Bội Tự

Bội Tự hiện lên như một nét chấm phá mang màu sắc hát bội cổ điển nhưng vẫn đủ sức hút và hài hòa với đương đại để làm nên bộ typography (được hiểu là nghệ thuật sắp xếp, thiết kế và sáng tạo hình dáng câu văn, chữ viết sao cho có tính thẩm mỹ, thể hiện một phong cách nhất định.

Công việc này bao gồm thiết kế kiểu chữ, cỡ chữ, độ giãn cách…). Không chỉ đơn thuần là những ký tự A, B, C…, mỗi chữ cái có sự tương phản mạnh giữa các nét thanh, nét đậm và nét móc nhọn kéo dài có hình dáng tương tự lông chim trĩ được dùng trong trang phục biểu diễn của nghệ sĩ hát bội. Dự án Bội Tự là tổng hợp những thông tin cơ bản về hát bội để người xem qua ít nhiều có thể nắm được những khái niệm cơ bản nhất về loại hình nghệ thuật này.

Download bộ font chữ và trải nghiệm thử, Hồ Thị Thu Trang (25 tuổi, ngụ quận 5) chia sẻ: “Nhìn cách thiết kế rất ấn tượng, chỉ là những ký tự chữ cái nhưng lồng ghép được rất nhiều kiến thức về loại hình hát bội như trống chầu, cờ lệnh, đôi hia… Mỗi hình ảnh được lồng ghép đều được tác giả suy nghĩ, tính toán, vừa thể hiện được ý nghĩa nhưng vẫn giữ được form chữ. Đây chỉ là bản thử nghiệm nhưng tôi rất thích và dự tính sẽ mua bản có phí”.

Ấn tượng và yêu thích hát bội từ lâu, lên ý tưởng và hoàn thành dự án Bội Tự trong vòng 1 tháng, Nguyễn Phương Vy (sinh viên năm 4, Trường Đại học Mỹ thuật TPHCM) chia sẻ: “Chất liệu truyền thống luôn là nguồn cảm hứng vô tận có thể khai thác ở nhiều khía cạnh và thể hiện qua nhiều cách khác nhau. Tôi lựa chọn hát bội vì loại hình này vô cùng ấn tượng về thị giác, từ trang phục biểu diễn, hóa trang, cho đến những chiếc mặt nạ nhiều màu sắc được người nghệ sĩ tỉ mỉ vẽ lên… Đây cũng là loại hình nghệ thuật sân khấu tổng hợp đặc sắc bao gồm đa dạng các lĩnh vực nghệ thuật. Tôi quyết định lồng ghép hát bội vào bảng chữ cái vì muốn giới thiệu vừa mới lạ và đa dạng, lại phù hợp với sở thích của bản thân là Typography”.

Người trẻ với những dự án truyền thống không phải là điều dễ dàng, bởi hát bội đã có tuổi đời hàng trăm năm, những nguồn tư liệu cái còn cái mất. “Nguồn tư liệu hát bội không có nhiều và rải rác ở nhiều nơi, trong quá trình làm tôi tìm được 2 nguồn tư liệu lớn nhất là Sổ tay Hát bội của tác giả Huỳnh Ngọc Trảng và Nghệ thuật Sân khấu hát bội của tác giả Lê Văn Chiêu. Bên cạnh đó, tôi ghi chép những nội dung được giới thiệu trong buổi xem hát bội trực tiếp và chụp lại hình ảnh hóa trang, trên sân khấu làm tư liệu thực hiện dự án” Phương Vy kể thêm.

Từ một góc nhìn của thế hệ gen Z với văn hóa truyền thống, Phương Vy bày tỏ: “Tôi không giới hạn rằng vì mình trẻ nên mới làm như thế này, quan trọng là chúng ta làm với khả năng tốt nhất mà chúng ta có. Mỗi lĩnh vực, ngành nghề khác nhau, mỗi độ tuổi khác nhau cùng góp sức với khả năng của mình thì các loại hình văn hóa nghệ thuật truyền thống mới có thể tiếp cận rộng rãi đến với công chúng”.