Hỏi: Nhân việc Công ty Vitek VTB mua tác quyền bài thơ “Màu tím hoa sim” của Hữu Loan, xin cho biết đôi nét về nhà thơ và người vợ trẻ của ông.
Hồ Nga Nga (4–12, Lê Thánh Tôn, TPHCM)
Nhà thơ Hữu Loan
Nguyễn Hữu Loan sinh ngày 2-4-1916 tại thôn Vân Hoàn, xã Nga Lĩnh, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Lúc còn học sinh, ông dạy kèm “bé” Lê Đỗ Thị Ninh (nhỏ hơn ông 16 tuổi), con ông Lê Đỗ Kỳ (lúc đó là tổng thanh tra Nông Lâm Đông Dương, sau cách mạng Tháng 8-1945, được bầu làm đại biểu Quốc hội khóa I) và bà Đái Thị Ngọc Chất.
Sau khi đỗ tú tài, ông dạy học ở Thanh Hóa và bí mật hoạt động trong Mặt trận Việt Minh. Kháng chiến bùng nổ, ông vào bộ đội, làm Tổng Biên tập báo Chiến sĩ của Quân khu 3. Ngày 6-2-1948, ông và cô Ninh xây dựng gia đình. Sống hạnh phúc bên người vợ trẻ một thời gian ngắn, ông trở về đơn vị. Mấy tháng sau, ông hay tin cô Ninh qua đời.
Bài Màu tím hoa sim được viết năm 1949, kể chuyện người thật việc thật với những chi tiết có thật (như chiếc bình hoa ngày cưới thành bình hương trước mộ vợ) và nhất là những cảm xúc đau thương vô cùng chân thực khiến bài thơ có sức rung động lòng người trong hơn nửa thế kỷ qua.
Hoàng Anh
