Theo Báo cáo của Bộ KHĐT gửi Chính phủ, giải ngân vốn đầu tư công đến 31-8-2021 ước đạt trên 187.285 tỷ đồng, đạt 40,6% kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ đã giao, giảm so với cùng kỳ năm 2020 (46,41%). Trong đó, vốn trong nước đạt 44,7% (cùng kỳ năm 2020 là 50,02%), vốn nước ngoài đạt 7,94% (cùng kỳ năm 2020 đạt 21,26%).
Lý giải nguyên nhân, Bộ nêu, năm 2021 có nhiều đặc thù. Đây là năm đầu tiên triển khai kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, trong khi kế hoạch mới được thông qua, nên tới thời điểm này, vẫn còn gần 62.000 tỷ đồng chưa được phân bổ, giao kế hoạch chi tiết, bằng 13,4% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Nếu tính cả Chương trình mục tiêu quốc gia chưa phân bổ 16.000 tỷ đồng, thì kế hoạch vốn ngân sách năm 2021 chưa phân bổ bằng 16,3% kế hoạch Quốc hội quyết định.
Thêm vào đó, một số nhiệm vụ, dự án khởi công mới cần thời gian để chuẩn bị thủ tục đầu tư, đấu thầu và chỉ được giao kế hoạch 2021 để thực hiện sau khi Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 được thông qua.
Đây cũng là năm tổ chức nhiều sự kiện trọng đại của đất nước và việc kiện toàn tổ chức bộ máy chính quyền các cấp cũng tác động đến công tác chỉ đạo điều hành tại một số nơi.
Bên cạnh đó, dịch bệnh Covid-19 diễn biến hết sức phức tạp, nhiều địa phương phải thực hiện giãn cách xã hội trong thời gian dài, khiến hầu hết các công trình xây dựng phải tạm dừng thi công tại khu vực có mức nguy cơ rất cao (vùng đỏ) và các địa phương thực hiện Chỉ thị số 15/CT-TTg và 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Giá các vật liệu xây dựng trên thị trường tăng mạnh, nhất là sắt, thép xây dựng, xi măng, cát, sỏi... cũng đã tác động trực tiếp đến chi phí của doanh nghiệp, nhà thầu xây dựng, ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ thi công dự án.
Đáng lưu ý hơn cả là công tác triển khai phòng, chống dịch bệnh tại một số địa phương còn thiếu thống nhất, đồng bộ, làm ảnh hưởng đến việc lưu thông hàng hóa, nguyên vật liệu xây dựng, chậm tiến độ triển khai dự án.
Tuy vậy, cũng có 10 bộ và 33 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên mức trung bình của cả nước (40,6%). Trong đó, một số bộ, địa phương có tỷ lệ giải ngân cao, như Quảng Ninh, Ngân hàng Phát triển Việt Nam, Bình Phước, Hải Phòng, Thái Bình, Hà Nam, Thanh Hóa...