Tuyên Quang lâu nay được biết đến là vùng căn cứ địa cách mạng giàu truyền thống, nơi có những cô gái đẹp với câu “chè Thái, gái Tuyên”. Về xứ Tuyên hôm nay, có thể thấy được sự đổi mới từng ngày theo hướng văn minh hiện đại, xinh đẹp, yên bình bên dòng sông Lô.
Tiềm năng du lịch
Là tỉnh lỵ nằm trên trục quốc lộ 2 nối giữa thị xã Hà Giang và thành phố công nghiệp Việt Trì, thị xã Tuyên Quang đang ra sức đầu tư phát triển để bắt kịp với sự phát triển cả về kinh tế, văn hóa, xã hội với những vùng miền lân cận.
Để phát triển Tuyên Quang đã xác định mũi nhọn và thế mạnh là du lịch văn hóa. Tuyên Quang có tour du lịch về nguồn, thăm lại vùng chiến khu xưa với cây đa Tân Trào, mái đình Hồng Thái, lán Nà Lừa... Ngược về phía Bắc hơn trăm cây số, du khách còn được thưởng thức vẻ đẹp hoang sơ, quyến rũ của núi rừng miền Đông Bắc tươi đẹp ở lòng hồ thủy điện Na Hang. Gần hơn thì có suối khoáng Mỹ Lâm chỉ cách thị xã 20km là một lựa chọn lý tưởng.
Nằm trong một vùng thung lũng lòng chảo hẹp được bao quanh bởi những ngọn núi đã đi vào truyền thuyết, lâu nay Tuyên Quang nổi danh với những ngôi đền, ngôi chùa cổ kính linh thiêng. Xung quanh thị xã Tuyên Quang có hàng trăm đền chùa với thế đứng “tựa sơn vọng thủy” cảnh đẹp nên thơ sơn thủy hữu tình. Đó là đền Mẫu, đền Thượng, đền Hạ, đền Cấm, đền Cảnh Xanh, chùa An Vinh… mỗi năm có hàng ngàn lượt khách thập phương quy tụ về cầu phúc cầu may.
Tuyên Quang còn nức tiếng là mảnh đất sản sinh ra những người con gái đẹp. Ai đã một lần đến Tuyên Quang hẳn sẽ không thể quên vẻ đẹp thuần khiết mà lôi cuốn của những nàng thiếu nữ đẹp mê hồn, có nụ cười e ấp, ánh mắt thiết tha của thiếu nữ miền sơn cước đầy ý nhị và dịu dàng. Con gái Tuyên Quang đẹp từ nước da trắng ngần đến vóc dáng cân đối, từ đôi bàn tay thon nhỏ đến khuôn mặt xinh xắn cuốn hút người đối diện. Câu nói “Chè Thái, gái Tuyên” đã khiến biết bao kẻ si tình đã tìm đến Tuyên Quang. Nhiều nhà thơ, nhà văn đã về với Tuyên Quang để tìm cảm hứng cho những áng văn chương. Có nhiều cách lý giải cho vẻ đẹp trời phú của con gái Tuyên Quang. Nhiều người đồng tình với ý kiến nơi này xưa là thành trì của vua tôi nhà Mạc nên cũng lắm mỹ nhân tụ hội làm thê thiếp. Vương triều sụp đổ, nhưng hậu nhân của họ đã dần sinh sôi bao thế hệ người đẹp.
Thêm nữa, đây là vùng đất trung du - miền núi có sông Lô, hồ Na Hang, núi Bạch Mã, Cham Chu... hội đủ linh khí hiền hòa lẫn hoang dã dữ dội của trời và đất để con người sống khỏe mạnh, yêu đời. Ngoài người Kinh, địa phương này còn 21 dân tộc đông người khác như Tày, Dao, Cao Lan, Mông, Thái... kể cả nhóm người Thủy bí ẩn còn rất ít ở Việt Nam. Sựï giao thoa lối sống, văn hóa và hôn nhân đa tộc đã sinh ra nhiều người đẹp cho xứ Tuyên Quang.
Khát vọng đổi thay
Ai đến thị xã Tuyên Quang những ngày này sẽ không khỏi ngỡ ngàng. Những công trình với quy mô và tổng vốn đầu tư hàng trăm tỷ đồng đang được triển khai xây dựng để biến Tuyên Quang thành một đô thị hiện đại và giàu bản sắc văn hóa. Theo đề án mà Tỉnh ủy - UBND tỉnh trình Chính phủ, đến cuối năm 2010, thị xã Tuyên Quang sẽ được nâng cấp lên thành phố trực thuộc tỉnh Tuyên Quang. Đây là một tin vui lớn với nhân dân các dân tộc tỉnh Tuyên Quang.
Bác Hoàng Mạnh Phi, người đã sống ở Tuyên Quang từ năm 1962 hồ hởi: “Mấy chục năm sống ở đây nhưng chưa bao giờ tôi thấy Tuyên Quang thay đổi nhanh như bây giờ. Hy vọng sự đổi thay này không chỉ ở bộ mặt đô thị, mà còn ở đường lối phát triển để tỉnh trở nên giàu mạnh”. Điều đặc biệt là dù đang duy trì tốc độ phát triển kinh tế khá nhanh, nhưng Tuyên Quang vẫn giữ cho mình những nét đẹp văn hóa của vùng đất giàu truyền thống cách mạng.
Giữa thị xã Tuyên Quang vẫn là thành nhà Mạc sừng sững uy nghi, bao quanh tỉnh lỵ là hình sông dáng núi đầy thơ mộng và hiền hòa. Trò chuyện với chúng tôi, ông Phạm Minh Huấn, Bí thư Thị ủy Tuyên Quang cho biết: “Bên cạnh việc đẩy mạnh phát triển kinh tế, chúng tôi vẫn chú trọng duy trì và phát huy văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc anh em sinh sống trên địa bàn. Mục đích chúng tôi hướng tới chính là hình thành một đô thị Tuyên Quang hiện đại, văn minh nhưng giàu bản sắc, giàu truyền thống văn hóa độc đáo và đặc sắc”.
HOÀNG LÝ LAN