Với hơn 14.000 hộ dân chăn nuôi, mỗi năm cung ứng ra thị trường gần 500.000 con heo, huyện Hoài Ân (Bình Định) được xem là vựa heo lớn nhất miền Trung. Vậy mà hơn 1 tháng nay, heo bệnh chết hàng loạt, người chăn nuôi lâm vào tình cảnh trắng tay.
Những bao tải đựng xác heo vứt ra các sông, suối bốc mùi nồng nặc tại thị trấn Tăng Bạt Hổ. Ảnh: H.T.
Vắng tiếng heo kêu
Đến huyện trung du Hoài Ân những ngày đầu tháng 9 này, vựa heo ngày nào còn nghe văng vẳng tiếng kêu eng éc, lái heo chạy khắp làng thì giờ đây vắng lặng. Đến đâu cũng gặp ánh mắt lo âu, buồn bã của người nuôi heo.
Anh Hồ Sỹ Quang (36 tuổi - ở thôn An Thiện, xã Ân Thạnh, Hoài Ân) than thở: “Chỉ trong 1 tháng qua, đàn heo 100 con, mỗi con nặng đến 40-50kg của gia đình tôi lần lượt ngã bệnh rồi chết sạch. Cách đây nửa tháng, 30 con heo ngã bệnh cùng lúc, thương lái chọn mua được 10 con với giá 1,5 triệu đồng, 20 con còn lại tôi “biếu” cho họ chở đi vì không muốn thấy chúng chết trong chuồng. Cách đây vài ngày, 40 con heo thịt cũng đổ bệnh rồi chết dần, gọi thương lái đến họ ra giá 50.000 đồng/con. Vậy là trắng tay!”.
Gần nhà anh Quang, gia đình các ông Trần Văn Thanh và ông Dương Tấn Thi cũng bị chết gần 100 con heo thịt. Ông Nguyễn Văn Tư (ở thôn An Thiện) cho biết thêm: “Heo chết hầu hết là heo thịt, heo nái thì bị hư thai. Người ta bảo “Nuôi lợn ăn cơm nằm/Nuôi tằm ăn cơm đứng” vậy mà bây giờ cầm bát cơm trong tay có đứng hay nằm thì nuốt cũng chẳng vào. Đến thời hạn trả tiền, nghe chủ cơ sở thức ăn chăn nuôi đến đầu thôn là cả làng lặng lẽ tránh mặt!”.
Theo báo cáo của UBND huyện Hoài Ân, chăn nuôi heo chiếm đến 50% giá trị sản xuất nông nghiệp của cả huyện. Bây giờ heo chết tràn lan, hơn 14.000 hộ nuôi heo đứng ngồi không yên.
Xác heo đầy sông
Từ quốc lộ 1A dọc theo tỉnh lộ 639, con đường độc đạo đến huyện Hoài Ân, ở những quãng đường vắng, khe, suối… mùi heo chết bốc lên nồng nặc. Ông Nguyễn Việt Cường, cán bộ khuyến nông của HTXNN thị trấn Tăng Bạt Hổ, cho biết: “Sông Kim Sơn đầy xác heo. Khu vực chân cầu Phong Thạnh, cầu Giáo Ba đến cầu Tự Lực, cầu Thợ Rèn… nổi lềnh bềnh những bao tải đựng xác heo. Mùa này khô, sông không có nước, heo chết sình mùi hôi thối lan khắp nơi”.
Từ ngày 19-8 đến nay, UBND huyện Hoài Ân đã thành lập tổ kiểm tra liên ngành gồm công an, quản lý thị trường, ngành nông nghiệp, y tế và thú y kiểm tra những điểm tập trung mua bán, vận chuyển và giết mổ gia súc. Phát hiện tại cơ sở giết mổ của bà Huỳnh Thị Thiện (ở thị trấn Tăng Bạt Hổ) có 150kg thịt heo bệnh và cơ sở bà Trần Thị Thắm 1 con heo bệnh nặng 30kg.
Tại hộ ông Trần Văn Cường (ở thôn Gia Trị, xã Ân Đức) một cơ sở chuyên mổ heo. Cơ sở này có thủ đoạn giết heo rồi dùng đèn khò đốt lông để giả thịt heo rừng bán ra thị trường - tổ kiểm tra phát hiện ông Cường đang khò lông 2 con heo nái đã chết vì bệnh, mỗi con nặng 70kg...
Ông Nguyễn Thanh Phụng, Trưởng Trạm thú y huyện Hoài Ân, cho biết: “Heo thịt ở Hoài Ân chủ yếu được thương lái chở đi tiêu thụ ở Đà Nẵng và TPHCM. Việc kiểm tra lâm sàng lượng heo sống xuất khỏi địa bàn huyện mỗi ngày để cấp giấy chứng nhận kiểm dịch gặp nhiều khó khăn. Khi heo đã chất đầy xe, gặp thời tiết nắng nóng có kiểm tra nhiệt độ cũng khó chính xác… Với lượng heo từ đầu năm đến nay đã xuất gần 210.000 con và với 2 cán bộ chuyên trách làm không xuể”.
Từ tháng 7-2010 đến nay, tình trạng heo chết hàng loạt diễn ra ở huyện Tuy Phước, An Nhơn, Phù Mỹ, Hoài Nhơn, Tây Sơn… Tuy nhiên, mỗi khi chúng tôi liên hệ nắm thông tin thì nhiều cán bộ thú y đều khẳng định là “không có tình trạng heo chết hàng loạt mà chỉ chết chỉ vài con nhỏ lẻ”! Khi chúng tôi trình bày hình ảnh ghi lại cảnh heo chết thì cán bộ thú y cho rằng “đưa tin lúc này không có lợi cho nông dân vì heo sẽ rớt giá”. Người dân tại những nơi có heo chết đều “tẩy chay” thịt heo vậy mà heo bệnh vẫn được “làm ngơ” để tung ra thị trường!
HOÀNG TRỌNG
