Ban Quản lý Khu di tích Gò Tháp (huyện Tháp Mười, tỉnh Đồng Tháp) vừa phối hợp với Trường Đại học KHXH-NV TPHCM khảo cổ, khai quật tại 3 địa điểm: Gò Minh Sư, Khu mộ táng và Khu Đìa Phật - Đìa Vàng trên địa bàn.
Tại Gò Minh Sư, sau khi khai quật 8 hố và 1 hố thám sát, các nhà khoa học đã phát hiện 4 tầng văn hóa của các di chỉ cư trú. Đối chiếu các hiện vật khác ở miền Tây Nam bộ cho thấy niên đại tầng văn hóa này ở thế kỷ VII đến thế kỷ XII. Trong quá trình khai thác phát hiện ao hình vuông còn khá nguyên vẹn, có chiều dài 6,4m, rộng 5,8m và sâu 1,9m. Hiện vật tìm được trong ao rất phong phú với số lượng nhiều nhất là gốm có 8.221 mảnh, gồm: mảnh vỡ của bình, nồi, cà ràng, bi gốm, dọi se sợi, bàn gốm, đĩa đèn, chân đèn... được tạo hình ngỗng thần Hamsa (vật cưỡi của thần Brahma).
Khai quật khu di tích Gò Tháp. Ảnh: HỮU NHÂN
Khai quật ở Khu Đìa Phật - Đìa Vàng, đoàn khai quật đào 9 hố thám sát và 4 hố khai quật, đã phát hiện di vật đồ gốm, đồ đá, hàng ngàn mảnh vỡ, đặc biệt phát hiện một tượng Phật gỗ có niên đại thế kỷ II và IV. Ở Đìa Phật, các nhà khoa học phát hiện kiến trúc nhà ở của cư dân Óc Eo niên đại từ những thế kỷ đầu trước Công nguyên; một mảnh vàng nhỏ và một hạt chuỗi bằng thủy tinh. Khai quật 12 hố ở Khu mộ táng phát hiện 3 loại hình: di chỉ cư trú; kiến trúc đền thần Hindu giáo và đường đi của cư dân Óc Eo ở Gò Tháp. Có 4 tầng văn hóa với nhiều hiện vật tiêu biểu của văn hóa Óc Eo. Đây là một quần thể của đền thờ Hindu giáo và Phật giáo giai đoạn sớm. Nhiều đền thờ, người dân khi xây dựng, đã xây một bờ kè cao gần 2m theo 3 hoặc 4 hướng với 15 lớp gạch nhằm tránh ngập nước.
Các nhà khoa học đã chứng minh ở Gò Tháp có con người cư trú khá sớm, từ giai đoạn Óc Eo thế kỷ II - trước Công nguyên phát triển đến văn hóa Óc Eo điển hình rồi đến giai đoạn Hậu Óc Eo (thế kỷ XII). Gò Tháp chính là một trong những trung tâm kinh tế - văn hóa - xã hội lớn của một tiểu quốc “Chinh phục từ đầm lầy”. Thạc sĩ Nguyễn Hữu Lý, Giám đốc Khu di tích Gò Tháp thông tin thêm: “Hiện nay, tại đây chúng ta đã tìm thấy 6 kiến trúc dạng đền thờ, ngoài ra có 2 kiến trúc chưa khai quật. Khả năng Đồng Tháp Mười có 10 tháp đúng như truyền thuyết xưa nay, nơi đây có nền văn hóa Óc Eo của cư dân xưa”.
VĂN TRÍ
