Đức Lập - Đắk Mil là địa danh cà phê nổi tiếng từ lâu của tỉnh Đắk Nông, nhưng hiện chưa được phát triển thành thương hiệu cà phê của tỉnh. Bao giờ Đức Lập mới được xây dựng thành thương hiệu cà phê cho vùng đất Đắk Nông, đó vẫn là nỗi trăn trở của các ngành chức năng địa phương.
Trước năm 1975, huyện Đắk Mil (Đắk Nông) có tên là quận Đức Lập (thuộc tỉnh Quảng Đức cũ). Mặc dù Đức Lập hiện không còn là tên đơn vị hành chính của tỉnh nhưng thương hiệu cà phê Đức Lập vẫn nổi tiếng và có thể sánh ngang với thương hiệu cà phê Buôn Ma Thuột. Đắk Mil hiện vẫn là vùng cà phê nổi tiếng và có chất lượng của tỉnh Đắk Nông với diện tích hơn 21.000ha (chiếm 1/5 diện tích cà phê của tỉnh) và sản lượng bình quân 45.000 tấn/vụ (chiếm gần 1/3 sản lượng của tỉnh).
Ông Hoàng Công Thắng, Chủ tịch UBND huyện Đắk Mil, cho biết huyện đang kêu gọi Công ty CP Tập đoàn Intimex TPHCM đầu tư xây dựng nhà máy chế biến cà phê bột hiện đại để tiêu thụ và nâng giá trị sản phẩm của địa phương. Nhưng cái tên nào có thể xây thành thương hiệu cho cà phê Đắk Nông nói chung và huyện Đắk Mil nói riêng?
Năm 2006, tỉnh Đắk Nông đã đưa thương hiệu cà phê Đức Lập vào dự án xúc tiến hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu nông sản của tỉnh. Nhưng trước đó, vào năm 2004, HTX Minh An (ở xã Đức Minh, huyện Đắk Mil) đã nộp đơn đăng ký bảo hộ độc quyền 2 nhãn hiệu “Cà phê Đức Lập - Đắk Mil”, “Cà phê Minh An - Đức Lập”. Sau khi được Cục Sở hữu trí tuệ cấp bằng chứng nhận vào năm 2006, HTX phát triển thương hiệu này ra nước ngoài và được bảo hộ độc quyền tại Việt Nam, Mỹ và Trung Quốc. Vì thế, việc xây dựng thương hiệu cà phê Đức Lập của tỉnh phải tạm dừng.
Đến năm 2010, HTX Minh An làm ăn thua lỗ với số nợ lên tới 3,5 tỷ đồng của doanh nghiệp và ngân hàng (chưa kể số nợ thành viên HTX - PV). Vì vậy, vào ngày 7-3-2012, ông Nguyễn Văn Toàn (Trưởng ban Quản trị HTX Minh An) làm tờ trình gửi Sở NN-PTNT, UBND tỉnh đề nghị cho HTX vay khoảng 5 tỷ đồng từ nguồn vốn quỹ đầu tư phát triển của tỉnh để bù đắp vốn kinh doanh và sẽ chuyển giao chữ “Đức Lập” trong nhãn hiệu “Cà phê Đức Lập - Đắk Mil”, “Cà phê Minh An - Đức Lập” để tỉnh xây dựng nhãn hiệu cà phê tập thể. Nhưng tài sản của HTX Minh An không đủ thế chấp vay vốn nên hiện chưa đủ vốn để khôi phục lại việc sản xuất cà phê.
Ông Hoàng Công Thắng cho biết: “Theo quy hoạch, thị trấn Đắk Mil sẽ trở thành thị xã Đức Lập vào năm 2016. Vì thế, việc xây dựng thương hiệu cà phê Đức Lập là việc làm cần thiết để phát huy thế mạnh nông sản của huyện. Sắp tới, huyện sẽ đề nghị tỉnh mua lại chữ “Đức Lập” của HTX Minh An với giá hợp lý để xây dựng thương hiệu cà phê Đức Lập”.
CÔNG HOAN