
Ở Sài Gòn, bạn có thể mặc quần short, dép lê tự nhiên bước vào khách sạn 5 sao nhưng ở Hà Nội, ngay cả các bác xe ôm cũng mặc đồ vest lịch sự đứng chờ đón khách. Nếu hai cô gái đi chợ và cùng thích một món đồ, cô gái Hà Nội sẽ vui vẻ nói: “Tớ với ấy cùng mua nó nhé?” nhưng cô gái Sài Gòn lắc đầu: “Không, bạn đã mua rồi nên tôi chọn thứ khác”.
Ở Hà Nội, bạn được coi là giàu có khi bạn có nhiều tiền nhưng người Sài Gòn chỉ đánh giá bạn giàu có khi bạn tiêu xài nhiều. Xu hướng tiêu dùng của người Sài Gòn và người Hà Nội có gì giống và khác nhau?
Người Sài Gòn – thích thì mua

Người ta có thể thấy rõ mức độ tiêu xài của người Sài Gòn bằng cách đơn giản nhất là đếm số lượng các siêu thị, trung tâm thương mại đang và sắp hiện diện ở TP này.
TPHCM hiện đứng đầu cả nước về mật độ siêu thị và các trung tâm mua sắm xuất hiện dày đặc từ mặt hàng thời trang đến kim khí điện-máy. Riêng số lượng các shop, cửa hàng thì đếm không xuể.
Có thể nói không ngoa rằng đi một vòng Sài Gòn, người ta có thể mua được “thượng vàng, hạ cám”. Sài Gòn là vùng đất hội tụ người tứ xứ nên có những tầng lớp người tiêu dùng khác nhau. Riêng dòng nhãn hiệu cao cấp thì các trung tâm mua sắm sang trọng như Diamond Plaza, Zen Plaza, Parkson… là điểm đến của người thu nhập cao.
Tại những nơi này, số khách hàng chi khoảng 100 triệu đồng mua sắm hàng năm chiếm không nhỏ. Chị Hương (chủ cơ sở thẩm mỹ viện trên đường Nguyễn Cư Trinh, quận 1) có thẻ khách hàng VIP ở Zen Plaza, đã móc hầu bao đến 120 triệu đồng mua quần áo chỉ trong hơn một năm.
Đời sống cao, thu nhập khá nên người Sài Gòn khá mạnh tay trong việc mua sắm. Có điều rất đặc biệt là cái gì mới nhất, lạ nhất thường có mặt tại Sài Gòn đầu tiên. Chị Thanh Tuyền-quản lý nhãn hiệu thời trang KYL, cho biết: “Người tiêu dùng Sài Gòn có thói quen thay đổi theo xu thế, dễ chấp nhận cái mới chứ không gắn bó lâu dài với một nhãn hiệu hoặc dòng sản phẩm cố định. Cửa hàng chúng tôi chuyên bán hàng hiệu thời trang từ quần áo đến giày dép và túi xách, giá trung bình một sản phẩm không dưới 1 triệu đồng. Người Sài Gòn có “gu” mua nhiều món và giá trị mỗi món hàng ở mức trung bình nhưng họ lại mua nhiều lần vì họ thích sự mới mẻ”.
Đồng ý với quan điểm này, anh Hùng-Giám đốc Công ty Trang sức Cửu Long có chi nhánh tại Hà Nội, tiết lộ rằng một số món trang sức tại công ty anh có giá bán 200.000 USD nhưng người mua lại là người Hà Nội. Anh Hùng đưa ra sự so sánh: “Khách hàng Sài Gòn mua nhiều nhưng giá trị món hàng thấp, họ dễ tính mà lại khó vì họ đòi hỏi món hàng đó phải hoàn hảo. Còn khách hàng Hà Nội mua ít nhưng giá trị món hàng cao, họ khó tính mà lại dễ vì mức cảm thụ về hàng hiệu của họ chưa bằng người Sài Gòn. Song, so với người Hà Nội, người Sài Gòn rộng rãi trong chi tiêu mua sắm nên tần suất mua sắm của họ cao hơn”.
