ An (10.460 ha), Phú Thọ (7.400 ha), Bắc Giang (1.500 ha), Hải Dương (7.000 ha), Hải Phòng (7.000 ha), Thái Bình (10.000 ha), Hà Tây (5.000 ha)...

Theo ông Nguyễn Trí Ngọc, những diện tích lúa cấy và mạ gieo trước Tết Nguyên đán khoảng 10 ngày gặp đúng đợt rét đậm, rét hại nên bị ảnh hưởng nặng nhất, đặc biệt đối với các giống lúa thuần, kém chịu rét các chân ruộng không đủ nước, các diện tích mạ không được che phủ ni lông đúng kỹ thuật...

Tình trạng lúa, mạ chết nhiều đã khiến một số nông dân nảy sinh tâm lý chán nản, muốn bỏ ruộng do việc cấy vừa tốn công, lại làm tăng thêm chi phí. Ước tính, để gieo cấy lại số diện tích lúa, mạ bị chết sẽ cần khoảng 250 tấn giống lúa các loại. Trong khi đó, nhiều diện tích đậu phộng, đậu tương, canh tác tại các khu vực chuyển đổi do thiếu nước tưới, vừa gieo xong gặp rét cũng bị thối hạt hoặc thui mầm.

Để khắc phục khẩn cấp những thiệt hại do rét đậm, rét hại gây ra, Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát yêu cầu các địa phương phải chuẩn bị sẵn phương án dự phòng để xuất đủ thóc giống gieo mạ thay thế cho những diện tích đã bị chết, để người dân có thể cấy lúa đúng thời vụ. Ngay trước mắt, các địa phương phải đôn đốc việc kiểm tra đồng ruộng, thống kê diện tích mạ, lúa bị thiệt hại để phân loại, có biện pháp xử lý phù hợp. Đối với những diện tích lúa bị chết trên 50% số khóm phải bổ sung ngay bằng giống lúa ngắn ngày, những diện tích chết dưới 50% cần tiếp tục giữ lớp nước nông đảm bảo cây lúa phát triển tốt để tiến hành dồn, dặm đảm bảo mật độ...

Các địa phương cần huy động tổng lực các nguồn giống của các công ty, giống nhập khẩu, giống do các hộ nông dân tự sản xuất đảm bảo chất lượng, đảm bảo đầy đủ nguồn giống, mạ để có thể triển khai cấy đồng loạt ngay sau khi thời tiết ấm lên, kết thúc cơ bản việc gieo cấy tại miền Bắc trước ngày 5-3. Đồng thời, các địa phương cũng cần khẩn trương lấy nước vào đồng, hồ chứa để đổ ải, chuẩn bị tưới dưỡng cho cây lúa trong đợt xả nước chống hạn thứ 3 bắt đầu vào khoảng ngày 27 và 28-2.

Trước tình hình rét đậm, rét hại, ngoài việc che phủ nilon, rất nhiều hộ nông dân ở phía Bắc đã đốt đống giữ lửa bằng trấu tại các diện tích mạ để giữ ấm cho mạ.

Chuyển thức ăn từ đồng bằng lên núi cho gia súc

Theo Cục Chăn nuôi (Bộ NN - PTNT), tính đến sáng ngày 13-2, số trâu bò bị chết rét tại các tỉnh miền núi phía Bắc, Bắc Trung bộ đã lên đến 8.328 con (tăng 3.000 con so với ngày 12-2). Thiệt hại nặng nhất là các tỉnh Hà Giang, Lạng Sơn, Sơn La, Bắc Kạn, Thanh Hóa... hầu hết số trâu, bò chết rơi vào những con già và con non (bê, nghé) với hai nguyên nhân chính là chết rét và thiếu thức ăn.

Sự khắc nghiệt của thời tiết đã khiến người dân cũng như chính quyền địa phương vẫn đang rất lúng túng về các biện pháp chống rét, cung cấp thức ăn cho đàn gia súc. Cục trưởng Cục Chăn nuôi Hoàng Kim Giao cho biết, rất nhiều trâu, bò chết do người dân chủ quan không che chắn kỹ chuồng trại mà vẫn để thả rông hoặc do không dự trữ đủ thức ăn thô xanh.

Đối phó với giá rét, nhiều nơi tại Bắc bộ, người chăn nuôi cũng đã “mặc áo” cho vật nuôi bằng những mảnh bao tải và chiếc áo không sử dụng nữa. Nhiều gia đình cũng không thả trâu bò ra đồng gặm cỏ mà nhốt ở nhà cho ăn rơm, dây khoai lang băm phơi khô. Một số hộ gia đình tăng cường thêm dinh dưỡng cho đàn gia súc bằng cám hoặc củ khoai lang.

Văn Nghĩa