Các bảng xếp hạng, giải thưởng âm nhạc cuối năm luôn được xem là “hàn thử biểu” của thị trường. Tất nhiên, do đặc thù và phạm vi khác nhau nên không thể đòi hỏi sự chuẩn mực và độ bao quát thị trường của từng giải thưởng nhưng qua đó, có thể phần nào nhìn thấy diện mạo cũng như những điểm nổi bật trên bình diện chung.
Hai nghệ sĩ mới nổi thời gian gần đây là Hoài Lâm (trái) và Vũ Cát Tường.
Trào lưu smartphone và nhạc số
Sau 5 năm ra đời, dù vẫn còn một số bất cập trong thể lệ cũng như quy chế tổ chức nhưng Zing Music Awards của trang nghe nhạc trực tuyến hàng đầu cả nước hiện nay là zing.mp3.vn được xem là “hàn thử biểu” phản ánh khá chính xác bức tranh thị trường âm nhạc trong nước, đặc biệt trong bối cảnh xu hướng nghe nhạc số ngày càng trở nên thông dụng nhờ tốc độ sử dụng các sản phẩm smartphone ngày càng nhiều, nhất là giới trẻ.
Với tính năng cập nhật chính xác, công khai và nhanh chóng, bảng xếp hạng âm nhạc trực tuyến Zing Music Awards cũng được ví như bức tranh mô tả diễn biến của làng nhạc Việt tổng quát nhất, từ việc muốn biết album nào vừa mới phát hành hoặc ca khúc đang được khán giả ưa chuộng nhất thông qua kết quả hàng tuần. Với những ngôi sao đi lên từ cộng đồng mạng, thành quả của họ được công nhận một cách xứng đáng, không phải qua những cuộc bình chọn không kiểm chứng hay so kè về điểm số mà chính từ lượt nghe và chia sẻ của khán giả. Nhạc sĩ Nguyễn Cường, Chủ tịch Hội đồng nghệ thuật Zing Music Awards, cho rằng giải thưởng đang đi đúng hướng khi lấy thị hiếu của khán giả làm thước đo đánh giá thành công của nghệ sĩ và tác phẩm.
Việc phản ánh khá bao quát và chính xác thị trường âm nhạc trực tuyến của giải thưởng Zing Music Awards đã khuyến khích nhiều ca sĩ, nhà sản xuất chủ động hợp tác để đăng tải bản gốc các sản phẩm của mình không ngoài mục đích phổ biến đến khán giả một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất. Gắn bó với Zing Music Awards 5 năm qua, nhạc sĩ - nhà sản xuất âm nhạc Đức Trí nhìn nhận: “Hiện nay, thị trường âm nhạc kỹ thuật số đang nắm vai trò chính, hầu như không có album nhạc nào không phát hành ở dạng kỹ thuật số. Cách nghe thay đổi và nó cũng làm thay đổi diện mạo âm nhạc, hay nói chính xác hơn là thị trường giải trí”.Theo số liệu từ ban tổ chức Zing Music Awards, số lượng người dùng truy cập vào ứng dụng Zing Mp3 trên di động ngày càng tăng. Nếu như năm 2013 là 5 triệu người dùng thì năm 2014 con số đã là 25 triệu và chưa có dấu hiệu dừng lại. Lượng người dùng Zing Mp3 trên di động đã vượt qua lượng người dùng trên web. Điều này cho thấy, nghe nhạc trực tuyến là một trong những xu hướng giải trí của tương lai.
Điều này cũng có thể nhận thấy ở bảng xếp hạng âm nhạc lâu đời nhất hiện nay là Làn sóng xanh. Năm nay, ban tổ chức đã quyết định bỏ hẳn phương thức bình chọn qua thư tay với lý do vài năm gần đây, lượng bình chọn dạng này giảm đáng kể và cũng không phản ánh được chất lượng như thời gian trước. Thay vào đó, khán giả sẽ bình chọn qua fanpage riêng của giải, email hoặc nhắn tin để tìm ra nam, nữ ca sĩ triển vọng, album, single được yêu thích nhất...
Hướng đến nhân tố trẻ
Để tiệm cận với thực tế diễn biến của thị trường, bảng xếp hạng Làn sóng xanh cũng có những cải tiến ở hạng mục trao giải. Theo đó, sẽ có 2 giải mới là Bài hát hiện tượng và Gương mặt hiện tượng. Ca khúc đoạt giải Bài hát hiện tượng phải nằm trong tốp 10 bài hát được yêu thích và phải tạo nên xu hướng, trào lưu mới trong năm cũng như trụ trong bảng xếp hạng của Làn sóng xanh trong nhiều tuần liền. Giải này do ban tổ chức trao, có tham khảo ý kiến của hội đồng chuyên môn.
Chương trình Gương mặt phát hiện dành cho các thí sinh bước ra từ các cuộc thi âm nhạc hoặc những gương mặt hoàn toàn mới. Họ có thể chưa có sản phẩm âm nhạc chính thức hoặc chưa có bài hát được nhiều người thích nhưng được giới chuyên môn và khán giả chú ý, đánh giá cao. Từ đề cử của khán giả, ban tổ chức sẽ chọn ra những gương mặt xuất sắc để hội đồng chuyênmôn bình chọn.
Ở sân chơi Zing Music Awards cũng có sự thay đổi đáng kể ở hạng mục dành cho các nhân tố trẻ. Theo đó, hạng mục Ca sĩ triển vọng sẽ được thay bằng giải Nghệ sĩ mới do nhà báo và Hội đồng nghệ thuật bình chọn, thay vì để khán giả bình chọn như năm 2013. Ngoài ra, để tạo nên sự trẻ trung, tránh sự “thống trị” của các gương mặt “cũ”, hạng mục quan trọng nhất của giải thưởng Làn sóng xanh là Tốp 10 ca sĩ được yêu thích nhất sẽ không còn mà thay vào đó là 2 hạng mục: Tốp 5 ca sĩ được yêu thích - Bảng vàng với tiêu chí bình chọn là các ca sĩ có hoạt động nổi bật về nghề nghiệp, có phong cách sáng tạo riêng, có live show riêng… và Tốp 5 ca sĩ được yêu thích nhất gồm những ca sĩ được yêu thích trên thị trường, hoạt động nghề nghiệp hiệu quả, có bài lọt vào tốp hàng tuần của Làn sóng xanh và được khán thính giả bình chọn.
Riêng giải thưởng Mai vàng của Báo Người Lao Động tuy không có nhiều thay đổi, nhưng với hạng mục Nhóm hát dự báo sẽ là cuộc cạnh tranh sôi động sau nhiều năm èo uột với sự ra đời của hàng loạt band nhóm đầy màu sắc, trẻ trung và tươi mới “hậu” sân chơi Nhân tố bí ẩn như O Plus, FB Band, F Band, Ayor, The Zoo, Dòng thời gian…
KHẮC THI
