Đã đến lúc bạn nên kiểm tra lại chiếc xe của mình sau mấy ngày đêm băng rừng vượt Trường Sơn. Chặng đường từ Khâm Đức đến Bến Giằng (Nam Giang, Quảng Nam) dài 42km chỉ độc là rừng. Bên tay phải của bạn, con sông Giằng chảy dọc theo, thi thoảng gặp gềnh đá tung bọt trắng xóa, đẹp mê hồn. Sông không sâu nhưng nước trong văng vắt, nhiều loại cá bơi lội nhởn nhơ.
Tác giả (người đội mũ) “chinh phục” voi Tây Nguyên. Ảnh: H.L.
Rừng hai bên thì rậm, có thể nghe thấy tiếng hú của vượn mà không cách nào trông thấy mặt chúng. Đoạn đường này đã xuất hiện hổ giết và tha đi một người Cơ Tu (1998) khi hai cha con họ lấy củi vào buổi chiều, chuyện hổ bắt người, cả huyện Nam Giang đều rõ.
Cần phải mang theo ít thực phẩm khô để “chống đói” dọc đường, hay hòa nhập hơn, bạn ghé vào làng Rô (xã Cà Dy), một làng văn hóa nằm nép mình bên con sông Giằng để thưởng thức sắn luộc, nghe đọc thơ Tố Hữu.
Đến Bến Giằng, chỉ có cách ngủ “ké” trong văn phòng UBND huyện Nam Giang, ăn cơm tập thể “ké” nốt. Muốn có nơi ăn ở khá hơn (50.000đ/đêm), phải rẽ phải theo đường 14D đến thị trấn Thạnh Mỹ cách 10km. Còn muốn có cảm giác mạnh hơn nữa, rẽ trái theo đường 14D, đi 75km đường rừng, là đến... đất bạn Lào, nếu bạn xin phép được biên phòng!
A Lưới là huyện miền núi của Thừa Thiên - Huế đầy thông xanh, sương núi vần vũ và lạnh hơn nhiều so với Đà Lạt. Là một thung lũng được bao bọc bởi nhiều ngọn núi, A Lưới còn rất nhiều động, thực vật quý hiếm như voi, hổ, báo, gấu, công trĩ và thông đỏ, gõ, gió, cẩm lai… Nghỉ đêm tại A Lưới, có thể vào nhà khách UBND huyện, giá 120.000đ/đêm hay nhà khách UBND huyện Đăkrông, với giá rẻ hơn nhiều.
Người dân Trường Sơn sinh sống đoạn này có khẩu vị khá cay. Món nào cũng có ớt, loại ớt sừng to và thơm nồng mũi. Bún bò thì phải cho tương ớt xay vào, còn cơm bình dân lúc nào cũng có cái thẩu đựng ớt muối. Đường Trường Sơn đi qua, nơi nào cũng có địa danh lịch sử. Những hang Tám Cô, U Bò, Cổng Trời, Ngã ba Đồng Lộc… đều có sự tích và lịch sử bi tráng của nó. Nhưng có một điểm phải ghé qua, đó là Nghĩa trang liệt sĩ Trường Sơn.
Nơi đây, 10.263 liệt sĩ là chiến sĩ Đoàn 559 đã nằm lại. Có thể nghỉ lại tại… nghĩa trang với Ban Quản lý một đêm để nghe kể về những huyền thoại và tiếng vọng từ lòng đất… Theo đường 9 về thăm cầu Hiền Lương, sông Bến Hải để biết lịch sử và cuộc chiến tranh khốc liệt ở đây, để thấy rõ người dân Vĩnh Linh (bờ Bắc) đã đổ xương máu nhiều như thế nào cho hòa bình độc lập, thống nhất đất nước. Và, để đếm những thanh gỗ làm mặt cầu: 879 thanh…
Vượt Trường Sơn bằng xe máy, từ Bình Phước ra đến Quảng Trị, mất ít nhất 2 tuần, lưng túi chỉ cần dăm triệu đồng, nhưng thu về biết bao nhiêu điều hay, cảnh đẹp đất nước. Vượt Trường Sơn, có cực nhọc, có hiểm nguy, nhưng cũng là cách vượt qua chính mình! Trường Sơn, có những câu chuyện, không đi thì không bao giờ tường tận; có những món ăn dân dã (chỉ là bánh ướt bột cuốn thịt mông heo, dằm ớt cay xé họng) chỉ ăn một lần, còn vương vấn. Và có những người con gái, chỉ gặp một lần, là thương nhớ suốt đời.
HƯƠNG LY
