Trời nắng chang chang nhưng hàng chục người vẫn ngụp lặn ở điểm khai thác vàng gần chân cầu Á nằm trên Quốc lộ 49 từ Huế lên A Lưới. Họ ngụp lặn khai thác từ sáng suốt cả buổi trưa, dưới cái nắng hơn 35°C. Đó là cảnh tượng mót vàng sa khoáng của người dân Kơn Tôm, xã Hồng Hạ, huyện A Lưới.
Chuyện người dân A Lưới tập trung đông khai thác vàng ở khu vực các các lòng sông đã diễn ra từ lâu nhưng nó chỉ rộ lên khoảng 3 tháng trở lại đây. Theo người dân sau đợt lũ tháng 10-2009, đất đá từ dãy Trường Sơn đổ dồn về các dòng sông và mang một lượng lớn vàng sa khoáng từ các bãi vàng trên đỉnh núi.
Lợi dụng lúc nước nước sông đã xuống cạn, người dân ở xã Hồng Hạ, huyện A Lưới đổ xuống sông A Á để đãi cát tìm vàng. Anh Hồ Văn Lền, chàng trai Pa Cô, ở thôn Kơn Tôm, xã Hồng Hạ cho biết, anh cùng vợ đãi vàng sa khoáng ở đây đã được hai tháng. Ngày nào trúng thì kiếm được 200-300 nghìn đồng, ít lắm cũng đuợc 50-60 nghìn đồng. Cũng có ngày bị "ộc" không kiếm được đồng nào....".
"Vàng ở đây chủ yếu là vàng sa khoáng, nó nằm lẫn trong cát ở các hốc đá. Bọn mình phải thay nhau sới cát từ các hốc đá ở giữa lòng sông đã cạn, đưa ra giữa suối để đãi bằng thủ công. Người dân ở đây chủ yếu sử dụng những chiếc mâm làng bằng thiếc và các máng gỗ để đãi cát, sỏi để tìm vàng. Mặc dù công việc khá mệt nhưng có thu nhập.
Trước kia trong thôn không ai biết ở khu vực này có vàng. Thế nhưng, từ sau cơn lũ đầu tháng 10-2009, thì người dân phát hiện ở đây có vàng sa khoáng. Vì vậy người dân trong thôn tập trung ra đây khai thác từ sáng đến chiều..."- anh Lền nói.
Nghe ở sông A Á có vàng, người dân ở các vùng xung quanh cũng tập trung đến khai thác.Còn Hồ Văn Lợi (27 tuổi), cho hay: Mấy tháng ni rãnh nên thấy mọi người khai thác vàng là em cũng làm theo. Bọn em thường đãi từ sáng đến chiều. Lợi đưa cái bát đựng những hạt vàng nhỏ cho tôi xem và bảo có khi cũng đãi được vài miếng bằng hạt gạo.
Nhiều tháng nay ở Ca Cú xã Hồng Vân, thôn A Bung (xã Hồng Thuỷ, huyện A Lưới) cũng có rất nhiều người ở Thừa Thiên-Huế, Quảng Trị, đổ xô xuống lòng các nhánh sông đầu nguồn ở xã Hồng Vân, xã Hồng Thuỷ để mót vàng. Nghe tin đồn có vàng nhiều, một số người từ miền Bắc cũng vào lập trại, lập nên hàng chục điểm khai thác vàng trái phép.
Từ đầu năm 2010 đến nay các lực lượng công an kết hợp dân quân xã đã vận động hàng chục người ra khỏi khu vực khai thác vàng, nhưng rồi khi họ quay lưng thì người đào đãi vàng tiếp tục băm nát các lòng sông.
Vài hình ảnh người dân đi mót vàng sa khoáng ở các nhánh sông tại tỉnh Thừa Thiên - Huế:
Nhiều chị em phụ nữ Pa Cô cũng tham gia đãi vàng
