Cơm nhà ở phố hiển nhiên không như cơm quê, chạy ra vườn hay sang nhà hàng xóm là đã có mớ rau. Hay như xứ miệt vườn sông nước, ra đồng lội nước kiếm mớ cá, vài con cua, con ốc nhất là vào mùa nước nổi cũng rất dễ dàng. Ở phố, mọi thứ đều được mua bằng tiền, từ củ hành, trái chanh, quả tắc... Nhà nào ở riêng dưới đất có sân thượng hay may mắn ban công chung cư rộng chút đỉnh cũng cố tận dụng “canh tác” thêm được ít rau sạch, lâu lâu đổi bữa để tận hưởng cảm giác của nhà làm ra.
Vì cái gì cũng phải mua nên những bà nội trợ luôn phải chắt bóp làm sao cho thật hợp lý, tiết kiệm và đủ chất cho cả gia đình. Bài toán “tối nay ăn gì” lại trong điều kiện không thể bày biện nấu nướng quá nhiều món nên khó càng thêm khó. Cũng là thịt heo, cá, bò, gà, đậu hũ, tôm, cua… mỗi thứ một chút cứ phải xoay vòng chế biến cho luôn đổi mới, lạ miệng. Nhưng, thường cơm nhà ở phương Nam cũng gọn, tiện và đơn giản. Nồi thịt, khứa cá kho có khi đã được tẩm ướp kho sơ từ sáng, chiều về thêm một lần đun lửa là đã ngon bá cháy. Có khi vì lười nấu canh cắt vài trái dưa leo, cà chua, mớ xà lách cũng có ngay bữa tối trong những ngày vội vã vì kẹt xe, trễ giờ về nhà. Hay, một nồi khổ qua nhồi thịt là đã đủ chất cho cả nhà, ăn kèm thêm vài món dưa mắm. Cơm nhà hiển nhiên thích nhất là cảm giác quây quần bên nồi cơm nóng hổi, tám với nhau câu chuyện của một ngày dài.
Nhưng, đâu phải lúc nào cũng có cảm giác thảnh thơi như thế. Nhiều khi, cũng cơm nhà ấy nhưng ăn vội vã vì vừa tan sở, về đặt được nồi cơm, nấu vội vàng vài món ăn cho đám nhỏ ăn rồi lại đưa chúng đi học thêm. Khi quay về, có khi mâm cơm đã nguội. Nhất là với những ai phải làm ca kíp về trễ, thôi thì mạnh ai nấy ăn, mỗi người một tô cho gọn lẹ, bày biện mâm chén chi cho cực.
Trong thời buổi công nghệ, cũng là cơm nhà nhưng không phải lúc nào cũng do mình nấu. Muốn đổi bữa hay vì quá vội, ráng ở lại chút làm thêm báo cáo công việc cho hoàn tất nên mọi thứ đều được đặt trên mạng. Ngoài các cửa hàng bán đồ ăn muôn hình vạn trạng, đủ món đủ vị, đủ giá cả, nhiều nơi còn chuẩn bị sẵn thực đơn như cơm nhà, mua về hoặc sẵn ăn hoặc chỉ bật bếp hâm nóng là đã đủ đầy. Thế mới thấy, công nghệ cũng khiến bữa cơm nhà tiện đủ đường.
Nhưng, nói gì thì nói, dẫu vội vàng, luôn phải tranh thủ từng phút khi tan sở, len lỏi qua những con đường chật cứng xe cộ, ghé chợ lựa mớ rau, miếng thịt, con cá… rồi về lại tất bật vào bếp dù mệt nhưng vẫn có gì đó rất vui. Và, càng vui hơn nếu mỗi thành viên trong gia đình cùng nhau chia sẻ, góp tay để bữa cơm nhanh hơn. Đó là gian bếp của yêu thương trên hành trình trưởng thành của mỗi người. Đâu cần cứ phải có khói lam chiều, ngồi bên bếp lửa cơm nhà mới lưu dấu trong ký ức ta.
