Hỏi: Có sách viết: “Thợ thuyền làm reo, đòi tăng lương”. “Reo” có phải là reo hò, kêu to lên?
Nguyễn Phương Mai (đường Phạm Ngọc Hiển, Bạc Liêu)
Ở Paris (thủ đô nước Pháp) có quảng trường Grève (place de Grève) nằm bên bờ sông Seine (chỗ tòa thị chính ngày nay). Thợ thuyền bị chủ bóc lột thường bỏ việc, tụ họp ở đây. Từ đó có các thành ngữ faire (la) grève, être en grève, se mettre en grève có nghĩa là đấu tranh tập thể, có tổ chức bằng cách cùng nhau ngưng làm việc (bãi công, đình công) để đòi hỏi các quyền lợi cho công nhân lao động, phản đối các hình thức áp bức, bóc lột của chủ.
Từ grève cho ra từ reo trong tiếng Việt. Làm reo là bãi công, đình công, chứ không phải reo hò.
Trong tiếng Pháp, nghĩa từ grève được mở rộng để áp dụng cho các hình thức đấu tranh tập thể khác như grève scolaire (bãi khóa), grève de marché (bãi thị, bãi chợ), grève de la faim (bãi thực, tuyệt thực…).
Hoàng Anh
