Vừa qua, Quỹ Dân số Liên hiệp quốc (UNFPA) đã cập nhật những thông tin mới nhất về dân số Việt Nam. Theo đó, năm 2007, tỷ lệ giới tính khi sinh ở Việt Nam là 100 bé gái/112 bé trai, tỷ lệ này cao hơn năm 2006 và cao hơn mức bình thường (là 103 bé gái/107 bé trai).
Các tỉnh có tỷ lệ giới tính khi sinh chênh lệch lớn như: Điện Biên, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Thái Bình, Đắc Lắc, Ninh Thuận. Đặc biệt, nếu như năm 2006 chỉ 19 tỉnh thành có chênh lệch tỷ lệ giới tính khi sinh cao hơn mức bình thường thì đến năm 2007, con số này là 35 tỉnh thành.
Theo UNFPA, tỷ lệ giới tính khi sinh trên thế giới là 100 bé gái/105 bé trai. Sự chênh lệch quá cao trong tỷ lệ giới tính khi sinh giữa nam và nữ là hệ quả của quan niệm “trọng nam, khinh nữ”, có sự hỗ trợ của kỹ thuật siêu âm, cho phép biết trước giới tính thai nhi…
Chúng ta không khó nhận thấy những tác hại của tình trạng mất cân bằng giới tính, không chỉ đối với một đất nước. Hiện nay, Việt Nam đang chịu những ảnh hưởng gián tiếp không nhỏ về mặt xã hội do tình trạng mất cân bằng giới tính ở một số nước.
Đó là tình trạng “mua vợ”; bắt cóc phụ nữ để bán sang các nước; dụ dỗ, ép buộc, lừa gạt phụ nữ để bán sang một số nước hành nghề mại dâm… Đó là những rạn nứt về mặt quan hệ gia đình, về đạo đức do tình trạng hôn nhân với người nước ngoài có yếu tố kinh tế…
Đó là tình trạng sức khỏe xấu (cả về thể chất lẫn tinh thần) của một số phụ nữ không tìm thấy hạnh phúc với cuộc hôn nhân ở nước ngoài hoặc bị buộc bán dâm ở các nhà chứa nơi đất khách (trong đó có một bộ phận bị nhiễm HIV/AIDS).
Đó là việc tạo ra một hình ảnh không tốt về những người Việt Nam nói chung và phụ nữ Việt Nam nói riêng tại các nước này… Như vậy, Việt Nam đang chịu tác động gián tiếp từ tình trạng mất cân đối giới tính ở một số nước.
Trong tình hình chênh lệch tỷ lệ trẻ sơ sinh gái và trai hiện nay, trong mươi mười lăm năm tới, chính nước ta sẽ chịu những tác động trực tiếp mà không kém phần tai hại đối với xã hội và sẽ để lại những hậu quả lâu dài.
Về sâu xa, có sự liên quan chặt chẽ giữa tình trạng mất cân bằng giới tính và tình trạng bất bình đẳng giới. Trong xã hội, quan niệm “trọng nam, khinh nữ” là biểu hiện rõ nhất của bất bình đẳng giới, chính nó cũng tạo ra sự mất cân bằng giới tính do việc một số người đã dùng các phương pháp khoa học để chọn thai nhi nam.
Mặt khác, đến nay dù đã có nhiều tiến bộ nhưng những biện pháp bảo vệ phụ nữ vẫn chưa phát huy hiệu quả một cách tốt nhất. Nạn nhân bị xâm hại tình dục, bị bạo hành, bị ngược đãi… tuyệt đại đa số vẫn là phụ nữ. Ngay cả những chính sách được coi là ưu đãi cho phụ nữ như nghỉ thai sản, nghỉ khi con nhỏ ốm… vẫn còn nhiều hạn chế nhưng chưa được khắc phục kịp thời.
Chẳng hạn, việc cho phép phụ nữ nghỉ thai sản chỉ 4 tháng là chưa đảm bảo sức khỏe cả mẹ lẫn con… Ngoài ra, đối với một số công việc, một số ngành nghề, phụ nữ vẫn còn gặp khó khăn khi tìm việc làm hoặc không được trả lương bằng nam giới…
Vì vậy, việc hạn chế tình trạng mất cân bằng giới tính phải kết hợp với nâng cao bình đẳng giới, mà thực chất là nâng cao quyền và vai trò của phụ nữ trong xã hội. Có như vậy mới tạo được kết quả mang tính căn cơ và bền vững.
TRÚC GIANG (quận 3 TPHCM)
