Ngày 9-11, bên hành lang kỳ họp Quốc hội, nhiều vị ĐBQH đã phát biểu ý kiến thẳng thắn xung quanh câu chuyện UBND thành phố Hải Phòng vừa trình Thủ tướng đề án xây dựng trung tâm hành chính - chính trị thành phố với tổng giá trị đầu tư lên tới 10.000 tỷ đồng (trong đó Hải Phòng dự tính xin Trung ương 80% kinh phí, còn lại địa phương tự thu xếp). Phóng viên Báo SGGP ghi nhận một số ý kiến.
ĐB Trần Du Lịch (TPHCM): Không nên dùng thuế, phí đầu tư trụ sở
Nếu dùng tiền ngân sách để xây trụ sở hoành tráng thì theo quan điểm của tôi, bất cứ địa phương nào tôi cũng không đồng tình. Trong tình trạng nợ nần thế này, chúng ta không ăn nói được với dân. Nhưng để giải quyết được tận gốc vấn đề này thì phải thay đổi lề lối phân bổ ngân sách. Chừng nào cách làm ngân sách không thay đổi, vẫn hợp nhất ngân sách trung ương và địa phương thành ngân sách nhà nước, tính ngân sách là tính chi trước, thu sau rồi tính ra tỷ lệ thì vẫn còn cơ chế xin cho. Phải ngược lại, cân đối thu đã, phần thu của địa phương thì địa phương tự chủ, trang trải còn thiếu thì trung ương cân nhắc. Địa phương “vung tay quá trán” thì trung ương không cân đối chi bổ sung, đơn giản thế. Làm như thế mới đảm bảo kỷ luật ngân sách được. Tôi cũng muốn nhấn mạnh thêm lần nữa nguyên tắc phải coi việc chi xây dựng trụ sở là chi tiêu dùng.
Lúc này là lúc cả hệ thống chính trị phải tiết kiệm, nhất là tiết kiệm chi tiêu dùng. Đã là tiêu dùng trong điều kiện này thì phải tiết kiệm, nguyên tắc chung như vậy chứ không riêng ai. Ở một số địa phương, tôi muốn nói đến Đà Nẵng, họ làm trung tâm hành chính với nguyên tắc lấy toàn bộ cơ quan rải rác gom lại bán quỹ đất đó lấy tiền đó để xây chứ không lấy ngân sách bố trí hàng năm, không lấy thuế của dân thì được. Còn nếu dùng thuế, phí thu để đầu tư vào trụ sở thì không nên, phải cấm ít nhất trong thời gian 5 năm tới.
ĐB Lê Nam (Thanh Hóa): Cần cân nhắc kỹ
Quyết định của các địa phương khác tôi không bình luận, nhưng đối với việc chi tiêu ngân sách quốc gia thì rõ ràng là đã và đang gióng lên những hồi chuông cực kỳ khẩn thiết về việc cần có những quyết định ngay của Đảng, Nhà nước, Quốc hội về việc điều chỉnh, quản lý ngân sách. Chúng ta thấy đó là những tiếng nói rất thống nhất của tất cả các ĐBQH. Tôi thấy các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước cũng khẳng định như thế.
Quốc hội đang ở trong giai đoạn hết sức căng thẳng vì phải thay mặt nhân dân quyết định những đồng tiền còm cõi của ngân sách. Vì vậy, không riêng gì Hải Phòng, ở đâu cũng vậy, phải cân nhắc rất kỹ có nên quyết định đầu tư ngân sách cho những công trình không thực sự cấp bách như thế hay không? Dường như những cỗ xe tiêu pha ngân sách vẫn chạy theo những con đường ấy; chưa có sự điều chỉnh bằng một cơ chế “phanh” hợp lý để đạt được mục tiêu quản lý chi tiêu công chặt chẽ hơn. Không ai phủ nhận là địa phương nào cũng muốn có bộ mặt là một quảng trường hoành tráng để tổ chức các hoạt động cộng đồng, là chỗ cho nhân dân vui chơi; nhưng trong tình hình ngân sách có khó khăn chung của cả nước, nợ công cao như thế, đang phải tiết kiệm từng đồng để trả nợ thì các tỉnh chưa có quảng trường, tượng đài có nên tiếp tục ưu tiên cho hạng mục này? Tôi cho rằng Chính phủ cần phải trình cho Quốc hội giải pháp quản lý chi tiêu công hiện nay.
ANH PHƯƠNG (lược ghi)
