Chưa bao giờ khán giả xem truyền hình có nhiều lựa chọn như bây giờ. Ở TPHCM, có trên 70 kênh truyền hình, bao gồm các kênh của đài trong nước và kênh nước ngoài có phụ đề hay thuyết minh tiếng Việt. Hà Nội ít hơn, khoảng trên 50 kênh.
Các “đại gia” truyền thông vào cuộc
Á hậu Ngọc Oanh làm đại diện hình ảnh cho kênh VCTV12 - Style TV.
Ngoài những kênh mua bản quyền của nước ngoài, thời gian gần đây, các kênh truyền hình của các đài truyền hình trong nước liên tục xuất hiện.
Tháng 9-2008, kênh VTC9 Let’s Viet ra đời với sự phối hợp giữa Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC và Công ty cổ phần Truyền thông đa phương tiện Lat Sa Ta, phủ sóng toàn quốc với thời lượng 24/24 giờ.
Trước đó, kênh Astro Cảm xúc – “sản phẩm” hợp tác giữa Đài truyền hình TPHCM và kênh truyền hình Astro Malaysia. Đây là kênh chuyên phát sóng phim truyền hình nhiều tập và phim nhựa trong suốt 24 giờ, trong đó phim nước ngoài đều được biên tập và lồng tiếng Việt.
Đài truyền hình Việt Nam phối hợp với Công ty cổ phần Truyền hình cáp STV vừa ra mắt kênh truyền hình VCTV12 - Style TV về phong cách sống và phong cách tiêu dùng, phát trên hệ thống truyền hình cáp và DTH của VTV hàng ngày từ 6 giờ đến 24 giờ.
Còn kênh truyền hình trực tuyến chuyên về chứng khoán InfoTV phát trên Truyền hình Cáp Việt Nam với sự tham gia của Tập đoàn Đại Dương.
Không khó nhận ra, đứng sau các kênh truyền hình nói trên thường là các “đại gia” truyền thông. Họ “thầu” cả kênh truyền hình và chịu trách nhiệm sản xuất toàn bộ chương trình. Các đài truyền hình kiểm duyệt nội dung. Các công ty truyền thông trả một khoản tiền cho đài theo hợp đồng giữa các bên.
Vì nhiều kênh nên đang diễn ra cuộc cạnh tranh giành giật khán giả và quảng cáo giữa các đài truyền hình, các kênh với nhau và giữa truyền hình với các hình thức dịch vụ khác kèm theo hình ảnh. Chẳng hạn, internet băng thông là dịch vụ gia tăng ăn theo Pay TV. Một số dịch vụ gia tăng khác cũng được các nhà cung cấp nhanh chóng chuẩn bị triển khai: truyền hình theo yêu cầu, điện thoại Voip, Ip TV, mobile TV…
Mất cân đối giữa lượng và chất
Các kênh truyền hình đang đứng trước bài toán nâng cao chất lượng và làm phong phú hơn nữa chương trình nhằm cạnh tranh khán giả và thu hút quảng cáo. Vì vậy, kết cấu nội dung hầu hết các kênh nghiêng về các chương trình quảng bá, giới thiệu sản phẩm và mua bán hàng hóa.
Còn thiếu những chương trình có chiều sâu văn hóa, có tầm ảnh hưởng xã hội lớn và vươn lên trở thành những “thương hiệu” được người xem chờ đợi. “Cuộc đua” giữa các kênh truyền hình đã bộc lộ những điểm yếu khi các kênh ra sức phủ sóng nhưng “lực bất tòng tâm”.
Đội ngũ làm công tác biên tập nội dung và sản xuất chương trình vừa thiếu, vừa chưa nhiều kinh nghiệm. Vì không có sự chuẩn bị kỹ càng, nhất là về đào tạo nguồn lực cho truyền hình nên đã diễn ra cuộc giành giật nhân sự giữa các đài, các kênh với nhau.
Có những BTV vừa trẻ tuổi đời, tuổi nghề và chỉ là nhân viên bình thường ở đài này bỗng chốc được cất nhắc lên những vị trí quản lý cao ở đài khác và lương còn hậu hĩnh hơn nhiều lần vị trí cũ. Hay có đài truyền hình tuyển dụng ồ ạt và trả mức lương cao ngút rồi bỗng dưng thay đổi chế độ lương.
Có kênh với tham vọng sản xuất chương trình “thuần Việt” nhưng nội dung còn quá mỏng, phần nhiều là bản tin cóp nhặt từ các báo; hàng loạt người nổi tiếng được mời dẫn chương trình nhưng lại thiếu kỹ năng của BTV truyền hình, thậm chí đọc bản tin còn bị vấp lời; kết cấu chương trình cũng nhàm chán, đơn điệu… Khán giả có nhiều lựa chọn nhưng nhiều lúc bấm remote… mỏi cả tay cũng khó chọn được kênh hay chương trình yêu thích.
Việc nở rộ các kênh truyền hình với sự đua chen của nhiều “đối thủ” được hy vọng sẽ đem đến sự thay đổi về “chất” trong tương lai. Trong cuộc đua này, dĩ nhiên những đơn vị không thu hút được khán giả bằng chất lượng và nội dung chương trình sẽ bị đào thải.
Tuy nhiên, sự phát triển của thị trường truyền hình sẽ còn diễn ra những biến chuyển phức tạp đòi hỏi các cơ quan quản lý thông tin sớm đưa ra những biện pháp quản lý chặt chẽ hơn nữa.
Cũng cần có kế hoạch hay chiến lược “dài hơi” để quy hoạch và phát triển mạng lưới truyền hình một cách hợp lý, hiệu quả. Các đài hợp tác với các đơn vị tư nhân theo phương thức xã hội hóa phải có tiêu chí rõ ràng để sản xuất những chương trình có chất lượng.
VÕ THÂM
