Năm nào cũng vậy, cứ đến cận Tết Nguyên đán là mọi người nháo nhào nhờ người đổi tiền mới mệnh giá nhỏ để biếu cha mẹ, lì xì trẻ nhỏ và đi cúng đền chùa. Do sự khan hiếm tiền mới mệnh giá nhỏ trên thị trường, đã ra đời dịch vụ đổi tiền mới mệnh giá nhỏ với phí khá cao. Nhiều bạn đọc đã nêu ý kiến về việc này.
Hợp lý và nghịch lý
Ngày tết, mừng tuổi bằng những tờ tiền mới thơm phức, phẳng phiu, như một thông điệp, lời chúc tốt lành và niềm hy vọng cho năm mới khấm khá, phát đạt hơn. Do đó, nhu cầu của người dân về tiền mới mệnh giá nhỏ là chính đáng, đã ăn sâu vào tâm thức mọi người như ngày tết ăn mặc tươm tất hơn, trang hoàng nhà cửa đẹp đẽ hơn để đón mùa xuân mới. Tuy nhiên lâu nay Ngân hàng Nhà nước không khuyến khích việc đưa ra quá nhiều loại tiền mới mệnh giá nhỏ chỉ dùng để lì xì và đi lễ đền chùa, rồi sau đó lại quay về kho bạc, ít lưu thông, gây nên lãng phí. Do vậy đây cũng là một trong những nguyên nhân cứ tết đến là tiền mới mệnh giá nhỏ lại khan hiếm, nhiều người phải chấp nhận đổi ở chợ đen với mức phí vài phần trăm.
Lý lẽ của Ngân hàng Nhà nước là hợp lý, song có một điều nghịch lý là trong khi các ngân hàng đều khẳng định không còn tiền mới mệnh giá nhỏ, thì ngoài thị trường dịch vụ đổi tiền mới lại đang rất sôi động, với mức phí được đẩy cao hơn nhiều so với mọi năm, tạo lợi nhuận béo bở cho một số người kinh doanh dịch vụ này. Trên mạng đang xuất hiện rất nhiều quảng cáo dịch vụ đổi tiền với mức phí đổi tiền mới mệnh giá nhỏ từ 4% đến 50% tùy loại tiền.
Thiết nghĩ đây là một dịch vụ kinh doanh tiền tệ tự phát và trái phép, cần ngăn chặn. Về phía Ngân hàng Nhà nước, cần có biện pháp điều chỉnh hợp lý cân đối loại tiền trong lưu thông trong thời điểm cận tết. Người dân cũng nên điều chỉnh lệ cúng lễ đền chùa bằng những xấp tiền lẻ, do không phù hợp với thực tế lượng tiền mệnh giá nhỏ mới phát hành thêm rất ít.
VĂN THÔNG
(Bình Thạnh, TPHCM)
Hội chứng săn tiền 2USD
Cứ vào thời điểm cận tết, mọi người lại lao xao tìm các thủ quỹ doanh nghiệp hay nhân viên ngân hàng để nhờ đổi tiền mới mệnh giá nhỏ làm tiền lì xì. Nay Ngân hàng Nhà nước hạn chế phát hành thêm tiền mới mệnh giá nhỏ để tránh lãng phí, nên việc đổi tiền mới mệnh giá nhỏ biến tướng thành dịch vụ kinh doanh tiền tệ với mức phí khá cao. Khan hiếm tiền đồng Việt Nam loại tiền mới mệnh giá nhỏ, vài năm gần đây, nhiều người dùng tiền 2USD làm tiền lì xì. Với quan niệm không có căn cứ cho rằng tờ 2USD mang lại hạnh phúc, may mắn, phát tài, người ta ùn ùn kéo nhau đi đổi loại tiền này làm tiền lì xì, khiến nó trở thành “hội chứng”.
Trên mạng đang nhan nhản lời rao cung cấp tờ 2USD với giá từ 48.000 đồng đến 2 triệu đồng/tờ tùy vào năm phát hành kèm theo những dòng tin quảng cáo hấp dẫn, đại loại như: “Toàn sê ri đẹp, lộc phát, lộc tài, bao nhiêu cũng có, giao tận nơi”. Thậm chí một số người bán hàng lề đường cũng làm thêm dịch vụ đổi tiền 2USD lì xì. Mặc dù đổi ngoại tệ mới để lì xì phải chịu phí không nhỏ chút nào, nhưng nhiều người vẫn chịu chi để lì xì dịp tết theo kiểu sính tiền ngoại.
Đồng ý rằng tặng tiền lì xì mới lạ sẽ làm trẻ nhỏ thích và vui hơn, nhưng cũng không nên chạy theo trào lưu như thế. Tiền lì xì chỉ thực sự ý nghĩa khi người cho lẫn người nhận đều hiểu, quý và trân trọng món quà ấy. Thiết nghĩ, người dân không nên vô tình làm cho tục lệ lì xì dịp tết bị biến tướng như thế. Hãy trân trọng đồng tiền Việt Nam và xóa đi tư tưởng sính tiền ngoại khi lì xì cho con em trong dịp Tết Nguyên đán.
NGUYỄN HOÀNG DUY
(quận 5, TPHCM)
Đâu cần phải săn tiền mới
Vào những ngày cuối năm này, tại các công ty, khu chế xuất - khu công nghiệp, dịch vụ đổi tiền lì xì tết đang hoạt động khá rôm rả. Các công nhân ngày thường phải chi tiêu “thắt lưng buộc bụng” vì đồng lương eo hẹp, nhưng tết đến cũng hào phóng vung tiền. Họ chấp nhận đổi tiền với mức chênh lệch khoảng 4% để có được những tờ tiền mới tinh đem về quê lì xì.
Trong khi ngân hàng chỉ có thể đưa ra với số lượng rất hạn chế tiền mới mệnh giá nhỏ, do đâu những người đầu cơ lại có rất nhiều để trục lợi? Chắc chắn có sự móc nối giữa những người đầu cơ tiền mới với nhân viên ở các ngân hàng. Đây là một loại hình dịch vụ kinh doanh tiền tệ bất hợp pháp, không lành mạnh, thế nhưng người ta vẫn quảng cáo và hoạt động công khai vì không ai kiểm tra, ngăn chặn. Hoạt động này chẳng những làm xấu đi nét đẹp văn hóa cổ truyền ngày tết, mà còn biến tiền lì xì thành một “tệ nạn”.
Từ sự việc này, chúng ta cũng nên suy xét, đâu cần phải vất vả, tốn kém săn tiền mới như vậy. Biết rằng năm mới lì xì bằng tiền mới thì thật hay, nhưng quan trọng hơn là tấm lòng và ý nghĩa của việc lì xì. Đừng vì sốt sắng kiềm tiền mới lì xì mà vô tình giúp những kẻ đầu cơ trục lợi.
ĐẶNG THỊ NGỌC ĐIỆP
(Công ty Kyung Rhim Vina, TPHCM)