“Đa tình con mắt Phú Yên”, câu thơ ấy tôi đọc ở đâu đó và chẳng hiểu thấu đáo nên hỏi một ông bạn ở Phú Yên, thì được giải thích: “Đôi mắt người con gái Phú Yên nhìn sâu thẳm vì đen láy, thiệt đẹp và trông rất đa tình”. Còn giới du lịch thì cho rằng vì phong cảnh ở Phú Yên đẹp nên nhìn đâu cũng thấy “đa tình”!
- Ký ức về những con đèo
Quê tôi ở Quảng Ngãi, hồi xưa, nhà tôi có xe đò chạy tuyến Quảng Ngãi - Sài Gòn. Hè về, tôi thường xin ba tôi theo những chuyến xe vào TPHCM chơi. Xe chạy từ Quảng Ngãi đến Phú Yên là đến trưa. Sau khi đổ đèo Cù Mông, đến thị trấn Sông Cầu là qua địa phận Phú Yên và khách ăn cơm trưa tại Sông Cầu. Tôi còn nhớ cái nhà hàng Mỹ Cảnh nằm bên đầm Cù Mông bán thức ăn ngon, phục vụ lịch sự.
Lúc đó, thị trấn Sông Cầu đẹp như thơ, với rừng dừa bạt ngàn, có con đường thiên lý chạy qua, một bên là đầm phá, biển cả. Ở phía Nam Phú Yên, trước khi xe leo đèo Cả, xe dừng lại cho máy nghỉ để lấy sức leo đèo. Dưới chân Đèo Cả, phía Phú Yên, cảnh khá đẹp: Đồng lúa xanh mướt, dưới chân núi có nhiều dòng suối nước trong vắt. Ngước đầu lên đỉnh đèo Cả có Hòn Vọng Phu hiu quạnh. Đặc sản nước mắm nổi tiếng ở Phú Yên là nước mắm hiệu Ông Già trứ danh đất miền Trung.
… Hồi ấy đường đèo không tốt như bây giờ, nên khách ngồi trên xe khi qua hai cái đèo này đều rất hồi hộp, vì tai nạn xảy ra thường xuyên. Nhiều xe trước khi leo đèo phải dừng xe lại đốt nhang để cầu an. Còn bây giờ, đèo Cù Mông đã được “hạ thấp” bằng con đường tránh đèo Sông Cầu - Quy Nhơn bóng loáng và đèo Cù Mông giờ trở thành đường du lịch cho khách thích khám phá. Cũng nói thêm rằng đường đèo Cù Mông và đèo Cả bây giờ khá tốt, ít nguy hiểm hơn hồi xưa.
- Đất “Phú” trời “Yên”
Bây giờ, khi làm du lịch, Phú Yên đối với tôi là điểm đến đầy mới mẻ và chắc chắn sẽ là điểm khám phá đầy thú vị. Vì so với nhiều địa phương khác đã khai thác du lịch, Phú Yên còn không ít điều mới lạ mà nhiều du khách chưa được khám phá. Đến bây giờ, tôi mới hiểu hết giá trị của hai con đèo mà hồi xưa từng làm tôi sợ. Nhờ nằm giữa đèo Cả và đèo Cù Mông nên Phú Yên ít khi có bão, thiên tai, vì vậy người đã nói Phú Yên là vùng đất “Phú” trời “Yên”! Cũng nhờ vị trí địa lý che chắn bởi đèo, núi nên đã tạo cho Phú Yên có nhiều thắng cảnh tuyệt đẹp. Chẳng hạn trên đỉnh đèo Cả có Hòn Vọng Phu còn gọi là Thạch Bi Sơn - danh thắng đẹp nổi tiếng đã được khắc trong “Quốc bảo” - Cửu Đỉnh đồng ở Huế từ thời vua Minh Mạng.
Chưa hết, Phú Yên còn là nơi đón ánh bình binh đầu tiên của ngày mới trên đất liền Việt Nam, vì có mũi Đại Lãnh - điểm cực Đông trên đất liền của Tổ quốc. Ở mũi Đại Lãnh cũng có nhiều thứ cho người mê du lịch khám phá. Chẳng hạn, ở dưới chân Đại Lãnh có Bãi Môn đẹp đến sững sờ. Nghe đâu, người ta sẽ xây dựng nơi đây một khách sạn 5 sao. Trên đỉnh Đại Lãnh có ngọn hải đăng thật đẹp. Đến Đại Lãnh, nếu muốn săn cá chình (gọi vui là săn thuồng luồng biển), khách có thể nhờ những anh lính hải đăng dẫn đường, chắc chắn sẽ khiến bạn nhớ mãi.
Một địa chỉ cũng khá nổi tiếng của Phú Yên, đó là Gành (Ghềnh) Đá Đĩa. Có thể nói, Ghềnh Đá Đĩa được xếp vào “Thiên hạ đệ nhất thắng cảnh”. Khách đến đây sau khi tham quan, ngắm cảnh, chụp hình bao giờ cũng đặt câu hỏi: Tại sao thiên nhiên lại tạo ra một Ghềnh Đá Đĩa đầy kỳ bí như vậy? Chẳng ai giải thích được và Ghềnh Đá Đĩa cứ vẫn hấp dẫn nhiều người tìm đến.
Thêm nữa, ít có tỉnh nào trên đất nước Việt Nam lại có nhiều “vũng” như ở Phú Yên. Hàng loạt vũng đã đi vào thơ ca: Vũng Dông, Vũng Lâm, vũng Chào/Vũng La, Vũng Sứ vũng nào cũng xinh (những vũng này đều nằm trong vịnh Xuân Đài, phía Nam Phú Yên), rồi thêm Vũng Rô, Vũng Quan… Còn nhiều thứ hấp dẫn khác nữa, bạn hãy thử một chuyến về Phú Yên để thấy vùng đất này có đa tình hay không?
KHÁNH KHÔI