Từ Ninh Sơn, Ninh Thuận, chúng tôi đi xe máy vượt đèo Ngoạn Mục (đèo Krông Pha) về Đà Lạt. Chỉ 18,5km mà chúng tôi chật vật mấy tiếng đồng hồ, bởi cả đoạn đường đèo này đang ngổn ngang công trường nâng cấp.
Con đường đèo nối liền 2 tỉnh Lâm Đồng - Ninh Thuận có tên Ngoạn Mục đã có gần trăm năm nay (1917). Trước đây, con đường này là tuyến đường chính từ Nha Trang - Phan Rang sang Đà Lạt và cũng là tuyến đường hấp dẫn những tour du lịch khám phá. Đường đèo 18,5km kéo dài từ độ cao 200m đến 980m, uốn lượn theo triền đồi tạo hình vòng sóng, tầng lớp. Dọc theo đường đèo là rừng cây xanh, thác nước, và những mảng mây trắng. Con đường đèo dốc này chuyển tiếp giữa vùng đồng bằng ven biển Nam Trung bộ với cao nguyên Đà Lạt bằng sự quyến rũ lãng mạn và hùng vĩ.
Sau những sửa chữa nhỏ, từ năm 2008, đường đèo này cùng với quốc lộ 27 được Bộ GTVT cho cải tạo, nâng cấp, với kinh phí gần 1.000 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành sau 2 năm. Thế nhưng, 5 năm nay, tuyến đường vẫn ngổn ngang như bãi chiến trường, nguyên nhân chính là do thiếu vốn, thậm chí một thời gian, tuyến đường này phải dừng thi công vì thực hiện việc cắt giảm đầu tư công. Ngày nắng bụi mù, ngày mưa lầy lội trơn trượt, đất đá sạt lở… nên giao thông tuyến này gần như tê liệt. Do đường lầy lội, hầm hố, xe gầm thấp không thể đi. Xe chở hải sản từ biển Ninh Thuận lên, hay xe chở rau củ quả từ Lâm Đồng xuống cũng giảm hẳn. Con đường nhộn nhịp ngày xưa, nay thưa thớt với vài xe tải, xe khách liều mình hoặc một vài xe lạ “lạc” qua. Xe máy cũng ít, chỉ những người có việc khẩn, vạn bất đắc dĩ mới đi. Khách đi biển Ninh Chữ, khách đi tàu ra ga Tháp Chàm cũng vắng, khách lên Đà Lạt phải vòng đường Khánh Hòa. Những hàng quán tại chân đèo Krông Pha xưa sầm uất nhộn nhịp cảnh mua bán là thế, nay cũng đìu hiu…
Từ cuối năm 2012, tuyến đường được thi công trở lại, nhưng nguồn vốn nhỏ giọt không thấm tháp gì so với nhu cầu ngàn tỷ đồng. Vậy là các nhà thầu chỉ có thể thi công “cầm chừng”, vừa làm vừa đợi vốn. Tình hình này thì đèo Ngoạn Mục chưa biết bao giờ trở lại Ngoạn Mục.
BÌNH NGUYÊN