“Có một dòng sông Hương bên ngoài Tổ quốc”, câu văn mang một nỗi niềm hoài cảm được nhắc lại nhiều lần trong tuyển tập truyện ngắn mới của nhà văn Trần Hữu Lục.
Với nhan đề Mẹ và con, 27 truyện ngắn của nhà văn đưa người đọc đến nhiều vùng đất, nhiều con người Việt Nam từ trong nước đến những phương trời xa xôi. Mỗi trang viết đều thấm đẫm hình ảnh quê hương đất nước, từ những “cây cầu ván sụp đổ, cây gáo hàng trăm tuổi, con hạc giấy đã cụt đầu gãy cánh…” đến “tiếng gọi đò và những câu hò mái đẩy xa vắng trên khúc sông ba bên”.
Màu thời gian bàng bạc cùng bóng rêu xanh như phủ lên từng trang giấy, thứ màu xa xưa nhưng không cũ kỹ mà gắn liền với tuổi thơ, gắn liền với kỷ niệm của mỗi con người. Riêng với tác giả, cái quê hương đó là con sông Hương êm đềm chảy cả trong những giấc mơ, là con người xứ Huế luôn nặng nợ quê hương.
Dù bối cảnh của mỗi câu chuyện có khác nhau, lúc ở Sài Gòn, Đà Lạt, khi lại lên tận Tây Nguyên rồi về lại Nam bộ, cách thể hiện cũng mỗi lúc một khác, khi thì truyện ngắn, lúc lại là ký sự về con người nhưng phảng phất trên tất cả vẫn là tình yêu quê hương của tác giả. Với Mẹ và con, Trần Hữu Lục đã thể hiện được những tình cảm tha thiết của người mẹ quê hương với những đứa con dù đi đâu làm gì vẫn nhớ về một người mẹ duy nhất, một người mẹ quê hương qua hình ảnh sông Hương trong mỗi con người dù ở bất cứ nơi đâu.
Sách do NXB Trẻ xuất bản tháng 8-2007.
TƯỜNG VY
