Từ nhiều tháng qua, người dân khắp nơi đổ xô vào lâm phần rừng phòng hộ đầu nguồn huyện Krông Năng (tỉnh Đắk Lắk) triệt hạ hàng loạt cây gỗ dổi lá mít (nhóm III) để lấy hạt bán cho các thương lái. Thống kê của ngành chức năng huyện Krông Năng cho thấy, đã có 46 cây gỗ dổi với khối lượng 52m³ gỗ bị “xẻ thịt” để lấy hạt.
Thời gian gần đây, tình trạng mua bán hạt dổi ở huyện Krông Năng rộ lên, có thời điểm giá thu mua được đẩy lên cao ngất với 500.000 đồng/kg. Vì thế, nhiều người dân hám lợi đã lén lút kéo nhau vào lâm phần rừng phòng hộ đầu nguồn huyện Krông Năng (giáp ranh giữa 2 xã Ea Tam và Cư K’Lông, huyện Krông Năng) tàn phá cây dổi để lấy hạt. Từ xã Cư K’Lông, chạy xe máy vượt qua nhiều con đồi dốc cao mới đến được khu rừng phòng hộ này. Đi sâu vào bên trong, nhiều cây gỗ dổi có đường kính hơn nửa mét bị đốn hạ, phần thân và ngọn vẫn còn. Xung quanh gốc cây dổi vừa bị chặt hạ, một số hạt dổi mà người dân hái còn sót lại. Không chỉ gỗ dổi, nhiều cây gỗ quý khác bị lâm tặc đốn hạ nhưng chưa mang đi.
Cây dổi trong rừng phòng hộ bị người dân đốn hạ để lấy hạt. Ảnh: VÕ PHÚC
Ông Đinh Công Hưởng, Bí thư Đảng ủy xã Ea Tam, cho biết: Vào khoảng giữa tháng 9, khi nghe thông tin người dân vào rừng phòng hộ tàn phá cây dổi để lấy hạt, đích thân ông cùng một số cán bộ xã vào tiểu khu 315 thì phát hiện có 6 cây dổi bị người dân đốn hạ, lá đã héo nên báo cho chủ rừng. Còn theo ông Nguyễn Đình Tùng, Giám đốc Ban quản lý rừng phòng hộ đầu nguồn huyện Krông Năng, qua kiểm tra tại 2 tiểu khu 315, 316 (xã Ea Tam) có tổng cộng 46 cây gỗ dổi với khối lượng 52m³ gỗ bị chặt phá vào thời điểm cuối tháng 8, đầu tháng 9. Những cây gỗ dổi bị đốn hạ bằng rìu, cưa máy. Giải thích về việc người dân “xẻ thịt” hàng chục cây gỗ quý để lấy hạt nhưng phía chủ rừng không bắt được ai, ông Tùng lý giải: “Người dân chặt gỗ nhưng không lấy gỗ đi mà chỉ lấy hạt và đi ngay chứ không mất thời gian ngồi lại để xẻ gỗ. Hạt dổi nhỏ, nhẹ, người dân lại vận chuyển qua những con đường mòn nên… rất khó phát hiện, xử lý”.
Liên quan đến vụ việc, UBND huyện Krông Năng cho biết, đã chỉ đạo Công an huyện Krông Năng thụ lý điều tra. Còn về số phận 52m³ gỗ dổi bị người dân đốn hạ để lấy hạt, ông Tùng cho biết do đường sá đi lại khó khăn, kinh phí lại hạn hẹp nên số gỗ trên tạm thời được gửi lại trên rừng, hàng ngày được cán bộ của đơn vị tuần tra, canh giữ.
Một cây gỗ dổi chỉ cho từ vài lạng hạt, nhiều lắm chỉ được 1kg. Điều khó hiểu là hạt dổi có công dụng gì nổi bật mà bỗng dưng được thổi với giá trên trời, hay được thu gom để bán cho các thương lái Trung Quốc như tin đồn? Để lý giải về điều này, chúng tôi tìm gặp ông Nông Văn Mạch, Trưởng thôn Tam Hợp, xã Cư K’lông. Theo ông Mạch, ông chưa nghe người ta mua hạt dổi rồi bán lại cho thương lái Trung Quốc. “Tôi chỉ nghe người ta nói hạt dổi dùng để làm gia vị nấu ăn. Nếu nấu một món gì, chỉ cần bỏ vài hạt dổi vào là đồ ăn sẽ rất thơm và ngon. Tôi nghe thế nhưng chưa thử bao giờ cả”, ông Mạch kể.
Ông Mạch cũng gợi ý cho chúng tôi đến gặp ông M.V.Đ (ở thôn Tam Hợp), người đi thu gom hạt dổi từ dân, để hỏi cho rõ. Ông Đ. cũng từng bị cơ quan chức năng lập biên bản, xử phạt hành chính vì vận chuyển, mua bán 5,5kg hạt dổi. Ban đầu ông Đ. chối, bảo không biết hạt dổi là gì. Lát sau ông lại bảo bản thân chỉ mua hạt dổi về ngâm rượu làm thuốc chữa bệnh.
CÔNG HOAN - VÕ PHÚC