Cách đây non 1 năm, khi thông tin về dự án đầu tư nhà giá rẻ dành cho người có thu nhập thấp được đưa ra, nhiều người dân Đà Nẵng đã bán tín bán nghi về hiệu quả thực thi với bối cảnh kinh tế suy thoái. Đến nay, nghi ngại ấy được đặt lại, khi dự án đầu tiên về nhà giá rẻ do tập đoàn Vincon đầu tư tại Đà Nẵng đã có dấu hiệu trục trặc.
Thông tin từ công ty CP Đầu tư tài chính và bất động sản Vincon cho biết, doanh nghiệp hiện đang tích cực đầu tư xây dựng hơn 800 căn hộ giá rẻ, trong tổng số 3.000 căn hộ thuộc dự án đăng ký triển khai ở Đà Nẵng. UBND thành phố Đà Nẵng cũng tiến hành phân lọc 7.000 đơn đăng ký mua căn hộ giá rẻ và quyết định sẽ bán đợt nhà đầu tiên cho một số hộ nghèo không có nơi ở, cán bộ công chức thu nhập thấp...
Dự án nhà ở cho người thu nhập thấp của Vincon đang thi công dở dang tại Đà Nẵng.
Tuy nhiên mới đây, Vincon công bố có trục trặc trong việc triển khai dự án vì Ngân hàng Phát triển VDB, đầu mối cho vay vốn ưu đãi, không cho Vincon vay tiền theo đúng tiến độ thực hiện. Lý do VDB ngưng cho vay, theo đại diện Vincon, vốn chủ sở hữu của nhà thầu không đủ đối ứng với dự án, trong khi hầu hết đối tượng mua nhà lại không thể thực hiện việc thanh toán liền để hợp thức hóa sổ đỏ, bảo đảm cam kết cho giao dịch vay tiền.
Điều đáng nói là trước thông tin này, không ít nhà đầu tư và môi giới bất động sản tại Đà Nẵng đã nhìn nhận, sự việc không nằm ngoài dự đoán của họ. Việc trước sau gì cũng trục trặc ở dự án nhà ở giá rẻ xuất phát từ vị trí dự án đang triển khai đầu tư. Một doanh nghiệp địa ốc (không muốn nêu tên) chỉ rõ, khu chung cư nhà ở giá rẻ của Vincon nằm sát bờ Đông sông Hàn, ngay vị trí thành phố tổ chức lễ hội bắn pháo hoa hàng năm, là khu vực đất đang lên giá từng ngày. “Rất khó tin nếu không triển khai ở đây một dự án chung cư cao cấp hay có giá trị thương mại hơn là xây nhà ở giá rẻ”, vị đại diện doanh nghiệp nhận định.
Kịch bản được giả định, nhà đầu tư chỉ cần đăng ký dự án tại vị trí đắc địa để thụ hưởng những ưu đãi và thuận lợi, nhất là nắm chắc cơ hội khu đất tiếp tục có giá. Việc công bố mời gọi người dân có nhu cầu đăng ký sẽ giúp chứng minh sự tích cực của nhà đầu tư. Nhưng sau đó, nhà đầu tư vịn vào cớ khó khăn về tài chính để dừng dự án, và tiếp đó xin chuyển số đối tượng đã đăng ký mua nhà ở giá rẻ qua dự án xây dựng khác gần đó, vị trí đất có giá trị thấp hơn với lý do cần nhanh chóng giao nhà. Một khi nhóm đối tượng đăng ký trước đã nhận nhà ở tại khu xây dựng khác, chủ đầu tư sẽ quay lại điều đình với ngân hàng và viện những lý do thị trường biến động, lãi suất tăng, để xin chính quyền địa phương chuyển dự án nhà ở giá rẻ sang mô hình khác giá trị cao cấp hơn.
Tại Đà Nẵng, người dân từng chứng kiến một số dự án dùng cách này để chuyển hóa giá trị đầu tư. Đơn cử, khu tái định cư cho hộ thu nhập thấp tại khu vực chợ Mới (Hoàng Diệu) được khởi công nhiều năm trước, sau đó kéo dài cho đến khi chính quyền quyết định tăng vốn để biến thành khu chung cư cao cấp, bố trí cho các đối tượng khác. Khu chung cư Hà Huy Tập (Xuân Hà, Thanh Khê) cũng từng được xác định sẽ bố trí tái định cư cho đa số hộ dân giải tỏa vùng phụ cận, nhưng đến nay đã trở thành khu đất phân lô nhà liền kề, bán giá cao cho các đối tượng khác. Lý do cơ bản của các thay đổi đều liên quan đến vị trí đất quá thuận lợi, giá trị gia tăng nhanh.
“Chúng tôi không khẳng định dự án nhà giá rẻ của Vincon cũng có tiêu cực tương tự. Song rõ ràng chỉ cần chủ dự án và ngân hàng hợp tác cùng gây khó dễ để từng bước đổi các dự án đăng ký sang quy mô đầu tư khác thì cũng không ai bắt lý được. Việc này cần có sự can thiệp minh bạch hóa từ cấp quản lý, phải làm rõ nếu ngân hàng chấp nhận ủng hộ chương trình của chính phủ tại sao lại gây khó khăn cho các chủ đầu tư. Nếu vấn đề không ở lỗi ngân hàng, phải kiểm tra toàn diện nếu doanh nghiệp có ý định chuyển dự án này sang dự án khác”, một cựu lãnh đạo quận Sơn Trà, nơi dự án Vincon đang ách tắc bày tỏ.
THANH NGUYÊN
