
Về chợ Giữa, xã Vĩnh Kim (huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang) vào những ngày này, đi đâu cũng bắt gặp niềm phấn khởi của người dân và chính quyền nơi đây trước Quyết định số 275/QĐ-UBND tỉnh về phê duyệt tổng thể phát triển kinh tế - xã hội Vĩnh Kim lên thị trấn đô thị loại V vào năm 2020. Đây sẽ là tiền đề cho sự phát triển của trung tâm tiểu vùng kinh tế III với đặc trưng là kinh tế vườn, trong đó chủ lực là cây vú sữa với thương hiệu nổi tiếng.

Một góc chợ Giữa - Vĩnh Kim.
Vùng đất địa linh nhân kiệt
Nằm ven dòng Rạch Gầm hiền hòa đầy ắp phù sa, xã Vĩnh Kim không chỉ là một chợ vựa trái cây (chợ Giữa) với quy mô mua bán đứng vào hàng đầu tỉnh mà còn là một vùng đất sản sinh ra nhiều nhân tài, trí thức yêu nước.
Ngoài ra, nhắc đến Vĩnh Kim, người ta còn nhắc đến cái nôi của cách mạng trong thời kỳ đầu thành lập Đảng (nơi thành lập chi bộ An Nam Cộng sản Đảng, Đông Dương Cộng sản Đảng đầu tiên tại Nam Kỳ vào cuối năm 1929) và trong cuộc Khởi nghĩa Nam kỳ năm 1940. Đây cũng là nơi có nhiều vị lão thành cách mạng tiền bối đến tuyên truyền chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa cộng sản như: Phan Bội Châu, Phan Chu Trinh, Nguyễn Sinh Sắc (thân sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh), Chủ tịch Tôn Đức Thắng… Đặc biệt, tại đây còn sự kiện lễ giỗ chợ Giữa không thể nào phai nhòa trong tâm khảm của người dân Vĩnh Kim dù thời gian đã trôi qua.
Theo tư liệu nghiên cứu của TS Nguyễn Phúc Nghiệp (Trường ĐH Tiền Giang), sau khi cuộc Khởi nghĩa Nam kỳ (ngày 23-11-1940) nổi dậy với lòng sục sôi làm rung chuyển bộ máy chính quyền thống trị của thực dân Pháp và lần đầu tiên lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên nóc Đình Long Hưng thì giặc Pháp đã thực hiện một chính sách đàn áp rất tàn bạo ở các xã có phong trào khởi nghĩa, trong số đó có làng Vĩnh Kim. Vào ngày 3-12-1940, quân Pháp dùng tàu chiến, máy bay cùng lính bộ binh càn quét vào các làng Phước Thạnh, Long Hưng, Đông Hòa, Vĩnh Kim, Kim Sơn, Bình Trưng và Vĩnh Kim là nơi mà quân Pháp cho là tập trung phiến loạn. Chúng đã ném 2 quả bom xuống chợ Giữa vào lúc 7 giờ ngày 5-11 năm Canh Thìn trong lúc đông người đang nhóm chợ làm chết hơn 40 người dân vô tội.
Nhiều tiềm năng
Trước tiềm năng phát triển kinh tế của Vĩnh Kim - trung tâm tiểu vùng kinh tế III, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 275/QĐ-UBND tỉnh về phê duyệt tổng thể phát triển kinh tế - xã hội xã Vĩnh Kim lên thị trấn đô thị loại V vào năm 2020. Theo đó, thị trấn mới được tách lập từ ấp Vĩnh Thạnh, ấp Vĩnh Hòa, ấp Vĩnh Bình, một phần ấp Vĩnh Thới (xã Vĩnh Kim) và một phần ấp Thới (xã Đông Hòa), một phần ấp Bình Thới A (xã Bình Trưng), diện tích tự nhiên của thị trấn là 222 ha, dân số 7.451 người.
