Ngư dân Thanh Hóa, Hà Tĩnh làm lễ “mở biển”, xuất hành lấy may đầu năm

Tại Thanh Hóa, ghi nhận sáng nay (25-1) tại vùng biển xã Quảng Đại (TP Sầm Sơn), Quảng Hải, Quảng Thái, Quảng Nham (huyện Quảng Xương) biển động, sóng lớn, mặc dù vậy nhiều bè mảng, tàu thuyền vẫn vươn khơi.

Theo ngư dân xã Quảng Đại, với kinh nghiệm truyền đời của ông cha thì hôm nay mùng 4 tết “được nước”, nên cho dù gió mùa Đông Bắc đổ về, biển động, trời lạnh nhưng ngư dân vẫn phải ra khơi làm thủ tục “mở biển”. Đây là thủ tục quan trọng với người đi biển để cầu một năm thuận buồm xuôi gió, luôn gặp may mắn, cá tôm đầy khoang.

Sáng nay, ngư dân ra khơi từ 4 giờ sáng và vào lại bờ lúc 8 giờ sáng. Chuyến ra khơi đầu năm đã mang về đủ các loại “lộc biển” với cá khoai, cá bơn, cá đù, tôm… Các bè mảng về mở bán lấy may, bình quân mỗi bè mảng thu nhập từ 1 triệu đến 2 triệu đồng. Chuyến đi thuận lợi đã mang niềm vui lớn cho ngư dân.

>> Một số hình ảnh ngư dân Thanh Hóa xuất hành lấy may đầu năm:

Ngư dân Thanh Hóa bắt đầu khởi động một năm đánh bắt mới

Mặc dù biển động, sóng lớn nhưng ngư dân các xã Quảng Nham, Quảng Thái, Quảng Đại (huyện Quảng Xương, Thanh Hóa) vẫn ra khơi đầu năm mới

Ngay từ sáng sớm, các bè mảng đã được kéo ra bãi biển để vươn khơi

Luôn tay gỡ lưới

Mặc dù trời lạnh, sóng lớn nhưng chuyến ra khơi đầu năm mang "lộc biển" về đã đem lại niềm vui cho ngư dân

Làng biển nhộn nhịp ngày đầu năm

Ngư dân ngày càng đỡ mất sức nhờ "cơ giới hóa" trong việc đưa bè mảng xuống biển, lên bờ

Đưa "lộc biển" lên bờ sau chuyến "mở biển"

"Lộc biển" đầu năm

Việc mua bán "lộc biển" đầu năm được diễn ra ngay khi bè mảng vào bờ

Tại Hà Tĩnh, bắt đầu từ các ngày Mùng 1 Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 đến sau rằm được xem là ngày tốt, tùy thuộc vào quan niệm tuổi tác của từng chủ tàu, nhiều bà con ngư dân ở địa bàn xã Cẩm Nhượng, xã Cẩm Lĩnh… (huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) đã chọn làm lễ cúng thuyền, cúng xuất bến “mở biển” xuất hành lấy may mắn đầu xuân năm mới, với mong muốn cầu cho một năm sóng yên, biển lặng, mưa thuận gió hòa, tôm cá đầy khoang.

“Mở biển” đầu xuân năm mới là nghi lễ truyền thống đã được hình thành từ hàng trăm năm nay và luôn được các thế hệ bà con ngư dân ven biển ở địa bàn huyện Cẩm Xuyên (tỉnh Hà Tĩnh) duy trì, phát triển, bảo vệ, bảo tồn.

Theo quan niệm của bà con ngư dân nơi đây, vùng biển huyện Cẩm Xuyên, nếu như cá ông che chở, bảo vệ cho ngư dân trên biển thì thần canh bến thường bảo vệ an toàn cho tàu thuyền khi neo đậu... Vì vậy, đây cũng là dịp để bà con ngư dân bày tỏ tấm lòng thành kính, cảm ơn các vị thần linh đã che chở, đồng thời cầu mong cho một năm mới mưa thuận gió hòa, sóng yên, gió lặng, những chuyến đi biển được bình an, may mắn, tôm cá đầy khoang, thắng lợi, bội thu.

Các lễ vật được chuẩn bị cho nghi lễ cúng thuyền, cúng xuất bến “mở biển” đầu xuân năm mới gồm có: hương vàng, muối, cau trầu, cỗ xôi gà, mâm ngũ quả… Sau khi hoàn thành các nghi thức truyền thống, một số ngư dân có thể chọn giờ đẹp để nhổ neo cho tàu xuất hành “mở biển” lấy may mắn đầu xuân năm mới, một số ngư dân thì tiếp tục cho tàu thuyền nằm bờ chờ thời điểm thích hợp để xuất bến.

Các tàu của bà con ngư dân ở vùng biển Cửa Nhượng (huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) làm lễ “mở biển” đầu năm mới

Ngày khởi hành "mở biển" cũng tùy theo cách nghĩ, phong tục của mỗi vùng. Đối với bà con ngư dân ở vùng biển Cẩm Nhượng, Cẩm Lĩnh thường bắt đầu từ ngày mùng 1 Tết Nguyên đán trở đi đến sau rằm, tùy thuộc vào tuổi tác của chủ tàu, có thể lựa chọn bất kỳ ngày nào miễn sao thấy phù hợp sẽ nổ máy cho tàu thuyền ra khơi để đánh bắt hải sản...

