Để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, hẳn nhiên, giải pháp trước mắt là giải quyết những kêu ca của doanh nghiệp. Trước tình hình phiền hà, khiến doanh nghiệp tốn quá nhiều thời gian, chi phí trong các thủ tục thuế, hải quan, Bộ Tài chính đã kịp thời ban hành kế hoạch hành động trong việc cải cách thủ tục hành chính, giảm thời gian thực hiện trong lĩnh vực thuế, hải quan, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp…
Cán bộ thuế ở TPHCM tư vấn về thuế cho người dân.
Nộp thuế: 872 giờ, giảm còn 171 giờ/năm
Theo kết quả đánh giá mức độ thuận lợi cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp (trong thành lập doanh nghiệp, cấp phép xây dựng, sử dụng lao động, vay vốn tín dụng, bảo vệ nhà đầu tư, nộp thuế, thương mại quốc tế, giải thể...) của Ngân hàng Thế giới (WB) và Tập đoàn Tài chính quốc tế (IFC) thì mức độ thuận lợi về thuế của Việt Nam đứng ở mức 149/189 nền kinh tế trên thế giới (tụt 4 bậc so với năm 2013) và đứng cuối bảng xếp hạng so với các nước trong khu vực.
Báo cáo môi trường kinh doanh cho thấy, gánh nặng tuân thủ về thủ tục hành chính thuế, nhất là chi phí về thời gian để thực hiện thủ tục hành chính thuế ở mức cao: năm 2009 - 2010, tổng thời gian nộp thuế của Việt Nam là 1.050 giờ và năm 2013 - 2014 là 872 giờ. Tuy số giờ thực hiện nghĩa vụ thuế có xu hướng giảm nhưng chi phí về thời gian tuân thủ thuế của doanh nghiệp vẫn còn cao gấp 4,1 lần so với các nước ở khu vực Đông Á và Thái Bình Dương; gấp 5,1 lần so với các nước trong ASEAN.
Do vậy, để cải thiện môi trường kinh doanh, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, Bộ Tài chính tập trung đẩy mạnh cải cách, liên thông trong lĩnh vực thuế, hải quan, kho bạc một cách toàn diện, hiện đại. Cụ thể là tăng cường trách nhiệm phối hợp của các cơ quan liên quan trong thực hiện thủ tục hành chính để tạo chuyển biến mạnh mẽ ngay từ năm 2014. Buộc các đơn vị công khai, minh bạch thủ tục hành chính trên mạng internet và niêm yết tại trụ sở trực tiếp giải quyết thủ tục hành chính để doanh nghiệp và người dân biết và giám sát việc thực hiện. Bên cạnh đó, đẩy mạnh tăng cường đối thoại giữa doanh nghiệp với các cơ quan thuế, hải quan, kho bạc về những khó khăn, vướng mắc để xử lý kịp thời.
Bộ Tài chính chỉ đạo cụ thể, tháng 11-2014, các ngành phải tự rà soát, báo cáo và thực hiện cải cách thủ tục hành chính, rút ngắn quy trình xử lý, giảm thời gian thực hiện, giảm chi phí, bảo đảm công khai, minh bạch và nâng cao trách nhiệm của cơ quan hành chính nhà nước. Cụ thể, năm 2015 rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục về thuế cho doanh nghiệp xuống còn 171 giờ/năm (hiện nay là 872 giờ/năm), bằng mức trung bình của các nước ASEAN.
Thủ tục xuất - nhập khẩu: 13 - 14 ngày
Hải quan là cửa ngõ giao thương hàng hóa giữa các doanh nghiệp trong nước và quốc tế. Vì vậy, việc “mở rộng cửa”, thông thoáng chào đón khách là yêu cầu cấp thiết. Thế nhưng, theo Báo cáo môi trường kinh doanh năm 2014 của các tổ chức quốc tế thì thời gian các doanh nghiệp thực hiện các thủ tục xuất khẩu, nhập khẩu trung bình của Việt Nam là 21 ngày, cao hơn so với thời gian xuất khẩu, nhập khẩu trung bình của các nước trong khu vực.
Việc cần phải cắt giảm số ngày tiến hành thủ tục xuất nhập khẩu (đường biển) là tính theo số ngày thực hiện một cách sít sao để có phương án cắt giảm chính xác. Cụ thể là thời gian chuẩn bị cho các hồ sơ chứng từ liên quan đến ngân hàng, phục vụ thông quan, lưu giữ hàng hóa và vận chuyển nội địa. Tức là thời gian nhập khẩu được tính từ khi phương tiện vận tải chở hàng nhập khẩu về đến cảng và được đưa về kho của doanh nghiệp.
Thời gian hàng xuất khẩu được tính từ khi doanh nghiệp đóng hàng container đến khi tàu vận chuyển hàng xuất bắt đầu rời bến đi. Như vậy, để có thể phấn đấu giảm thiểu thời gian xuất, nhập khẩu hàng hóa trung bình thì không chỉ riêng ngành tài chính mà còn cả các cơ quan, bộ, ban, ngành khác có liên quan đến hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa phải đảm bảo sự cam kết tham gia thực hiện; phối hợp đồng bộ, chặt chẽ của các bộ, ngành, đơn vị liên quan để cùng thực hiện đơn giản hóa các quy trình, thủ tục, hồ sơ liên quan đến hàng hóa xuất, nhập khẩu.
Do vậy, Bộ Tài chính chủ động làm đầu mối chỉ đạo các đơn vị liên quan tập trung rà soát, đánh giá lại quy trình, hồ sơ, từ đó đơn giản hóa thủ tục xuất, nhập khẩu và giảm thời gian thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu cho doanh nghiệp. Mục tiêu là phấn đấu giảm thời gian xuất khẩu xuống còn 14 ngày và giảm thời gian nhập khẩu xuống còn 13 ngày. Thời gian này bằng với mức trung bình của các nước ASEAN. Hy vọng, đây là một bước tiến giúp các doanh nghiệp rút ngắn thời gian, thủ tục hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh trên thương trường quốc tế.
HÀN NI