Quy mô xây dựng đô thị mới của thị trấn bao gồm khu hành chính thị trấn mới; hệ thống giao thông gồm các trục đường đối ngoại, hệ thống đường vành đai, hệ thống đường nội thị, nâng cấp mở rộng các tuyến đường hành lang ven sông Rạch Gầm, mở bến mới vận tải; xây dựng khu liên hợp vui chơi giải trí, thể dục thể thao; phát triển khu trung tâm thương mại dịch vụ… Khi tiến lên đô thị loại V, thị trấn mới sẽ tập trung có hiệu quả chợ đầu mối Vĩnh Kim, trở thành một phân nhánh trung tâm thương mại dịch vụ của huyện Châu Thành và TP Mỹ Tho, trở thành một trung tâm thương mại mang tính trung chuyển quan trọng của tỉnh nhà.
Chúng tôi đi một vòng quanh xã trên các tuyến đường nhựa, bê tông khép kín. Hai bên đường là những vườn vú sữa xanh tươi đang ra hoa tỏa hương thoang thoảng. Nằm cạnh chợ Vĩnh Kim, cây cầu Ô Thước như một dải lụa vắt ngang qua con sông Rạch Gầm nối liền các ấp bên sông với khu vực trung tâm. Tương lai, cầu sẽ được xây mới và dời về phía Tây khoảng 500m để đảm bảo nhu cầu vận chuyển đi lại của người dân ngày một tăng. Chợ trái cây Vĩnh Kim có điều kiện thuận lợi về vị trí trên bộ dưới thuyền, lúc nào cũng nhộn nhịp kẻ bán người mua, là nơi tập trung nhà vườn chở trái cây từ rất nhiều nơi trong tỉnh và các tỉnh ĐBSCL đến đây bán.
Tại đây, trái cây được chuyển bằng ghe hoặc xe đến chợ rồi sau đó được luân chuyển lên xe tải, xe đò đưa đi tiêu thụ ở TPHCM và các tỉnh miền ngoài. Theo tiểu thương chợ, trung bình vào các ngày cao điểm, mỗi ngày có đến gần 100 tấn trái cây được chuyển qua chợ, riêng vào dịp giáp tết có thể tăng lên đến 400 - 500 tấn trái cây/ngày. Chợ Giữa đã và đang được mở rộng, nâng cấp với kinh phí hàng tỷ đồng bao gồm các hạng mục khu vực nhà lồng chợ, bến lên xuống trái cây, khu dịch vụ trung tâm… Hiện nay, các nhà thầu thi công đang khẩn trương đẩy nhanh tiến độ thi công hệ thống thoát nước và khu gom rác nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường cho khu vực chợ và trung tâm xã.
Rời Vĩnh Kim trong không khí mua bán sầm uất của chợ trái cây và tâm trạng phấn khởi của người dân, chúng tôi tin tưởng rằng Đảng bộ, chính quyền và người dân nơi đây sẽ xây dựng một thị trấn Vĩnh Kim trong tương lai gần tương xứng với truyền thống cách mạng vẻ vang hào hùng của các thế hệ cha anh đi trước, trong đó có phần công sức, xương máu và sự hy sinh hết sức to lớn của đồng bào, đồng chí xã nhà
Vào năm 2005, nhân kỷ niệm 65 năm ngày Khởi nghĩa Nam kỳ, xã Vĩnh Kim đã được Bộ VH-TT và Sở VH-TT tỉnh xây dựng Tượng đài Căm thù tại chợ Giữa ngày xưa, nơi mà giặc Pháp đã bỏ bom thảm sát thường dân vô tội. Tượng được đúc bằng đồng, nặng 8 tấn được làm bởi nhà điêu khắc Lương Văn Thạnh với kinh phí hơn 3 tỷ đồng. Người dân Vĩnh Kim cứ đến ngày mùng 5-11 Âm lịch đều tổ chức lễ giỗ chợ Giữa tưởng nhớ những đồng bào đã bị giặc Pháp thảm sát. |
Nguyễn Hữu Chí