Khoảng chục năm trở lại đây, vào mùa mưa lũ, gần như toàn bộ xã Vĩnh Thái (TP Nha Trang, Khánh Hòa) bị nhấn chìm trong biển nước. Mùa mưa năm nay đang đến gần, người dân Vĩnh Thái lại thấp thỏm âu lo…
Bỗng dưng thành... ốc đảo
Vĩnh Thái là một xã thuần nông được bao bọc bởi các nhánh sông Quán Trường. Trước đây vào mùa mưa, dòng sông này nhận hết nước trong làng rồi đổ ra biển, do đó, Vĩnh Thái không có khái niệm bị ngập úng dài ngày. Cũng do thoát nước dễ dàng, nên hai tuyến đường chính để đến Vĩnh Thái là Phong Châu (tuyến đường chính nối nội đô TP Nha Trang với xã Vĩnh Thái) và đường liên xã Vĩnh Thái - Vĩnh Hiệp không bao giờ lo giao thông bị chia cắt... Nhưng hiện nay, sau những trận mưa lớn, Vĩnh Thái như ốc đảo, dân khó thoát ra ngoài vì nước sâu, chảy xiết...
Bà Trần Thị Đằng, 75 tuổi, thôn Vĩnh Xuân kể: “Gia đình tôi sống nơi đây đã hơn 4 đời, xưa không có chuyện ngập lụt. Còn liên tiếp 10 năm nay, mùa mưa nào toàn thôn cũng ngập sâu, ngập nhiều ngày. Mùa lũ năm 2010, nước lũ vào nhà hơn 1,5m”.
Rời Vĩnh Xuân, chúng tôi đến khu vực Đồng Rọ. Đồng Rọ trước đây là một thôn độc lập, sau này sáp nhập vào thôn Vĩnh Xuân. Ông Nguyễn Văn Đô, 67 tuổi, đang loay hoay sửa sang lại hệ thống dây điện quanh nhà, vì vào mùa mưa lũ, hệ thống dây điện luôn là cái bẫy chết người. Ông Đô cho biết, vào mùa lũ, toàn khóm Đồng Rọ biệt lập với bên ngoài, dù nằm sát mép sông Quán Trường, đúng ra dễ thoát nước nhưng Đồng Rọ vẫn bị ngập sâu dài ngày. Con đường dẫn vào thôn rất hẹp, chỉ vừa hai xe máy tránh nhau nên khi có sự cố, việc cứu trợ rất khó khăn.
Tại dự án treo
Hệ lụy trên là do Vĩnh Thái có quá nhiều dự án được quy hoạch, cấp phép... rồi để đó. Theo thống kê, hiện toàn xã Vĩnh Thái có khoảng 11 dự án. Từ những năm 1990, tỉnh Khánh Hòa có chủ trương mở rộng TP về hướng Tây, xã Vĩnh Thái là một trong 3 xã ven sông Quán Trường trở thành “miếng mồi” của nhà đầu tư, dưới cái gọi là xây dựng các khu đô thị mới, làm đẹp TP. Vĩnh Thái với điều kiện phong thủy lý tưởng “tựa núi, kề sông” nên trong thời gian không dài, hàng loạt giấy phép đầu tư đã được cấp và lần lượt 1.400ha đất của cả xã rơi vào tay các nhà đầu tư...
Dự án sớm nhất ở Vĩnh Thái bắt đầu từ năm 1991, đó là Khu dân cư Đất Lành, diện tích 108ha, nhưng đến nay vẫn chưa xong giai đoạn 1; dự án “sáng sủa” nhất là Khu đô thị Vĩnh Thái, sau 8 năm thực hiện mới… đổ xong nền. Rồi đến các dự án khác như: Khu dân cư phía Tây Lê Hồng Phong, biệt thự Giáng Hương, khu liên hợp thể thao, dự án Côn Minh, đô thị Hà Quang… Dự án nhiều như nấm, rồi treo.
Dọc trục đường Phong Châu đi đến điểm giáp ranh đường liên xã Vĩnh Thái - Vĩnh Hiệp, hầu như đất đã được giải tỏa để giao cho dự án Khu đô thị Mỹ Gia. Khu đất này vốn là của dự án Khu đô thị Vĩnh Thái, do Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam làm chủ đầu tư, trên diện tích 241ha. Năm 2004, thực hiện giai đoạn 1 được 185ha, chủ dự án “gả” cho Tập đoàn VinaCapital và đổi tên thành Khu đô thị Mỹ Gia.
Tuy có chủ mới, nhưng dự án vẫn ì ạch. Cuối cùng dân gánh hậu quả. Chạy dọc theo dự án Khu đô thị Mỹ Gia, hàng loạt kênh mương đã bị lấp khi chủ đầu tư đã san lấp, đổ đất lấy mặt bằng để bán.
Ruộng vườn, kênh mương bị san lấp, thiếu đất trồng trọt, mùa mưa ngập lụt, cuộc sống của người dân thôn quê Vĩnh Thái đang bị đảo lộn vì hàng loạt các dự án đô thị tràn về.
Để khắc phục ngập lụt tại Vĩnh Thái, tỉnh Khánh Hòa đã có phương án chỉnh trị sông Quán Trường, xây dựng hệ thống thoát lũ từ cầu Phú Vinh, nâng cấp đường Phong Châu với hàng loạt cầu cống thoát nước để chống ngập lụt cho xã Vĩnh Thái. Tuy nhiên, tất cả các dự án này vẫn chưa triển khai đến nơi đến chốn. |
Văn Ngọc
