(SGGPO).- Ngày 1-12, sau một ngày đi khảo sát thực tế, Đoàn khảo sát của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) có buổi làm việc với UBND tỉnh Quảng Nam, UBND huyện Bắc Trà My thông báo kết luận ban đầu về hiện tượng tiếng nổ kèm theo động đất ở Bắc Trà My vừa qua. Tuy nhiên, kết luận ban đầu này vẫn chưa làm chính quyền địa phương và nhân dân an tâm vì việc khảo sát…quá chóng vánh và thô sơ.
Chiều 1-12, sau chưa đầy 1 ngày khảo sát thực tế, Đoàn khảo sát đã công bố kết luận ban đầu về hiện tượng nổ kèm theo rung chấn tại Bắc Trà My trong thời gian qua là động đất kích thích do tích nước hồ thủy điện Sông Tranh 2.
Tiến sĩ Trần Tuấn Anh – Viện trưởng Viện địa chất, trưởng đoàn khảo sát cho biết: Đoàn đi khảo sát dọc sông Tranh từ Bắc Trà My đến Nam Trà My tại 24 điểm và kết luận nguyên nhân của những đợt nổ kèm theo rung chấn ở Bắc Trà My vừa qua là động đất kích thích do tích nước hồ thủy điện Sông Tranh 2.
Tuy nhiên, TS Anh cho rằng: “đã có sự hoạt động của các vết đứt gãy trên tuyến theo hướng Bắc và Tây Bắc, Nam – Đông Nam, cánh trái thủy điện Sông Tranh 2 và phát lộ suối nước nóng,…từ trước khi có thủy điện Sông Tranh 2. Việc tích nước thủy điện Sông Tranh 2 chỉ làm gia tăng cường độ hoạt động của đứt gãy do thấm nước vào các đới đứt gãy gây ứng suất và tính chất ta-luy đá và đây cũng là nguyên nhân chính phát ra tiếng nổ và động đất vừa qua”.
Về mức độ nghiêm trọng và tai biến do hiện tượng này gây ra, TS Anh khẳng định “đây là hiện tượng động đất kích thích, một hiện tượng bình thường, xảy ra tại nhiều nơi có các công trình thủy điện và nó sẽ dần hết khi việc tích nước trở lại trạng thái cân bằng” và khuyên người dân “không nên quá lo lắng”.
Theo PGS.TS Phan Trọng Trịnh nhận định, đây là hiện tượng động đất kích thích liên quan đến sự tích nước của thủy điện Sông Tranh 2 và là hiện tượng thông thường và xảy ra tại hồ thủy điện Hòa Bình, Sơn La,… Vì là động đất kích thích nên chưa thể khẳng định “có” hay “không” động đất mạnh hơn trong thời gian tới nhưng thường xu thế động đất kích thích sẽ giảm dần.
Trên một số nước trên thế giới, 5 năm sau khi tích nước sẽ hết động đất kích thích và không có gì quá nguy hiểm. Hiện tượng này không gắn liền với việc hoạt động của núi lửa tại đây. Tuy nhiên, theo PGS.TS Trịnh, tầm hoạt động của động đất rất gần với hồ chứa thủy điện Sông Tranh 2.
Trong khi đó, TS Lê Trường Sơn (Viện Vật lý địa cầu, thành viên đoàn khảo sát) cho rằng, hiện tượng động đất kích thích tại Bắc Trà My có thể rất phức tạp chứ không chỉ là hoạt động 5 năm rồi giảm hẳn như các nơi khác vì tại đây mạnh hơn, ước khoảng từ 3,5 đến 4 độ richte. “Mức động đất này không ảnh hưởng đến công trình thủy điện nhưng có thể sẽ gây nguy hiểm cho người dân. Vì vậy phải xác định vùng có hoạt động động đất mạnh để xây dựng phương án di dời dân cho hợp lý” – TS Sơn cho biết.
NGUYÊN KHÔI