23.000 tỷ đồng thu hồi đất, hỗ trợ tái định cư sân bay Long Thành, lấy đâu ra? ​

Lo không có tiền

ĐB Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) cho biết từ kỳ trước ông đã không đồng ý giải phóng mặt bằng 1 lần, nguyên nhân là do tốn quá nhiều tiền mà ngân sách đang khó khăn.

“Bây giờ quyết làm một lần thì Chính phủ phải tính toán nguồn vốn, vì trong số trên 23.000 tỷ đồng thì còn thiếu rất nhiều. Đặc biệt, phải tuyên truyền sâu rộng cho người dân, tránh tình trạng khiếu nại, cản trở việc giải tỏa, bị các thế lực xấu lợi dụng”, ông Phương nêu.

Nhiều ĐB cũng nói báo cáo Chính phủ chưa hề nói rõ ngoài 5.000 tỷ đồng đã bố trí vốn thì 18.000 tỷ đồng còn lại lấy từ đâu. “Cần tính chính xác con số thu được từ bán đất, đấu giá đất, cho thuê đất... để hoàn trả cho ngân sách nhà nước, vì con số trên 3.500 tỷ đồng mà UBND tỉnh Đồng Nai tính toán là quá thấp”, ông Mùa A Vảng (ĐB Điện Biên) nói.

ĐB Hoàng Thanh Tùng (Sóc Trăng) và một số ĐB khác cũng yêu cầu Chính phủ giải trình rõ ràng, thuyết phục trước Quốc hội về nguồn vốn, cần làm rõ ngân sách của Trung ương, của tỉnh Đồng Nai. 

“Đa số người dân đang ở nhà cấp 4, liệu họ có tiền để mua những lô đất rộng với nhà biệt thự, liền kề trong khu đô thị hay không, vậy đó là khu đô thị hay tái định cư cho dân, phải nói rõ điều này”, ĐB Hoàng Thanh Tùng nói.  

ĐB Tô Ái Vang (Sóc Trăng), ĐB Ngô Thanh Danh (Đắk Nông) và một số ĐB lo ngại ngoài 5.000 tỷ  đồng mà Quốc hội đã quyết trong kế hoạch vốn trung hạn thì "chưa nhìn thấy đồng nào để làm", đề nghị Chính phủ báo cáo rõ hơn. Đặc biệt, cả dự án mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất cũng cần báo cáo rõ. Cùng lúc làm nhiều dự án lớn như vậy thì ngân sách ở đâu ra?

Một số ĐB cũng đề nghị, phải lấy ý kiến của người dân để biết ai muốn đến chỗ tái định cư, ai chỉ muốn lấy tiền và tìm chỗ ở mới.

ĐB Mùa A Vảng (Điện Biên) cho rằng chính sách không được cào bằng, ví dụ mức hỗ trợ cho các hộ gia đình phải có tính theo nhân khẩu, không chung một mức, sẽ gây khiếu nại.

Theo giải thích của Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Nguyễn Đức Kiên (Sóc Trăng), quy mô tái định cư sân bay Long Thành nằm trong quy hoạch các khu đô thị Đồng Nai đã được Chính phủ phê duyệt. Đồng Nai muốn ổn định người dân ngay trong những khu đô thị đó để quy hoạch phát triển tốt.

“Kinh nghiệm cho thấy kể cả thủy điện Hòa Bình sau mấy chục năm đến nay vẫn còn bất cập. Vì vậy, ý định để người dân phát triển, có công ăn việc làm ổn định trong khu đô thị của Đồng Nai là tốt, chứ không làm theo kiểu hỗ trợ tái định cư: phụ nữ thì cho đi học uốn tóc, đàn ông đi học rửa xe máy, sẽ thiếu ổn định”, ông Kiên nói.

Vì thế, Ủy ban kinh tế tán thành Đồng Nai quy hoạch khu đô thị để bà con tái định cư vào ở, sau đó phải rạch ròi tiền nào của nhà nước, tiền nào của Đồng Nai dùng ngân sách thì phải trả lại ngân sách.

Hiến kế tìm vốn cho dự án GPMB sân bay Long Thành: Tiết kiệm 1% chi thường xuyên thì 2 năm là đủ vốn

Đề xuất giải pháp bù đắp phần vốn còn thiếu 15.000 -18.000 tỷ đồng cho dự án tái định cư, giải phóng mặt bằng xây dựng sân bay Long Thành, ĐB Phạm Minh Chính (đoàn Quảng Ninh), Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng Ban Tổ chức trung ương phát biểu: “Dự án cần vốn lớn, trong khi các nguồn việc nào đã vào việc đấy. Vậy thì chúng ta cần phải thắt lưng buộc bụng, tiết kiệm chi tiêu. Hồi năm 2008, khủng hoảng kinh tế, để vượt qua khó khăn, chúng ta đã tiết kiệm chi thường xuyên được tới 10%. Trong 5 năm gần đây, chúng ta đang chi thường xuyên rất lớn, cao đến 2,2 lần so với 5 năm trước. Nếu quyết tâm tiết kiệm khoản này, chỉ cần 1% thôi là ta có 10.000 tỷ đồng. Quyết tâm làm trong 2 năm là có thể đủ vốn cho dự án. Các nước khác cũng vậy, khi muốn làm việc lớn, họ đều phải tiết kiệm”. 

Đại biểu Phạm Minh Chính

 Phân tích thêm vấn đề này, đồng chí Phạm Minh Chính nhận định, vẫn còn dư địa để tiết kiệm, bởi lẽ có một tỷ lệ rất lớn trong khoản chi thường xuyên là để trả lương. Tinh giản biên chế, nâng cao hiệu quả của bộ máy. Việc này vừa giúp thực hiện được mục tiêu cải cách hành chính theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng, vừa có nguồn vốn cho đầu tư phát triển.

ĐB Phạm Minh Chính cũng lưu ý, 5.000 hộ dân phải di dời, tái định cư không chỉ cần chỗ ở: “Trường học, y tế và các sinh hoạt khác thế nào? Phải có quy hoạch tổng thể phù hợp luật pháp và điều kiện kinh tế – xã hội của khu vực”.

Ông Phạm Minh Chính cũng đồng tình với quan điểm cho rằng quỹ nhà đất tái định cư cũng phải đa dạng loại hình để phù hợp với nhu cầu của người dân, tránh để xảy ra nghịch lý vừa thiếu lại vừa lãng phí…

Làm thận trọng để không mất ổn định xã hội

Nhiều ĐB cho rằng, giải phóng mặt bằng, tái định cư sân bay Long Thành sẽ rất phức tạp, vì thế phải có cam kết rõ ràng, cả hệ thống phải vào cuộc, tránh tình trạng dân khiếu kiện, mất trật tự an toàn xã hội. Đây là dự án di dân lớn nhất từ trước đến nay, tác động rất lớn, vì vậy phải làm thận trọng, tránh mất ổn định, làm xáo trộn cuộc sống của người dân.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa. Ảnh: LÃ ANH