Tiết trời dịp tết se lạnh là điều kiện thuận lợi để một số dịch hại nguy hiểm, nhất là rầy nâu trên cây lúa phát sinh, di trú và lây lan mật độ cao. Vì thế, dịp tết vừa qua, tuy vui tết nhưng nông dân không quên chăm sóc ruộng đồng.
Lo sâu bệnh
Theo Sở NN-PTNT Vĩnh Long, tính tới thời điểm hiện tại lúa đông xuân xuống giống cơ bản dứt điểm trên 61.000ha, lúa chủ yếu ở giai đoạn đẻ nhánh - trổ đòng, trà lúa xuống giống sớm bước vào giai đoạn thu hoạch hơn 3.000ha nên sinh vật gây hại có chiều hướng giảm.
Tại các địa phương có hệ thống thủy lợi nội đồng tương đối hoàn chỉnh, gieo sạ sớm như xã Ngãi Tứ (Tam Bình), Trà Côn, Tích Thiện, Thiện Mỹ (Trà Ôn), nông dân tất bật thu hoạch lúa đông xuân sớm. Nhờ được chăm sóc và phòng trừ dịch hại tốt, hầu hết các trà lúa này đều đạt năng suất từ 6 - 7 tấn/ha, cá biệt có nơi đạt gần 8 tấn/ha.
Theo ông Bùi Văn Lễ (xã Thiện Mỹ - Trà Ôn), hiện giá thu hoạch lúa bằng máy trọn gói chỉ khoảng 280.000 đồng/công. Trong khi đó, các ruộng lúa dự kiến thu hoạch sau Tết Nguyên đán những ngày qua đang đối mặt với nhiều loại dịch bệnh gây hại. Trong đó, rầy nâu di trú trên lúa giai đoạn đồng trổ đến chắc xanh khá cao nhưng mật số còn trong vòng kiểm soát.
Anh Nguyễn Văn Nguyện (xã Long Phú - Tam Bình) cho biết: Ngoài dịch chuột, thời điểm này những năm trước còn xuất hiện nhiều loại dịch bệnh khác như sâu cuốn lá nhỏ và đạo ôn gây hại. “Tui mới mua thuốc, dự kiến vài ngày nữa sẽ phun ngừa. Khoảng mùng 2, 3 Tết lại tiếp tục ra đồng thăm chừng, phát hiện bệnh để phòng trị, chứ không là thất liền”.
Nông dân ĐBSCL chăm sóc lúa trong dịp Tết Nguyên đán Ảnh: QUANG HÙNG
Trước, trong và sau tết, nếu nông dân không thăm đồng thường xuyên hoặc thiếu quan sát có thể không phát hiện tình hình dịch hại phát sinh trên ruộng. Một số trường hợp chủ động phun ngừa trước để sau đó yên tâm ăn tết, thế nhưng điều này làm cho dịch hại phát triển càng nhiều hơn mà nông dân không hay biết. Theo Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh Vĩnh Long, độ ẩm không khí cao, sáng sớm có sương mù thuận lợi cho bệnh đạo ôn lá tiếp tục phát triển trên trà lúa giai đoạn đẻ nhánh đến làm đòng, chú ý bệnh đạo ôn cổ bông trên các trà lúa trổ, khuyến cáo bà con nên phun ngừa đạo ôn cổ bông trước trổ và sau khi lúa trổ đều, đặc biệt lưu ý trên những chân ruộng thiếu nước, sạ dày, bón thừa phân đạm và ruộng canh tác giống nhiễm có thể bị hại nặng. Đối với lúa đang giai đoạn đẻ nhánh - trổ đòng cần duy trì mực nước trên ruộng thích hợp hạn chế rầy chích hút thân cây lúa, khi rầy trưởng thành xuất hiện với mật số cao thì cần can thiệp ngay bằng thuốc chết nhanh (hoạt chất Fenobucard) và khi rầy cám xuất hiện mật số cao 3 con/tép, rầy tuổi 2 - 3 thì cần phun xịt thuốc (hoạt chất Buprofezin) kịp thời theo nguyên tắc “4 đúng”.
Ra đồng cùng nông dân
Với mục đích hướng đến vụ mùa thắng lợi, những cán bộ này đã làm tốt vai trò là chỗ dựa về mặt kỹ thuật cho nông dân, dù đang trong thời điểm nghỉ tết nên khi mọi người tận hưởng không khí mùa xuân rộn ràng thì những cán bộ của Trạm bảo vệ thực vật (BVTV) các huyện ở An Giang vẫn thường xuyên ra đồng.
Họ tăng cường công tác thăm đồng nhằm kịp thời phát hiện tình hình sâu bệnh. Đây là hoạt động thường xuyên, giúp nông dân có thể chủ động ứng phó, bảo vệ lúa trong thời điểm mọi người đang chuẩn bị đón tết. Ông Huỳnh Tấn Hưng, Phó Trưởng trạm BVTV Châu Phú, cho biết: “Công tác thăm đồng trong những ngày đầu năm đã trở thành quy định trong ngành của chúng tôi từ lâu. Thời điểm cận tết, trạm đã bố trí lịch trực để cán bộ luôn có mặt tại cơ quan trong những ngày tết, kịp thời tổng hợp tình hình sâu bệnh do kỹ thuật viên các xã báo về, từ đó đưa ra khuyến cáo cho nông dân. Đối với anh em kỹ thuật viên, công việc có phần vất vả hơn, bởi họ là lực lượng thường trực ngoài đồng cùng nông dân”.
Về tình hình dịch bệnh trên lúa, Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT) cũng vừa có văn bản yêu cầu các địa phương theo dõi và phòng chống sinh vật hại cây trồng dịp Tết Nguyên đán Bính Thân 2016. Theo đó, trước, trong và sau tết là giai đoạn cao điểm và dễ bộc phát một số dịch hại cây trồng, đặc biệt năm nay thời gian nghỉ tết kéo dài. Để bảo vệ sản xuất vụ đông xuân và bảo vệ thực vật, các tỉnh, thành, các trung tâm bảo vệ thực vật vùng thực hiện phân công lãnh đạo và cán bộ trực ban, phối hợp chặt chẽ với địa phương giám sát đồng ruộng, thường xuyên kiểm tra, phát hiện, cảnh báo và hướng dẫn nông dân phòng chống dịch hại trước, trong và sau tết.
MINH HOÀNG - ĐÔNG XUYÊN