Trong chuyến biển đầu tiên của năm mới, bà con ngư dân chủ yếu đánh bắt trong ngày ở khu vực gần bờ từ 1 đến 3 hải lý và không quá câu nệ sản lượng. Tuy nhiên, nếu gặp may mắn đánh bắt được mẻ tôm, cá lớn thì đó là tín hiệu tốt báo hiệu cho mùa đánh bắt mới hứa hẹn sẽ gặp sóng yên, gió lặng, trúng nhiều mẻ cá, tôm, sức khỏe và bình an.

Lễ vật cúng “mở biển” được bà con ngư dân chuẩn bị đầy đủ với hy vọng ra khơi thuận buồm xuôi gió, đánh bắt được mùa bội thu trong cả năm

Ngư dân Lê Xuân Tiến (chủ tàu cá công suất 115CV, trú tại xã Cẩm Nhượng, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) năm nay đã 60 tuổi nhưng có gần 40 năm làm nghề đi biển, là một trong số rất ít chủ tàu đánh bắt được sản lượng lớn hải sản nhiều năm nay ở vùng biển Cửa Nhượng, Hòn Bớc (huyện Cẩm Xuyên) cho biết, đầu năm mới Quý Mão 2023, ông chọn ngày mùng 2 Tết Nguyên đán để làm lễ cúng thuyền, cúng xuất bến “mở biển” xuất hành lấy may mắn đầu xuân năm mới.

“Đây là nghi lễ truyền thống đã có từ hàng trăm năm trước của ngư dân vùng biển Cẩm Nhượng, thể hiện tấm lòng thành kính của bà con ngư dân miền biển đối với đất trời đã che chở bình yên trong những chuyến ra khơi. Thông qua nghi lễ, chúng tôi cầu mong mùa vụ mới đánh bắt được thuận lợi, sóng yên, biển lặng và trúng nhiều mẻ cá, tôm lớn mang về thu nhập cho gia đình và các lao động trên tàu" - ngư dân Lê Xuân Tiến cho biết.

Ông Tiến cũng cho biết thêm: "Lễ vật được chuẩn bị cúng lễ chủ yếu gồm: hương vàng, gạo, muối, cau trầu, cỗ xôi gà, mâm ngũ quả…. Thời gian cúng lễ thường kéo dài khoảng 20 đến 40 phút. Sau lễ cúng, cũng có tàu thuyền sẽ nhổ neo đi chuyến biển đầu năm ngay lập tức, nhưng cũng có tàu thuyền vẫn tiếp tục ở lại bến chờ thời điểm thích hợp để ra biển. Ngày làm lễ cúng “mở biển” là tùy thuộc vào việc có phù hợp với tuổi tác, ngày, tháng, năm sinh của từng chủ tàu chứ không quy định bó buộc vào ngày, giờ cụ thể nào".

Bà con ngư dân ở xã Cẩm Nhượng (Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh) làm lễ cúng "mở biển" trên tàu

Ông Nguyễn Văn Hùng, Chủ tịch UBND xã Cẩm Nhượng, cho biết, hiện nay toàn xã Cẩm Nhượng có khoảng 250 tàu thuyền các loại, với gần 1.000 lao động trên biển. Sản lượng khai thác hải sản trên biển hàng năm của địa phương đạt khoảng 1.700 tấn, thu về giá trị kinh tế khoảng 90 tỷ đồng.

Từ ngày mùng 1 Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 đã có một số tàu thuyền của bà con ngư dân địa phương ra lạch cửa biển để làm các lễ cúng "mở biển" xuất bến khởi hành ra khơi đánh bắt hải sản năm mới, chủ yếu bằng nghề câu khơi, nhiều tàu còn lại do thời tiết lạnh, biển động mạnh nên lùi lại chờ thời điểm thích hợp mới xuất bến ra khơi trở lại vào các ngày từ Mùng 4 Tết nguyên đán đến sau rằm...

Sau khi hoàn thành các nghi thức “mở biển”, một số bà con ngư dân nhổ neo cho tàu xuất bến khởi hành chuyến biển đầu năm mới

“Lễ cúng "mở biển" xuất bến khởi hành đầu năm mới đã trở thành truyền thống văn hóa, ăn sâu vào tiềm thức của bà con ngư dân địa phương từ hàng trăm năm nay. Từ đầu năm mới, ngay sau khi làm lễ cúng xuất bến khởi hành, nếu sóng yên, biển lặng thì một số tàu thuyền sẽ đi biển đánh bắt hải sản luôn, nếu sóng và gió biển động mạnh thì họ sẽ tiếp tục quay trở lại nằm bờ chờ thời tiết thích hợp sẽ ra biển, thậm chí có tàu thuyền còn sau rằm mới xuất bến…”, Chủ tịch UBND xã Cẩm Nhượng chia sẻ.

>> Một số hình ảnh bà con ngư dân Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) làm lễ "mở biển" đầu xuân năm mới Quý Mão 2023 ở cửa biển Cửa Nhượng:

Nghi thức cúng thuyền, cúng xuất bến đầu năm mới

Nghi thức cúng trên thuyền đầu năm mới của bà con ngư dân

Sau khi hoàn thành nghi thức “mở biển”, ngư dân nhổ neo xuất hành lấy may đầu năm

Làm nghi lễ xong, một số tàu thuyền xuất bến ra khơi đánh bắt chuyến biển đầu năm, một số tàu thuyền tiếp tục neo đậu chờ thời điểm thích hợp mới ra khơi