Nhiều doanh nghiệp nhận xét chung rằng: Người tiêu dùng TPHCM cực kỳ nhạy cảm và rất thích các chương trình khuyến mãi. Nhiều siêu thị điện máy trong năm nay đã lần lượt áp dụng chiến dịch giảm giá sản phẩm đến 50% và thấp hơn nữa, thực sự tạo nên cơn sốt khiến người dân ùn ùn đi mua hàng rẻ, chất lượng cao.
Đối với giới trẻ ở Sài Gòn, đi shopping là một thú vui. Trung bình 1-2 tuần, họ lại đi dạo tìm kiếm mặt hàng và mua. Với họ, thích thì mua, ít nghĩ đến vấn đề đắt, rẻ.
Theo các nhà nghiên cứu thị trường, giới trẻ Việt Nam có khả năng tạo nên làn sóng tiêu dùng hiện đại, những nhóm hàng hóa chịu ảnh hưởng mạnh nhất từ “làn sóng trẻ” này là thời trang và phụ kiện, hóa mỹ phẩm, hàng công nghệ, văn hóa phẩm và thực phẩm chế biến sẵn cho đến các loại hình dịch vụ.
Chính khuynh hướng tiêu dùng của giới trẻ ảnh hưởng trực tiếp tới các nhóm tiêu dùng khác, trong đó, giới trẻ Sài Gòn chiếm lượng khách hàng tiêu thụ lớn nhất. Có điểm khác biệt trong thói quen mua sắm của những người dưới 35 tuổi là mua những loại hàng giá không quá đắt, mỗi lần mua không nhiều, chỉ vài món nhưng lại mua thường xuyên, nên nếu tính theo tổng số tiền chi thì người tiêu dùng trẻ mới là khách “sộp”.
Người Hà thành – “sộp” nhưng khó tính!
Nếu cách đây vài năm, khái niệm thời trang cao cấp hay hàng hiệu còn khá xa lạ với dân Hà thành bởi các nhãn hiệu thời trang nổi tiếng xuất hiện chưa nhiều tại Hà Nội thì nay cùng với sự phát triển của nền kinh tế, nguồn vốn, dự án đầu tư nước ngoài ồ ạt chảy vào Hà Nội, dòng hàng cao cấp xuất hiện song song với sự hình thành tầng lớp doanh nhân mới và một số lượng lớn công nhân viên chức làm việc cho các liên doanh hay doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài có cơ hội đi công tác trong - ngoài nước thường xuyên.
Việc biết đến và sử dụng thời trang cao cấp (đồng hồ, kính mắt, quần áo, giày dép, bút, điện thoại...) như hiện nay trở thành nhu cầu tất yếu, đồng thời còn là cơ sở khẳng định đẳng cấp, sự bình đẳng trong giới làm ăn Hà thành.
Vốn dĩ được coi là thị trường thời trang khó tính nhưng khi các nhãn hiệu lớn hướng sự chú ý, tiếp cận đến thị trường giàu tiềm năng này thì việc khai thác nó một cách hiệu quả không phải là điều quá khó ở thị trường Hà Nội - một thị trường mà tâm lý tiêu dùng khác với TPHCM.
Người tiêu dùng miền Bắc khi đã làm quen với thương hiệu nào thường có xu hướng sử dụng thương hiệu đó lâu dài, ít muốn thay đổi hay sử dụng sản phẩm của nhiều hãng cùng một lúc. Điều đó đồng nghĩa với việc các công ty thời trang lớn trên thế giới của Ý, Pháp hay Mỹ sẽ sở hữu một lượng khách hàng quen thuộc và trung thành với các sản phẩm của mình tại thị trường này.
Mặt khác, tuy “khó tính” nhưng một khi đã chấp nhận cái mới thì nhu cầu thị trường Hà Nội nóng lên nhanh chóng theo tâm lý chạy đua, không muốn bị coi là “chậm chân”. Vì thế, không có gì đáng ngạc nhiên khi các thương hiệu lớn như Lanvin, Bvlgari, Gucci, Louis Vuitton, Rado, Bonia... sau khi mở đường “vào Nam” đã mở rộng hệ thống chi nhánh đại diện tại Hà Nội.
