Sau thời gian bị người tiêu dùng lật tẩy và tẩy chay do chất lượng không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, hiện nhiều loại hàng hóa của Trung Quốc (TQ) đang quay trở lại dưới lốt hàng Việt Nam, thậm chí công khai vào siêu thị.
Đội lốt hàng Việt
Trên thực tế, quá trình nhập khẩu và tiêu thụ hàng nông sản TQ ở khu vực phía Nam diễn ra theo hướng hàng được chất lên xe container, xe tải vận chuyển từ các cửa khẩu ở Lào Cai, Lạng Sơn vào bằng đường bộ. Mặt khác, hàng được nhập về bằng đường biển, sông qua cảng Cát Lái.
Theo thương lái ở các chợ đầu mối, hàng TQ vào chợ rất dễ dàng, thông thường chỉ cần xuất trình hóa đơn chứng từ và giấy kiểm dịch, rất ít khi cơ quan chức năng lấy mẫu rau củ quả để kiểm nghiệm. “Các sản phẩm nông sản thực phẩm nhập từ TQ trước đây bán rất chạy vì hàng đẹp, giá rẻ nhưng hiện nay nhiều người đã bắt đầu quay lưng với hàng TQ do độc hại. Và để đánh lừa người tiêu dùng, các tiểu thương ở các chợ trong thành phố luôn quảng cáo đó là hàng Việt Nam” - bà Nguyễn Thị Hồng, một tiểu thương chợ Tân Bình cho biết. Khảo sát thực tế tại các chợ cho thấy, không chỉ các mặt hàng nông sản có thông tin xuất xứ luôn bị lập lờ mà còn nhiều mặt hàng đã bị người bán hàng thay tên đổi họ.
Điển hình như khoai tây, không phải người tiêu dùng nào cũng phân biệt được đâu là khoai tây Đà Lạt và đâu là khoai tây TQ. Trước đây, các bà nội trợ thường chỉ nhau cách phân biệt dựa vào củ khoai lớn hay nhỏ và màu đất bám trên củ khoai, nhưng hiện nay cách nhận biết này xem ra đã quá lỗi thời, bởi có hiện tượng khoai tây TQ được chuyển lên Đà Lạt, sau đó được cho bám đất Đà Lạt để tráo xuất xứ. Mới đây nhất, cơ quan chức năng đã tiêu hủy gần 26 tấn khoai tây TQ đội lốt khoai Đà Lạt vì phát hiện chất độc hại chorpyrifos (một hóa chất dùng để diệt mối) vượt quá mức dư lượng tối đa cho phép đến 16 lần.
Một “chiêu” nữa là nhập hàng TQ về Việt Nam, bóc nhãn “Made in China” rồi dán nhãn “Made in Vietnam” vào. Đơn cử, mới đây Công an TPHCM đã bắt Khưu Viên Huân chở 188 gói bột ngọt Ajinomoto giả đi giao cho khách hàng bằng xe máy. Kiểm tra tiếp nhà số 9 Xóm Vôi và số 41 Trần Chánh Chiếu, quận 5, công an thu giữ 13 thùng và 20 bao tải chứa sản phẩm Ajinomoto thành phẩm, 50 bao bột ngọt (loại 25kg/bao) do TQ sản xuất và một thùng bao bì in nhãn hiệu bột ngọt Ajinomoto giả. Bà Trần Thị Trang khai, cơ sở của bà làm bột ngọt giả bằng cách dùng bột ngọt xá của TQ đóng gói thành sản phẩm giả thương hiệu khác và mang đi tiêu thụ.
Núp bóng hàng hiệu vào siêu thị
Không chỉ ở các chợ mà tại các siêu thị, hàng TQ vẫn tràn ngập và sức tiêu thụ mạnh. Mặc dù trong thời gian qua, các siêu thị đều rầm rộ khẩu hiệu “ưu tiên hàng Việt Nam” nhưng thực tế, ở nhiều mặt hàng, hàng TQ vẫn áp đảo hàng trong nước. Không khó hiểu khi đồ chơi trẻ em bán tại các chợ, cửa hàng có hơn 90% là hàng TQ vì ngay cả siêu thị, nhà sách cũng bán đầy đồ chơi, dụng cụ học tập xuất xứ TQ. Dù đồ chơi ở đây có nhãn ghi rõ xuất xứ TQ và có dán tem hợp chuẩn nhưng nhiều phụ huynh cũng không yên tâm mua cho con chơi vì nhiều loại đồ chơi (như súng bắn bong bóng, quả cầu thủy tinh...) chứa dung dịch lỏng không rõ là chất gì.
Chị Thu Huyền, ngụ tại quận 10 cho biết: “Cuối tuần rồi tôi đi mua súng nước cho con, vào nhà sách toàn súng TQ, ghé siêu thị cũng vậy, cầm nhiều món hàng khác lên đều thấy “Made in China”, nên tôi cũng sợ không dám mua”.
Không những thế, hàng TQ còn núp bóng “đặc sản”. Mới đây, chị Quỳnh Ly, nhà ở quận 7, đi du lịch Đà Lạt đã ghé một gian hàng trưng biển “đặc sản Đà Lạt” mua mứt về làm quà cho người thân. “Khi về nơi nghỉ, chủ khách sạn quả quyết mớ mứt đó không phải là đặc sản Đà Lạt mà chỉ là hàng TQ đánh tráo nhãn mác. Khi tôi đem ra gian hàng này đòi đổi lại sản phẩm khác, chủ quầy lại không chịu và có nhiều lời lẽ rất khó nghe” - chị Ly bức xúc.
Ngoài ra, tại các cửa hàng bán đồ lưu niệm ở bãi sau Vũng Tàu, rất nhiều loại đồ lưu niệm, áo thun in hình bãi biển Vũng Tàu… nhưng tìm hiểu ra mới biết đây toàn hàng TQ kém chất lượng nên giá rất rẻ.
THOẠI MI - THẢO TIÊN