Thời gian gần đây, tại quận 1 (TPHCM), nạn hàng rong chèo kéo làm phiền du khách và nạn cướp giật tài sản của du khách đã giảm hẳn. Trong khi đó, tại quận 3 và các điểm du lịch xa trung tâm TPHCM, tình hình vẫn chưa chuyển biến, thậm chí còn tăng hơn.
Thong dong ở quận 1, lộn xộn ở quận 3
Hướng dẫn viên du lịch Đào Duy Mạnh phản ánh: “Tôi vào nghề gần 6 năm nhưng chưa bao giờ thấy các điểm tham quan ở khu trung tâm TPHCM được bình an như hiện nay. Du khách dạo phố với tâm lý thoải mái, không lo bị cướp giật và bực bội vì người bán hàng rong chèo kéo. Tôi rất vui vì điều đó. Làm nghề này gặp nhiều chuyện khó xử, nhưng tôi buồn nhất là khi thấy khách gặp phải những phiền toái do người dân thiếu ý thức của mình mang lại”.
Bác Nguyễn Văn Điều, hành nghề xe ôm thường đón khách gần Dinh Thống Nhất cũng cho biết: “Dạo này không còn cảnh người bán rong trước Dinh Thống Nhất chèo kéo, ép du khách mua hàng nữa. Trước đây chứng kiến cảnh ấy tui cũng thấy ái ngại mà không biết phải làm gì. Mới đây có cậu TNXP đưa số điện thoại cho tui, nói nếu thấy tình trạng hàng rong chèo kéo du khách thì gọi theo số này để cậu ta có mặt giải quyết liền. Phải vậy du khách mới đến nước mình chứ!”.
Thật vậy, với sự cố gắng hữu hiệu của các TNXP làm nhiệm vụ hướng dẫn du khách và các lực lượng giữ gìn an ninh trật tự tại quận 1, hiện nay hầu hết các điểm du lịch ở trung tâm TPHCM như chợ Bến Thành, nhà thờ Đức Bà, Bưu điện thành phố, Dinh Thống Nhất… đã không còn cảnh hàng rong chèo kéo du khách.
Những người bán hàng rong chèo kéo du khách trước Bảo tàng Chứng tích chiến tranh.
Tuy nhiên, trong khi ở quận 1 ngăn chặn hiệu quả thì những người bán hàng rong chuyên chèo kéo du khách lại dạt về quận 3, trước Bảo tàng Chứng tích chiến tranh (đường Võ Văn Tần, phường 6, quận 3). Một bảo vệ của bảo tàng này cho biết: “Từ khi các điểm du lịch trong trung tâm TP có sự quản lý chặt chẽ, ngăn được nạn hàng rong chèo kéo du khách, thì nhiều người bán hàng rong dạt về đây, do đó số người bán hàng rong nhiều hơn gấp 3 - 4 lần, nhưng do sự việc xảy ra ở ngoài bảo tàng nên bảo vệ không can thiệp được”. Bảo tàng Chứng tích chiến tranh hiện là nơi thu hút lượng khách đến tham quan nhiều nhất tại TPHCM. Hơn 2/3 khách tham quan là người nước ngoài. Hàng ngày, từ 8 giờ sáng, những người bán hàng rong, người chạy xe ôm, taxi… đã tụ tập tại đây. Hễ thấy đoàn du khách đi ra là những người bán hàng rong và đội ngũ taxi, xe ôm vội vàng nhào tới mời chào mua hàng lưu niệm, mua nước uống, mời đi xe.
Đến Bảo tàng Chứng tích chiến tranh, PV Báo SGGP chứng kiến khi một nhóm du khách người Nhật vừa xuống xe đợi mua vé thì một người phụ nữ bán đồ lưu niệm chạy đến, vừa chào mời bằng mấy câu tiếng Anh vừa dúi mấy chiếc bóp da vào tay du khách. Các du khách từ chối mua nhưng người phụ nữ này vẫn bám theo nhì nhằng, một du khách phải miễn cưỡng mua 2 chiếc bóp da. Thấy vậy, những người bán hàng rong khác cũng ào tới chào mời. Những mặt hàng lưu niệm như áo thun in hình sao vàng, quạt nan, bóp da… được những người bán hàng rong dúi vào tay ép du khách mua với giá đắt hơn gấp 2 lần. Đó là chưa kể những món đồ lưu niệm mà du khách bị dúi vào tay ép mua thường chất lượng kém. Không chỉ đội ngũ bán hàng rong, đội ngũ tài xế taxi dù cũng tranh nhau bắt khách. Hãng taxi M.Đ. đậu xe ngay trước cổng bảo tàng và có sẵn một nhóm “cò”, vừa thấy du khách ra là chạy đến mời chào, khách lắc đầu với tài xế này thì tài xế khác (cùng hãng taxi đó) tiếp tục chèo kéo, khiến nhiều du khách rất bực dọc.
Cần nhân rộng mô hình
Được biết, Sở VH-TT-DL TPHCM đã có phương án phối hợp với UBND quận 1, Công an quận 1, công an các phường trên địa bàn quận 1 và phường 6 quận 3, đặc biệt là Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích TNXP, cùng triển khai các mặt công tác bảo vệ an toàn trật tự du lịch trên địa bàn trung tâm TP. Với quân số 248 người, lực lượng bảo vệ du khách đã thực hiện tuần tra, chốt trực tại 24 điểm và các tuyến đường trên địa bàn trung tâm TP, kịp thời phát hiện, ngăn chặn các trường hợp phạm pháp quả tang như hành hung, cướp giật, móc túi du khách, bắt giữ giao cho công an địa phương xử lý theo pháp luật. Lực lượng bảo vệ du khách cũng đã phối hợp với địa phương để ngăn chặn các trường hợp ăn xin, bán hàng rong, taxi dù, xe ôm, xích lô đeo bám, chèo kéo, gây rối làm phiền du khách.
Ông Lê Thành Khoa, Phó giám đốc Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích TNXP, chia sẻ: “Hoạt động bảo vệ du khách là mô hình đầu tiên của cả nước nên chúng tôi vừa làm vừa rút kinh nghiệm. Trong khi đó, các tệ nạn như cướp giật, trộm cắp, chèo kéo, ăn xin, đeo bám du khách… ngày càng tinh vi, gây khó khăn cho lực lượng trật tự viên thi hành nhiệm vụ. Hiện nạn chèo kéo du khách vẫn diễn ra trước Bảo tàng Chứng tích chiến tranh, do vậy lực lượng bảo vệ du khách sẽ đẩy mạnh công tác tuần tra, trực gác, ngăn chặn các đối tượng hàng rong chèo kéo quấy nhiễu hoặc lừa gạt du khách, tích cực phối hợp với Công an phường 6 quận 3 để nhận được sự hỗ trợ cũng như phản ánh các thông tin về tình trạng hàng rong tụ tập buôn bán nhất là gần khu vực này để các lực lượng chức năng có kế hoạch giải quyết”.
Một trong những khó khăn mà trật tự viên TNXP gặp phải trong quá trình bảo vệ du khách là chưa được giao những quyền hạn cụ thể, chưa chính quy nên không thể chế tài được những hành vi buôn bán, chèo kéo, gây phiền hà du khách. Đa phần các đối tượng này chỉ bị xử lý vi phạm hành chính, không đủ tính răn đe, dễ dàng tái phạm và thường liều lĩnh hơn trong những lần vi phạm sau, nên khi thi hành nhiệm vụ các trật tự viên không ít lần bị các đối tượng này chống đối, va chạm.
THU HƯỜNG - KHÁNH HƯNG
