Nhiều vướng mắc trong việc di dời, tháo dỡ chung cư cũ

Khó tìm nhà đầu tư 

Trong số 15 chung cư cấp D xây dựng trước năm 1975, Sở Xây dựng TPHCM chia thành 2 mức độ là nguy hiểm và hư hỏng nặng, trong đó có 8 chung cư cần tháo dỡ khẩn cấp. Các chung cư này tập trung ở nội thành. Để đẩy nhanh tiến độ tháo dỡ chung cư cũ và xây dựng mới, UBND TPHCM đã ban hành Quyết định 1017/2017 ủy quyền, phân công cho cấp quận thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn liên quan đến thủ tục đầu tư, cải tạo, sửa chữa chung cư cũ, xây dựng chung cư mới.

Theo đó, UBND các quận huyện có chung cư hư hỏng phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Kế hoạch và Đầu tư đề xuất lập phương án sử dụng đất sau di dời theo hướng xã hội hóa. Đây là phương án hợp lý vì vừa tạo được chỗ ở mới tốt hơn cho người dân vừa có quỹ đất phát triển sản xuất, kinh doanh theo quy hoạch.

Sau khi khảo sát đánh giá, UBND các quận khẩn trương lập phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng theo quy hoạch nhà nước, đồng thời đảm bảo phương án tái định cư để các hộ dân lựa chọn. Người dân cũng có thể nhận tiền đền bù để tự tìm nơi định cư mới. Theo đó, UBND các quận có chung cư hư hỏng cấp D phải khẩn trương có phương án di dời ngay các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức tại chung cư để đảm bảo an toàn, tính mạng và tài sản của người dân.

Tuy nhiên, hiện mới chỉ có 3 chung cư hoàn thành di dời hoàn toàn, đó là chung cư 128 Hai Bà Trưng, chung cư 23 Lý Tự Trọng (cùng quận 1) và chung cư 6 Bis Nguyễn Tất Thành (quận 4), còn lại vẫn đang được thực hiện. Tại buổi tiếp xúc đối thoại với người dân sinh sống tại chung cư 155-157 Bùi Viện, phường Phạm Ngũ Lão, quận 1, trong tháng 4 vừa qua, lãnh đạo UBND quận 1 cho biết, tất cả cư dân di dời được lựa chọn nơi ở mới nằm trong danh sách quỹ nhà tái định cư. Lãnh đạo UBND quận 1 cam kết sẽ mời chủ đầu tư tham gia cải tạo không vì mục đích thương mại, rồi bố trí lại để 100% cư dân trở về sinh sống trong căn hộ mới… Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có nhà đầu tư nào quan tâm đến việc cải tạo dự án này.

Không chỉ chung cư trên mà báo cáo mới đây của UBND quận 1 cho biết, hiện có 33 chung cư cũ trên địa bàn quận và mặc dù đã kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư xây dựng mới, nhưng đến nay vẫn chưa có nhà đầu tư nào nộp hồ sơ. 

Kiến nghị tháo gỡ

Một trong 7 chương trình đột phá mà TPHCM đặt ra tại Đại hội Đảng bộ TPHCM nhiệm kỳ 2016-2020 là sẽ hoàn thành 50% việc sửa chữa chung cư cũ có từ trước năm 1975. Tuy nhiên, đến nay TP mới hoàn thành sửa chữa được 132/474 chung cư. 

Chỉ tính riêng trên địa bàn quận 1 có 86 chung cư cũ được xây dựng trước 1975. Trên cơ sở kết quả kiểm định chất lượng của Công ty CP Kiểm định Sài Gòn (SCQC), có 68 chung cư loại B, 14 chung cư loại C, 3 chung cư loại D và chung cư Cô Giang đang thực hiện triển khai dự án. Theo UBND quận 1 về việc cải tạo các chung cư loại B, C hiện Công ty TNHH MTV Dịch vụ công ích quận 1 đã thi công hoàn thành và đưa vào sử dụng chung cư 127E Tôn Thất Đạm. Đang sửa chữa chung cư 145 Nguyễn Trãi.

Đối với các chung cư còn lại như chung cư 22 Lý Tự Trọng (khu B), chung cư 158 Pasteur, chung cư 90 Tôn Thất Đạm, chung cư 37-39 Lưu Văn Lang hiện quận 1 đang thực hiện các hồ sơ báo cáo kinh tế - kỹ thuật đầu tư xây dựng công trình để chuẩn bị sửa chữa, cải tạo. 

Riêng với 3 chung cư cũ loại D (nguy hiểm, cần di dời khẩn cấp) là chung cư 128 Hai Bà Trưng, chung cư 23 Lý Tự Trọng và chung cư 155-157 Bùi Viện, mặc dù UBND quận 1 đưa ra mục tiêu năm 2019 thực hiện phá dỡ và xây dựng mới nhưng hiện gặp nhiều vướng mắc. Cụ thể, chung cư 128 Hai Bà Trưng và 23 Lý Tự Trọng mặc dù đã di dời dân và UBND quận cũng đã có công văn chấp thuận Công ty CP Phát triển nhà Châu Á - Thái Bình Dương làm chủ đầu tư xây dựng mới chung cư 128 Hai Bà Trưng và Công ty CP Địa ốc Downtown làm chủ đầu tư xây dựng mới chung cư 23 Lý Tự Trọng; tuy nhiên, do quận 1 chưa xác định được nghĩa vụ tài chính đối với diện tích nhà sở hữu nhà nước để yêu cầu chủ đầu tư thực hiện nên phải chờ hướng dẫn của Sở Xây dựng.

Riêng chung cư 155-157 Bùi Viện, phường Phạm Ngũ Lão, hiện quận 1 mới hoàn thành di dời dân ở 55/100 căn (số căn còn lại đang tiếp tục thực hiện). Trong tháng 5-2018, quận 1 đã nhận được đề nghị của Công ty CP Tập đoàn đầu tư địa ốc Nova về việc đầu tư xây dựng mới chung cư này, nhưng đã quá thời hạn 12 tháng kể từ ngày công bố công khai kế hoạch nên UBND quận 1 đã có công văn báo cáo UBND TPHCM xem xét, có ý kiến chỉ đạo đối với việc chấp thuận cho UBND quận 1 tiếp nhận hồ sơ của công ty này chuyển đến ban quản trị chung cư, làm cơ sở tổ chức hội nghị nhà chung cư để chọn chủ đầu tư hay tiếp tục thực hiện công tác đấu thầu để nhà đầu tư làm theo hướng dẫn của Sở Xây dựng, nhưng đến nay vẫn chưa nhận được chỉ đạo của UBND TPHCM. 

Theo lãnh đạo UBND quận 1, nếu kéo dài thời gian chờ kết quả đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư phá dỡ sẽ không đảm bảo an toàn vì chung cư này có kết quả kiểm định hư hỏng nặng. Quận 1 cũng cho biết, Công ty CP Tập đoàn đầu tư địa ốc Nova cũng đề xuất điều chỉnh chỉ tiêu quy hoạch để đảm bảo đầu tư thực hiện dự án. Với các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc đang kêu gọi đầu tư, chỉ có thể bố trí tái định cư tại chỗ cho khoảng 50 căn hộ, trong khi chung cư có đến 100 hộ dân.