Mỗi ngày, trên thế giới có hàng trăm, thậm chí hàng ngàn người chết vì các bệnh liên quan thuốc lá. Mỗi năm, toàn thế giới mất hàng tỷ USD vì những hệ quả do thuốc lá mang lại. Hút thuốc lá vừa tốn tiền vừa gây hại sức khỏe, điều đó hầu như ai cũng biết, thế nhưng số người bỏ hút thuốc lá hàng năm xem ra vẫn không là bao trong khi những thiệt hại do thuốc lá gây ra vẫn ngày một gia tăng.
Tại Việt Nam, thời gian gần đây việc tuyên truyền tác hại của thuốc lá khá được chú trọng. Từ việc tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng đến việc in trên bao thuốc lá hình ảnh về những loại bệnh do thuốc lá gây ra... Ngoài ra, có khá nhiều văn bản pháp lý quy định việc cấm hút thuốc lá nơi công cộng, cấm bán thuốc lá cho trẻ em... đã mang lại những hiệu quả bước đầu tuy chưa được như kỳ vọng.
Sản lượng của các nhà máy sản xuất thuốc lá những năm qua xem chừng giảm không đáng kể, đó là chưa kể lượng thuốc lá nhập lậu lại tăng và đang có diễn biến ngày càng phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi. Như vậy, về mặt cảm quan, việc hút thuốc lá nơi công cộng, đặc biệt là ở trường học, bệnh viện có chiều hướng giảm, nhưng thực tế số lượng thuốc tiêu thụ tại Việt Nam giảm không đáng kể, đó là vấn đề mà các cơ quan chức năng cần quan tâm.
Nhiều biện pháp đã được đưa ra, từ tuyên truyền tác hại của thuốc lá, cấm quảng cáo thuốc lá, đánh thuế tiêu thụ đặc biệt đối với thuốc lá... nhưng vì sao hiệu quả của hạn chế hút thuốc lá vẫn chưa cao. Phải chăng các biện pháp hiện đang triển khai chưa đủ mạnh hay chúng ta đang thiếu một chế tài phù hợp hơn. Dù cơ quan chức năng có văn bản cấm bán thuốc lá cho trẻ em, cấm hút thuốc lá nơi công cộng... nhưng hiện nay ở bất cứ tủ thuốc lá nào, trẻ em cũng có thể mua được thuốc lá. Lực lượng nào làm công việc kiểm tra, phát hiện những hành vi vi phạm quy định về sử dụng thuốc lá, khi phát hiện thì xử lý ra sao hay chỉ nhắc nhở rồi cho qua...
Phải thừa nhận rằng nhận thức về tác hại của thuốc lá trong cộng đồng ngày một gia tăng, tuy nhiên, nếu chúng ta không có một chế tài đủ mạnh từ việc xử phạt người hút thuốc nơi công cộng, người bán thuốc lá cho trẻ em... mà vẫn chỉ trông chờ vào sự tự nguyện, tự giác của người hút thuốc, người bán thuốc thì việc hạn chế tác hại của thuốc lá cho cộng đồng sẽ còn hạn chế.
Chế tài mạnh để bảo vệ sức khỏe cho chính bản thân, gia đình người hút thuốc và cho cộng đồng, xã hội... là điều mà có lẽ ai cũng sẽ đồng tình.
SÀI GÒN GIẢI PHÓNG THỨ BẢY