Hỏi: Xin cho biết :
1. Ý nghĩa của địa danh Thái An.
2. An Phú, An Giang, Thái An có phải là từ ghép không? Ý nghĩa của các từ này?
Trần Thị Hoài Giang (Không rõ địa chỉ)
1- Thái là từ Hán Việt có nghĩa là “rất”, “lớn”. An cũng là từ Hán Việt, nghĩa là “yên ổn”, trái nghĩa với nguy. Vậy Thái An là “rất yên ổn”.
2- Từ ghép gồm hai loại: từ ghép đẳng lập và từ ghép chính phụ.
Từ ghép đẳng lập là từ ghép mà các yếu tố bình đẳng, không phụ thuộc nhau về quan hệ ngữ pháp. Từ ghép đẳng lập có hai đặc điểm :
- Các yếu tố cùng từ loại: xinh đẹp (tính từ), áo quần (danh từ), yêu thương (động từ), …
- Có thể hoán vị (đổi chỗ) với nhau: đẹp xinh, quần áo, thương yêu…
An Phú (giàu và yên ổn) là từ ghép đẳng lập.
Còn từ ghép chính phụ là từ ghép có một yếu tố chính và một yếu tố phụ bổ nghĩa cho yếu tố chính. Từ ghép chính phụ có hai đặc điểm:
- Các yếu tố thường khác từ loại nhưng cũng có thể cùng từ loại (thí dụ: nhà lầu, tìm hiểu).
- Không thể hoán vị với nhau. Ta không thể nói: áo dài thành dài áo vì nghĩa hai từ tổ này khác nhau.
An Giang và Thái An là hai từ ghép chính phụ. An là yếu tố phụ; Giang là yếu tố chính. An Giang là “dòng sông yên ổn”. Thái là yếu tố phụ; An là yếu tố chính.
PGS.TS Lê Trung Hoa
