Từ chủ trương nâng cấp, mở rộng tuyến quốc lộ 24 (đoạn từ TP Kon Tum đi huyện Kon Rẫy), nhiều hộ dân ở xã Đăk Blà (TP Kon Tum) đang đua nhau cơi nới nhà cửa, xây hòn non bộ... để chờ đền bù.
Theo giới thiệu của một người dân địa phương, chúng tôi đến thăm gia đình ông Nguyễn Văn Đoàn, trú ở thôn Kon Ktu 2, xã Đăk Blà (TP Kon Tum), một trong những gia đình đang “hưởng ứng” phong trào xây hòn non bộ rầm rộ trong thời gian qua ở tỉnh Kon Tum. Trong khuôn viên đất rộng khoảng hơn 400m2, chủ nhân đã dành gần 300m2 xây dựng hòn non bộ. Để xem được tác phẩm, chúng tôi phải đu lên tường mới có thể nhìn thấy và chụp ảnh. Nói là non bộ, nhưng thực ra đó là những khối đá được chất lên một cách vội vã. Thậm chí chúng còn được xây ở những vị trí bất hợp lý giữa 2 trụ điện đường.
Trong khuôn viên nhà ông Lê Đôn Tư, Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Đăk Blà và là Phó Bí thư chi bộ thôn Kon Ktu 2, xã Đăk Blà (TP Kon Tum), hòn non bộ cả trăm mét vuông được xây đắp xung quanh nhà tắm, khiến mọi người trong gia đình phải chịu nhiều bất tiện. Khi tiếp xúc với chúng tôi, ông Tư và người nhà một mực khẳng định là hòn non bộ này được xây từ lâu rồi. Bản thân ông không hề có thông tin làm đường.
Thông thường thú chơi tao nhã này thường dành cho những gia đình khá giả, nhàn hạ, trong khi người dân ở đây chủ yếu sinh sống bằng nghề nông, vất vả, nên việc họ dành một diện tích đất quá lớn và số tiền không nhỏ xây dựng hòn non bộ là điều bất thường. Sở dĩ người dân chọn hình thức này bởi vì số tiền họ được đền bù sẽ gấp nhiều lần so với hoa màu, cây cối và vật kiến trúc khác. Qua tìm hiểu của chúng tôi, khi biết dự án nâng cấp, mở rộng quốc lộ 24 ngang qua địa bàn mình, các hộ dân trong vùng dự án đã cùng nhau “nghiên cứu” và hình thức xây non bộ được thống nhất lựa chọn.
Việc nhiều hộ dân ở thôn Kon Ktu 2 ồ ạt xây dựng hòn non bộ trong thời gian qua bắt nguồn từ Dự án nâng cấp, mở rộng quốc lộ 24 (nối từ Quảng Ngãi đến Kon Tum) do Bộ GV-VT đầu tư. Trong đó, Bộ GT-VT đã phê duyệt Tiểu dự án quốc lộ 24 đoạn qua TP Kon Tum (đoạn từ km 156+800 đến km 165+34), với tổng mức đầu tư gần 1.100 tỷ đồng, Sở GT-VT tỉnh Kon Tum làm chủ đầu tư. Trung tâm phát triển quỹ đất của TP được giao đo đạc, kiểm kê vật kiến trúc, cây cối và hoa màu để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng, đền bù cho người dân. UBND xã Đăk Blà đã tiến hành công khai quy hoạch và thông báo cho nhân dân biết.
Tuy nhiên, kể từ khi nắm bắt được chủ trương sẽ được bồi thường nhà ở, vật kiến trúc, nhiều hộ dân đã lén xây dựng, cơi nới trái phép nhà cửa, xây dựng thêm vật kiến trúc. Theo quy hoạch, có hơn 10 hộ gia đình ở thôn Kon Ktu 2 (xã Đăk Blà) phải di dời đi nơi khác để nắn tuyến cho thẳng, và hàng chục hộ khác trong diện đền bù.
ĐỨC TRUNG - MINH HẢI
