Từ khi thành lập (1956 - 1960) với tên gọi là Trường Quốc gia Âm nhạc và Kịch nghệ Sài Gòn, trong đó đào tạo 3 chuyên ngành tiêu biểu: Quốc nhạc (gồm các loại nhạc cụ dân tộc Việt Nam), Âm nhạc phương Tây (gồm các lại nhạc cụ và các môn lý thuyết âm nhạc phương Tây) và Sân khấu (kịch - cải lương - hát bội…).
Đến năm 1975, trường đổi tên thành Trường Quốc gia Âm nhạc TPHCM, sau đó là Nhạc viện TPHCM (1981). Đến nay, Nhạc viện TPHCM là một trong 3 cơ sở đào tạo âm nhạc lớn mang tính chuyên nghiệp của Việt Nam với gần 100 chuyên ngành trong 8 khoa: Sáng tác - Chỉ huy và Âm nhạc học, Âm nhạc dân tộc, Piano, Dây, Kèn - Gõ, Thanh nhạc, Nhạc nhẹ và Âm nhạc công nghệ, Khoa tại chức, Trung tâm biểu diễn, Phân hiệu văn hóa... gồm các hệ chính quy bậc trung học, chuyên tu, đại học, sau đại học.
Với những thành tích đạt được trong đào tạo qua hàng trăm giải thưởng về biểu diễn, sáng tác, lý luận… tại các cuộc thi trong và ngoài nước của giảng viên, sinh viên - học sinh… Nhạc viện TPHCM đã được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng nhất, nhì, ba; Huân chương Độc lập hạng ba.
Nhiều giảng viên được phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú, Nghệ sĩ nhân dân, Nghệ sĩ ưu tú, qua đó càng khẳng định uy tín về chất lượng đào tạo nghệ thuật âm nhạc trên cả nước cũng như khu vực và thế giới. Vừa qua, Nhạc viện TPHCM được đề xuất tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng nhì và nhiều phần thưởng cao quý khác.
Năm 2011, kỷ niệm “Nhạc viện TPHCM - 55 năm Xây dựng, trưởng thành, hội nhập và phát triển (1956-2011)” đánh dấu một bước ngoặt mới trong giai đoạn hội nhập.
Trong khuôn khổ lễ kỷ niệm, chương trình hòa nhạc hoành tráng sẽ được tổ chức vào lúc 20 giờ ngày 30-9-2011 với sự tham gia của nhiều thế hệ nhạc sĩ - nghệ sĩ của nhạc viện qua các tiết mục đặc sắc được chọn lọc từ các khoa. Chương trình có sự tham gia của Hợp xướng và Dàn nhạc giao hưởng của nhạc viện dưới sự chỉ huy của các nhạc trưởng Jan Stulen (Hà Lan), GS-TS-NSND Ngô Thành, NSƯT Trần Vương Thạch, NSƯT Hoàng Điệp…
Đặc biệt, các dự án liên quan được thực hiện như “Festival quốc tế Piano” lần thứ nhất từ ngày 18 đến 23-10-2011, “Gala Guitare quốc tế” lần thứ nhất từ ngày 16 đến 17-12-2011 và nhiều chương trình biểu diễn của các khoa chuyên ngành thuộc Nhạc viện TPHCM từ nay đến cuối năm 2011.
ĐAN VI