Nỗi lo nhân lực an toàn thông tin

Đối với nhiệm vụ đào tạo kỹ sư, cử nhân ATTT trong nước, đến hết năm 2017, cả 8 cơ sở đào tạo trọng điểm đã thực hiện tuyển sinh đào tạo hệ chính quy thạc sĩ, kỹ sư, cử nhân ATTT. Trong đó riêng ĐH Bách khoa Đà Nẵng tuyển sinh từ sinh viên năm thứ 4 CNTT sang học chuyên ngành an toàn mạng. Cùng với các cơ sở đào tạo trọng điểm, một số cơ sở đào tạo khác như ĐH FPT, ĐH CNTT-TT, ĐH Thái Nguyên, ĐH Duy Tân, ĐH Công nghệ TPHCM, ĐH Công nghiệp thực phẩm cũng đã tuyển sinh đào tạo kỹ sư, cử nhân ATTT. ĐH Việt Pháp (USTH) đang trong quá trình hoàn thiện thủ tục mở mã ngành để bắt đầu tuyển sinh từ 2018. 

Theo thống kê của Đề án 99, giai đoạn 2014 - 2017, đã có 953 kỹ sư, cử nhân, thạc sĩ về ATTT tốt nghiệp (đạt 47,6% mục tiêu đặt ra đến năm 2020). Ông Nguyễn Huy Dũng, Phó Cục trưởng Cục ATTT (Bộ TT-TT), nhận định: “Đối với nhiệm vụ này, dự kiến đến năm 2020, việc hoàn thành mục tiêu đặt ra về số lượng là khả thi. Tuy nhiên, chất lượng đầu ra là yếu tố quan trọng cần quan tâm”. 

Một trong những khó khăn lớn nhất trong quá trình triển khai Đề án 99 là nguồn lực tài chính. Cụ thể, trong giai đoạn 2014 - 2017, tổng kinh phí được cấp mới chỉ chiếm khoảng 20% - 25% tổng mức kinh phí dự kiến. Trong 3 năm còn lại rất khó bố trí đủ kinh phí. Từ góc độ của doanh nghiệp đã đồng hành cùng Ban Điều hành Đề án 99 từ những ngày đầu, Phó Chủ tịch Bkav Ngô Tuấn Anh đánh giá, Đề án 99 là một đề án có kết quả đạt được thể hiện rất rõ, hiệu quả tốt trong mảng ATTT. Tuy nhiên, hiện nay nhu cầu đào tạo nhân lực ATTT trong xã hội vẫn rất lớn, không chỉ riêng của cơ quan nhà nước mà cả những ngành, lĩnh vực có các hệ thống thông tin lớn như ngân hàng, tài chính, hàng không… Vì thế, theo ông Ngô Tuấn Anh, Đề án 99 cần bổ sung đối tượng đào tạo. Cùng với đó, tìm cách xã hội hóa ATTT, giúp đào tạo ATTT hiệu quả và cần quan tâm đào tạo ATTT theo nhu cầu thực tế.

Mới đây, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã giao Bộ TT-TT chủ trì, phối hợp với Bộ GD-ĐT nghiên cứu, đề xuất, trình Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh mục tiêu của Đề án 99 về số lượt cán bộ chuyên trách ATTT đi đào tạo ngắn hạn ở nước ngoài để phù hợp với tình hình hiện nay. Phó Thủ tướng cũng giao Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ TT-TT rà soát, báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tình hình bố trí dự toán ngân sách nhà nước được giao hàng năm để thực hiện các nhiệm vụ của Đề án 99, gồm các nhiệm vụ đào tạo và phát triển nguồn nhân lực ATTT, được triển khai theo hình thức lồng ghép với các chương trình, đề án, dự án đào tạo khác. Bộ KH-CN chủ trì, phối hợp với Bộ TT-TT tiếp tục triển khai lồng ghép các hoạt động đào tạo, tập huấn, nâng cao trình độ, phát triển nguồn nhân lực. Xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình nghiên cứu về ATTT, xây dựng các nhóm nghiên cứu mạnh về ATTT trong các nhiệm vụ KH-CN. Bộ TT-TT chủ trì, phối hợp với Hiệp hội an toàn thông tin Việt Nam nghiên cứu, đề xuất cơ chế huy động nguồn lực xã hội hóa từ các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực an toàn thông tin để triển khai các nhiệm vụ đào tạo, phát triển nguồn nhân lực ATTT tại Việt Nam… 

Đúng như các chuyên gia đã khẳng định, việc phát triển đội ngũ nhân lực ATTT cả về số lượng lẫn chất lượng được xem là nhiệm vụ quan trọng số một hiện nay đối với Việt Nam. Nhân lực cần liên tục được thực hành, cọ xát thực tiễn mới có thể đáp ứng trước những thay đổi về công nghệ và những nguy cơ, rủi ro mất ATTT không ngừng phát sinh. Nếu không có nguồn nhân lực đủ và đạt yêu cầu thì mối nguy về mất ATTT đến từ CMCN 4.0 với chính phủ số, kinh tế số, xã hội số… đáng lo hơn rất nhiều.