Được đầu tư số tiền hàng chục tỷ đồng, nhưng một số chợ mới xây ở TP Vũng Tàu (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) lại hoạt động không mấy hiệu quả. Ngược lại, một loạt chợ tự phát mọc lên trên địa bàn thành phố đã và đang có chiều hướng “phình to”, khiến giao thông bị ùn tắc, phát sinh ô nhiễm môi trường …
Thiếu giải pháp mạnh
Thời gian gần đây, chợ tự phát mọc lên rất nhiều xung quanh các chợ truyền thống, khu dân cư và tạo nên khung cảnh ồn ào, gây mất mỹ quan đô thị.
Một ngày đầu tháng 3, tại khu vực đường Lưu Chí Hiếu giao với quốc lộ 51B, vào đầu buổi sáng và cuối buổi chiều, tình hình buôn bán diễn ra rất lộn xộn, trong khi đây là giờ người dân tham gia giao thông với mật độ cao nên thường xuyên xảy ra tình trạng ùn ứ giao thông. Mặc dù đã có nhiều biện pháp giải quyết từ chính quyền địa phương, nhưng chỉ như “nước đổ lá khoai”. Để đối phó với lực lượng chức năng, hầu hết người buôn bán ở chợ tự phát này đều “chế” thiết bị bán hàng có bánh xe để dễ… chạy. Một người bán hàng rong trên khu vực chợ đầu cầu Rạch Bà thừa nhận, xe chở hàng có bánh lăn rất thuận tiện di chuyển, vì khi gặp công an từ xa thì chỉ cần đẩy nhanh chiếc xe vọt vào nhà dân. Thế là thoát. Không ít trường hợp còn tỏ ra chống đối, bất hợp tác, có những lời lẽ không đúng chuẩn mực với cán bộ đang thi hành nhiệm vụ.
Theo thống kê của UBND TP Vũng Tàu, đến tháng 3-2016, toàn thành phố có tất cả 13 chợ tự phát. Điểm danh các chợ tự phát lớn có thể kể đến những cái tên như: Chợ Phi Trường (khu vực đường Nguyễn An Ninh - Trương Công Định), chợ Lưu Chí Hiếu (trên quốc lộ 51B) và ngay cả chợ hải sản phường 2 (gần khu vực Bãi Trước)… cũng là chợ tự phát.
Thực tế cho thấy, tình trạng chợ tự phát lấn chiếm lòng lề đường ở khu dân cư lâu nay luôn khiến cho các cơ quan chức năng ở phố biển Vũng Tàu “đau đầu”. Một số chợ hình thành trên khu vực giáp ranh của hai phường, công tác phối hợp quản lý chưa tốt, dẫn đến tình trạng bất lực trước chợ tự phát. Có nơi chính quyền địa phương kêu gọi người dân cùng phối hợp để xóa chợ tự phát, vận động các tiểu thương vào chợ quy hoạch kinh doanh nhưng đều… thất bại.
Không khác TPHCM, yếu tố then chốt khiến chợ tự phát tồn tại được lâu trên địa bàn TP Vũng Tàu chính là tâm lý của người mua. Ai cũng muốn mua thật nhanh, rẻ, tiện lợi. Người mua hàng đến chợ tự phát chỉ cần dừng xe, chỉ tay vào hàng hóa, trả tiền rồi lao vút đi. Lâu ngày, người đi đường trở hàng khách hàng “thân thiết” với chợ tự phát.
Chợ tự phát Lưu Chí Hiếu tấp nập người mua bán, rác thải chất đống gây mất vệ sinh.
Chợ tiền tỷ đìu hiu
TP Vũng Tàu hiện có tất cả 15 chợ hợp pháp với tổng số 3.740 hộ kinh doanh. Trong đó, có 8 chợ do Nhà nước đầu tư xây dựng, còn lại 7 chợ do doanh nghiệp quản lý. Tuy nhiên, một số chợ mới xây lại hoạt động không mấy hiệu quả, hay nói cách khác là hoạt động theo kiểu cầm hơi, “được chăng hay chớ”.
Chợ mới phường 11 (đường 30-4, phường 11, TP Vũng Tàu) được Công ty TNHH TM-DV Năm Linh đầu tư gần 50 tỷ đồng, hoạt động từ giữa tháng 9-2014. Tuy nhiên, đến nay chợ vẫn vắng vẻ, có tới 181/381 sạp bỏ trống, nhưng cách chợ chỉ vài ba mét, hàng chục quầy, sạp, gánh hàng bày bán, từ đồ ăn uống đến may mặc tràn lan ra đường, mặc bụi bay tứ tung bám vào hàng hóa.
Chúng tôi có mặt tại cổng chợ phường 8 (địa chỉ 12 Đội Cấn, phường 8, TP Vũng Tàu) vào ngày 9-3, nhìn từ ngoài đường vào bên trong, nếu không chú ý đến hàng chữ “chợ phường 8” thì có lẽ chẳng ai nghĩ đây là một chợ được đầu tư hàng chục tỷ đồng. Gần 8 giờ sáng, chỉ có vài người thưa thớt đang trả giá mấy loại thực phẩm tiêu dùng hàng ngày. Mặt hàng được bày bán chủ yếu là thực phẩm, rau, củ, quả, tạp hóa… Được biết, chợ phường 8 do Công ty TNHH Hồng Vân làm chủ đầu tư xây dựng, với tổng kinh phí 16 tỷ đồng. Chợ có diện tích 2.000m2 với 200 gian hàng, kết cấu gồm hai tầng: 1 trệt, 1 lầu. Tầng trệt bán hàng thực phẩm, ăn uống; tầng lầu bán đồ gia dụng, quần áo, mỹ phẩm… Khai trương từ tháng 1-2013 nhưng hiện chợ còn trống gần 180 quầy sạp.
Trao đổi về tình hình hoạt động của hệ thống chợ trên địa bàn, bà Trương Thị Hường, Phó Chủ tịch UBND TP Vũng Tàu cho biết, sở dĩ hai chợ xã hội hóa ở phường 8 và phường 11 hoạt động không hiệu quả vì chi phí quá cao, tiểu thương không muốn vào chợ kinh doanh. Riêng chợ phường 8 bố trí sạp, quầy không hợp lý nên tiểu thương không chịu vào chợ. Đến thời điểm hiện tại, chỉ có 60 hộ đăng ký vào kinh doanh tại các chợ được quy hoạch trên địa bàn thành phố.
Thời gian qua, UBND TP Vũng Tàu đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn, chính quyền phường, xã tổ chức nhiều đợt cao điểm chấn chỉnh, dẹp bỏ chợ tự phát, lập lại an ninh trật tự trên địa bàn. Nhưng hoạt động này cần đi vào thực chất, mạnh mẽ, quyết liệt hơn. Có như vậy, Vũng Tàu mới để lại ấn tượng tốt với khách du lịch trong và ngoài nước về một phố biển “xanh - sạch - đẹp”, đảm bảo trật tự an toàn giao thông.
ĐỨC THANH - NÔNG NGÂN