Hỏi: Kính nhờ quý báo giải thích tại sao năm 2006 là năm Phật lịch thứ 2050?
Nguyễn Văn Cương (P5, Q8, TPHCM)
NGHÊ DŨ LAN: Chúng tôi e rằng bạn đã viết nhầm 2550 thành 2050. Xin đáp như sau:
Từ 25-5 đến 8-6-1950, Đại hội Phật giáo Thế giới (ĐHPGTG) lần I tại thủ đô Colombo của Tích Lan (Ceylon, từ 1972 gọi là Sri Lanka) gồm 26 nước Á, Âu (có cả Hoa Kỳ). VN cử 2 vị: Thượng tọa Tố Liên (chùa Quán Sứ, Hà Nội) và phiên dịch là ông Phạm Chữ (công chức ngoại giao). Đại hội ấn định: lấy năm Phật nhập niết bàn (NB) làm năm 1 Phật lịch (PL).
Đa số thống nhất Phật nhập NB lúc 80 tuổi, nhưng có nhiều dị bản về năm nhập NB. Theo các nước PG Nam tông (Theravada, cũng gọi PG Nguyên thủy) như Tích Lan, Myanmar, Ấn Độ, Thái Lan… thì đấy là năm 543 hay 544 trước Công nguyên (tcn). VN và nhiều nước chọn năm 544 tcn, do đó năm 2006 (+ 544)= PL 2550.
Có thể tính PL theo cách khác:
Vì năm thái tử Cồ Đàm (Gautama) đản sinh có nhiều dị bản nên ĐHPGTG lần III (1956) tại Miến Điện (nay là Myanmar) lấy Dương lịch (DL) 1956 để kỷ niệm 2500 năm Phật đản. Vậy DL 1956 = PL 2500.
Cách chuyển DL 2006 sang PL:
2006 – 1956 = 50;
PL 2500 (tức DL 1956) + 50 = PL 2550.
Lưu ý: Có nơi chọn năm Phật nhập NB là 543 tcn; do đó DL 2006 = PL 2549. Đơn cử, đấy là quan điểm của Urban Dharma-Buddhism in America (Los Angeles, California, USA - www.urbandharma.org). Theo lịch của họ (thiết kế và in tại Aruna Publications, 2 Harnham Hall Cottages, Harnham, Belsay, Northumberland, Anh), tháng 1-2006 là PL 2549; đến tháng 11-2006 mới là một phần PL 2550.
