- Những thủ đoạn móc túi khách hàng
Vàng nữ trang được bày bán rộng rãi (ảnh chỉ có tính chất minh họa) Ảnh: C.TH.
Người tiêu dùng có tâm lý mua hàng với giá thành vừa phải, chủ yếu từ 65%-75%. Để đáp ứng nhu cầu thị trường, các chủ kinh doanh thường đặt hàng các xưởng thủ công, công ty… gia công với khối lượng lớn sản phẩm. Không có cách nào khác, các công ty phải “hạ chuẩn vàng” xuống 65% để cạnh tranh với các công ty khác và để giữ chân được các bạn hàng.
Nhận sản phẩm với nhãn hiệu, ký hiệu sản phẩm của công ty, các tiệm kinh doanh lại bán với giá 75%. “Điều đó không chỉ thiệt hại cho người tiêu dùng mà còn làm mất uy tín của công ty”, giám đốc một công ty vàng bạc trăn trở tại một hội thảo về chất lượng vàng tại TPHCM.
Hiện nay trên thị trường, vàng trắng là sản phẩm đang được ưa chuộng. So với hàng ngoại nhập, giá vàng trắng trong nước rẻ hơn từ 7-8 USD/gram. Nhưng với độ tinh xảo của sản phẩm được chế tác trong nước, cũng như sự thiếu hiểu biết của người mua, chủ kinh doanh “đánh lừa” khách hàng bằng giá của nữ trang ngoại nhập. Chủ kinh doanh đã đánh đổi lòng tin khách hàng với lợi nhuận thu được từ việc “treo vàng ta, bán giá vàng Tây”.
Một cách ăn gian trọng lượng, chất lượng vàng khác của các chủ kinh doanh qua việc làm kim cân vàng “nhảy múa”. Các phương pháp giám định chất lượng vàng như cân tiểu ly, cân vi tính không còn đảm bảo sự chính xác cho chất lượng vàng. Giám đốc kỹ thuật của một công ty vàng bạc-đá quý uy tín tại TPHCM, khẳng định: “Máy thử vàng bằng nguyên lý đo tỷ trọng (cân điện tử, cân vi tính ) trước đây được người kinh doanh vàng sử dụng rất nhiều, nhưng thời gian gần đây, các công ty lớn không dùng vì mức sai số rất lớn. Máy chỉ để tham khảo nội bộ và chỉ chính xác với nhóm vàng cao tuổi (98%).
Ở Mỹ, người ta không tính tỷ trọng bằng cách cân vi tính như ở Việt Nam”. Hiện nay, các doanh nghiệp lớn giám định vàng với công nghệ phổ kế huỳnh quang tia X thế hệ mới có độ chính xác 0,01%, có thể phân tích được bất cứ sản phẩm nào. Nhưng vì giá thành cao (22.000USD) nên các tiệm kim hoàn vẫn dùng phương pháp đo tỷ trọng.
Nhược điểm của máy đo tỷ trọng là chỉ thử vàng khối đặc, không thử được vàng nữ trang rỗng ruột như kiềng, lắc..., không thử được vàng cẩn hột, không xác định được tỷ lệ phần trăm của hội pha trong vàng. Bên cạnh đó, trong lúc cân tuổi vàng bằng cân điện tử (cân khô hay cân ướt), người cân có thể dùng xảo thuật để bấm đồng hồ nhanh hơn, làm tuổi vàng tăng lên.
- Thả nổi thị trường
Trong vai một người đi mua, tôi đến một tiệm kim hoàn trên đường Trần Hưng Đạo, Q.5. Thấy tôi, chủ tiệm cười đon đả, mời chào những sản phẩm nữ trang. Ngắm nghía sắc màu lấp lánh của nữ trang bày trong tủ kính, tôi hỏi : “Em có đảm bảo tuổi vàng không?”. Cô nhanh nhảu: “Tiệm em bán hàng uy tín, có hóa đơn đàng hoàng”. Đặt lên bàn cân tiểu ly một chiếc nhẫn đính hạt xoàn, cô chủ tiệm nói: “1,2 chỉ, vàng 7,5”. “Ủa không có cân điện tử à em?”, tôi ngạc nhiên hỏi. “Cửa hàng em chỉ dùng cân tiểu ly, cân này chính xác hơn cân điện tử nhiều”.
Theo khảo sát hơn 10 tiệm kim hoàn, phần lớn sản phẩm không đóng dấu chất lượng, ký hiệu trên sản phẩm, cũng như không có cân điện tử. Tuổi thật của vàng chỉ mình chủ cửa hàng biết và định đoạt tùy theo “bắt hình dong” khách. Người mua không còn cách nào khác ngoài việc gởi lòng tin vào người bán và… chiếc cân. Hiện nay, trong việc quản lý hoạt động kinh doanh vàng chưa có quy định cụ thể về tiêu chuẩn vàng.
Vì vậy, khi các cơ quan chức năng phát hiện các dấu hiệu vi phạm cũng không biết áp dụng tiêu chuẩn nào để phạt. Trong khi Ngân hàng Nhà nước không còn quản lý việc đăng ký chất lượng vàng thì đến nay vẫn chưa có đơn vị nào đảm nhận công việc này. Hiện nay, tiêu chuẩn vàng trên thị trường không thống nhất vì các doanh nghiệp tự xây dựng chất lượng, đăng ký với cơ quan quản lý về chất lượng hàng hóa và tự chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm đã đăng ký. Ai cũng biết, sản xuất và bán vàng không đúng tiêu chuẩn sẽ bị xử phạt. nhưng cơ quan nào xử phạt, xử phạt như thế nào thì … không ai biết !.
VINH HOÀNG