Lấy một vài ví dụ để thấy thị trường hàng hiệu từ Nam đổ ra Bắc nhiều như thế nào. Hãng Pierre Cardin ngoài trụ sở đặt tại 72B, Đinh Tiên Hoàng, Q1, TP Hồ Chí Minh, đã nhanh chóng mở đại diện tại hai trung tâm thương mại lớn nhất Hà Nội: Vincom Tower (191 Bà Triệu, Q.Hai Bà Trưng); Tràng Tiền Plaza (24b Hai Bà Trưng, Q.Hoàn Kiếm) và hàng chục cửa hàng phân phối sản phẩm khác.
Hay Parfumerie đã xuất hiện tại Vincom City Tower, Pacific Place- 83B, Lý Thường Kiệt, Q. Hoàn Kiếm; 23 Tràng Thi, Q. Hoàn Kiếm và Parkson Plaza (đường Lê Hồng Phong, Q. Ngô Quyền, Hải Phòng). Cách tiếp cận và mở rộng thị trường một cách chuyên nghiệp của các thương hiệu thời trang cao cấp cũng làm cho nhu cầu tiêu thụ hàng hiệu Hà Nội sôi động lên.
Giới trẻ “sành điệu” Hà Nội- những người chưa làm ra tiền nhưng vẫn sính dùng hàng hiệu, có thể chi “thả tay” để sở hữu các sản phẩm thời trang thương hiệu nổi tiếng khi mới ra đời có giá không rẻ chút nào: đồng hồ Rado loại mặt saphia khối, dây da cá đuối, đính 40 viên kim cương 2 bên, 4 viên trong mặt, nhập nguyên chiếc từ Thụy Sĩ giá 89.699.000 đồng; kính của Cartier khoảng 4.000.000 - 8.000.000 đồng hay thắt lưng Wielii giá từ 1.950.000 - 4.800.000 đồng.
Tại hội thảo “Tiếp thị Việt Nam 2007 - thách thức và cơ hội” do Vietnam Marcom và Markplus Việt Nam tổ chức mới đây tại TPHCM, Công ty Mindshare Việt Nam đưa ra con số 68% thanh niên cho biết nhãn hiệu là điều họ quan tâm nhất khi mua hàng, khoảng 73% thanh niên sẵn sàng trả giá cao để mua sản phẩm có chất lượng. |
Một đôi giày nữ Bonia (Ý) nhập khẩu từ Malaysia giá khoảng 2.800.000 đồng, sau 3 tháng đã đề mốt, hãng sẽ mở đợt khuyến mãi giảm 30% - 40% giá. Chính bởi tâm lý tiêu dùng đó mà hàng hiệu “chảy” ra Hà Nội ngày càng nhiều và sẽ còn tiếp tục phát triển.
Một yếu tố nữa ảnh hưởng đến thị trường thời trang cao cấp Hà Nội là thời tiết. Những bộ sưu tập nước hoa, quần áo, giầy dép của các hãng danh tiếng trên thế giới như Versace, Valentino Rudy dành riêng cho mùa xuân, đông, thu - đông có thể phù hợp với thời tiết miền Bắc nhưng khó có thể tiêu thụ trong thời tiết nóng nực quanh năm của Sài Gòn. Tính đa dạng của thời tiết cũng khiến Hà Nội được đánh giá là thị trường giàu tiềm năng, dễ khai thác so với các thị trường khác trong Nam.
Xu hướng tiêu dùng ở hai đầu sôi động nhất nước phần nào cho thấy sự giao lưu hội nhập của Việt Nam vào nền kinh tế thế giới ngày càng mạnh mẽ, nó cũng khẳng định sự phát triển vượt trội của nền kinh tế đang phát triển hết sức năng động của Việt Nam.
CHÂU LOAN – NGUYỄN NHUNG